Nieuwe hoge resolutie beelden onthullen complexe en onverwachte landschappen op Pluto.
Nieuwe beelden van Pluto die door ruimtesonde New Horizons naar de aarde zijn teruggestuurd onthullen nog meer verrassingen over de dwergplaneet aan de rand van het waarneembare zonnestelsel.
11 september 2015
De beelden die de afgelopen twee dagen zijn vrijgegeven hebben een hogere resolutie dan de beelden uit juli toen het ruimtevaartuig op een afstand van 12.800 kilometer langs het oppervlak van Pluto vloog. Wat vooral opvalt: de opgeblazen stikstofatmosfeer, verdeeld in wazige lagen van Pluto de show. Het is zelfs mogelijk om de atmosferische stralen die bij zonsopgang en zonsondergang verschijnen te zien, net zoals de hoogteverschillen op het oppervlak van Pluto. Met andere woorden, we zien nu Pluto's valleien, bergen en kraters in de schemering.
De geologie van Pluto is ongelofelijk divers zegt Alan Stern, de belangrijkste onderzoeker van de missie. “Ik vind het magisch. Het is absoluut adembenemend.” Het is nog niet duidelijk hoe de extreme diversiteit van het oppervlak van Pluto gevormd is, maar de te downloaden gegevens van het komend jaar zouden meer aanwijzingen moeten opleveren. Ze gaan ons ook meer vertellen over de andere familieleden van Pluto – zijn grote maan Charon, en de vier kleinere satellieten Nix, Hydra, Kerberos en Styx.
Beelden van Charon die vandaag werden vrijgegeven bevestigen een recent geopperde hypothese over de activiteit van de maan. Charon oogt iets ‘dodelijker’ dan Pluto, maar is qua vorm en geologie lang niet zo divers. De maan is niet de levenloze bol vol kraters die wetenschappers verwacht hadden.
“Charon heeft zijn eigen geschiedenis”, zegt Stern. “Er zijn breuklijnen of andere tektonische kenmerken op het oppervlak – grote canyons, duidelijk bewijs dat er een evolutie op het oppervlak is geweest. Die canyons ontstond niet alleen door ‘bombardementen’ van buitenaf.
Een van de andere verrassingen die in juli werd onthuld is de donkere vlek die de noordpool van Charon bedekt, waarvan wetenschappers denken dat het zou kunnen bestaan uit bestraalde organische moleculen die hierheen zijn gedreven vanuit Pluto. De zuidpool daarentegen is nog steeds een compleet mysterie.
De meest waarschijnlijke verklaring is nu dat het Pluto-Charon systeem ontstaan is vanuit een enorme inslag, vergelijkbaar met de inslag die het aarde-maan systeem heeft veroorzaakt. Kleine scherven puin werden de ruimte in geslingerd toen de lichamen botsten en zij vormden uiteindelijk de vier kleinere manen.
Alhoewel ze heel klein zijn, stellen deze manen hun eigen vragen. Waarom is eentje donkerder dan de andere als ze gemaakt zijn van dezelfde materialen? Nieuwe beelden van Nix suggereren dat zij zelfs lichter is dan sommige van de materialen op zowel Pluto als Charon, wat een raadsel is. De maan met een doorsnee van 48 kilometer lijkt ook een enorme krater te hebben, omringd door roodachtig materiaal dat van onder de oppervlakte lijkt opgegraven. “Of dat een inslagkrater is of iets heel anders moet nog een beetje bekeken worden”, zegt Stern. “Het is interessant dat we verder niet veel inslagen zien op het oppervlak. We hebben daar wel wat ideeën over maar het is nog vroeg.” Op dit moment lijkt het hebben van meer vragen dan antwoorden de norm. Erg opwindend!