Fotograaf pagina

Aji Styawan

In de herfst van vorig jaar maakte het bestuur van Demak geld vrij voor het inhuren van een graafmachine, zodat de dorpelingen van Timbulsloko genoeg slib van de zeebodem konden afschrapen om hun begraafplaats met anderhalve meter op te hogen. Zelfs bij hoogtij is de plek nu bereikbaar. Op de foto bidt Sundari (48) bij het graf van haar man.

Terwijl inwoners van Timbulsloko vanaf een loopplank toekijken, schraapt een graafmachine slib van de zeebodem om de begraafplaats tot boven de vloedlijn op te hogen. Vóór de werkzaamheden hadden de dorpelingen de grafstenen hier verwijderd, om ze daarna weer op de graven te plaatsen.

In mei 2021, een dag vóór de viering van het feest waarmee het einde van de Ramadan wordt gevierd, bezoeken dorpelingen van Timbulsloko de ondergelopen begraafplaats om er te bidden en hun begraven familieleden eer te bewijzen. De gestaag oprukkende zee bedreigt niet alleen de huizen en het levensonderhoud van de dorpelingen, maar ook de band met hun dierbaren.

In Bedono stapelen dorpelingen stenen op die met een vlot zijn aangevoerd. Met de stenen hopen ze een kade te versterken die hun dorp tegen de golven zal beschermen en de kusterosie zal afremmen.

In Timbulsloko helpen buren mee bij het overladen van meubels op een boot. De huisraad is van de familie Kaelani, die naar een woning in droog gebied verhuist. De Kaelani’s kwamen in 1983 in het dorp wonen maar zijn hun akkers aan de zee kwijtgeraakt. Nu verkopen ze fruit op het vasteland.

Aan het einde van de vastenmaand Ramadan vieren dorpelingen in Timbulsloko het feest Eid al-Fitr met vuurwerk en de spreekzang ‘Welkom Eid al-Fitr in de waterwereld!’

Op 17 augustus 2021, de 76e viering van de Indonesische onafhankelijkheid van Nederland, spelen kinderen in Timbulsloko het traditionele spelletje panjat pinang, waarbij ze in een glibberig paal moeten klimmen. Het team dat het vlaggetje op de top bereikt, wint een prijs. Vóór de overstromingen stond de paal verticaal in droge aarde.

De hoofdstraat van Bedono, een dorpje in het regentschap Demak, komt bij hoogtij onder water te staan, zodat de dorpskinderen met een vlot naar hun school op het vasteland gebracht worden. Ruim de helft van de dorpelingen is al verhuisd naar hoger gelegen gebied.

In het dorp Sriwulan pompt Maskuri water uit zijn huis. Hij heeft zijn vloer al driemaal met aarde verhoogd en kan zich een volgende ophoging niet veroorloven.

In Timbulsloko hebben de dorpelingen onlangs een loopplank aangelegd om bij hoogtij hun voeten droog te houden. ‘We weten niet hoelang we het hiermee zullen uithouden,’ zegt dorpsoudste Ashar. ‘Het pad zal waarschijnlijk over een paar jaar onderlopen.’ Timbulsloko was ooit een welvarend boerendorp dat werd omringd door rijstvelden, maar nu ligt het in de Javazee.