Fotograaf pagina

Hartmut Krinitz

Langs de wandelroute GR 34, die zich langs de Bretonse kust van Frankrijk slingert, staat een later gekerstende menhir die samen met het naburige kapelletje is gewijd aan de heilige Saint-Uzec. De Neolithische menhir van zestig ton werd in 1674 gewijd en toont reliëfs van de Passie van Christus. Zijn oorspronkelijke functie is onbekend. Rondleidingen met een gids moeten van tevoren worden geboekt.

Ooit was Lanyon Quoit hoog genoeg om doorgang te bieden aan een ruiter te paard. De meest herkenbare en voornaamste megaliet van Cornwall omvat een reusachtige deksteen van ruim dertien ton, die oorspronkelijk op vier staande stenen rustte maar in 1815 tijdens een zware onweersbui kantelde. Het monument werd negen jaar later met gelden van de plaatselijke gemeenschap weer overeind gezet en is sindsdien onveranderd gebleven.

In het Spaanse stadje Valencia de Alcántara, op een paar kilometer van de grens met Portugal, zijn sporen van menselijke bewoning gevonden die teruggaan tot prehistorische tijden, waaronder de grootste cluster van dolmen op het Iberisch Schiereiland. De groep van megalithische grafmonumenten omvat meer dan veertig grafkamers van graniet en leisteen, waaronder de menhir ‘El Caballo’ (op de foto).

Pentre Ifan is het populairste en best bewaarde megalithische monument in Wales en bestaat uit een opmerkelijke grafkamer met een vijf meter lange deksteen, die op drie grote staande stenen rust. Het hunebed dateert uit circa 3500 v. Chr. en de gebruikte stenen zijn afkomstig uit de naburige Preseli Hills, dezelfde plek waar ook enkele van de grote stenen van Stonehenge (240 kilometer van Pentre Ifan) werden gedolven.

Dit onlangs gerestaureerde kasteel op de Franse Mont Ardu dateert uit de tiende eeuw en kijkt uit over het naburige dorpje Lapradelle-Puilaurens en het omringende woud van oude pijnbomen. Het Château de Puilaurens is een van de best bewaard gebleven vestingen van de Katharen en speelde een belangrijke rol in de verdediging van de voormalige grens tussen het Franse koninkrijk en het Koninkrijk Aragon. Enthousiaste wandelaars kunnen zich wagen aan de beklimming (van 650 hoogtemeters) naar het kasteel en ter plekke de natuurlijke bergvesting bewonderen. Bezoekers boven de achttien moeten een gezondheidspas overleggen om het bouwwerk te bezichtigen.

In het Cornish, het dialect van Cornwall, betekent Men-An-Tol ‘steen van het gat’. De centrale steen van deze megaliet is een ronde schijf met daarin een groot gat met een diameter van zo’n 1,20 meter. Een van de hypotheses over de functie ervan luidt dat het monument bedoeld was om de stand van de maan te markeren. De 240 kilometer lange fietsroute West Kernow Way, die in 2021 in gebruik werd genomen, loopt langs Men-An-Tol en andere monumenten uit de Bronstijd aan de kust van Cornwall.

Evenals zijn Franse tegenhanger, de Mont-Saint-Michel, werd dit getijdeneilandje voor de kust van Cornwall in de elfde eeuw geschonken aan de benedictijner orde van Mont-Saint-Michel, hoewel de eerste bouwwerken op het eilandje pas uit de twaalfde eeuw stammen. Bij laagtij kunnen bezoekers vanuit het oude vissersplaatsje Marazion over een met keitjes geplaveid looppad naar het eilandje lopen. Bij hoogtij nemen ze een motorbootje vanuit het haventje.

Gezien zijn nauwkeurige concentrische grondplan en het gebruik van twee verschillende soorten stenen – waarvan de grootste meer dan veertig ton wegen – is de steencirkel van Stonehenge in Zuid-Engeland in architectonisch opzicht het meest voortgeschreden megalithische complex ter wereld. De stenen werden over een afstand van 240 kilometer aangevoerd om een megalithisch meesterwerk te creëren. Bezoekers moeten van tevoren reserveringen voor vaste tijden boeken.

Dit afgelegen kasteel op een rotspiek in het zuiden van Frankrijk was het laatste bastion van de Katharen, de ‘ketterse’ christelijke gemeenschap die in de twaalfde en dertiende eeuw in Zuid-Europa actief was. Bezoekers kunnen bijna tot aan de top van de rotspiek in de Pyreneeën rijden en vervolgens het kasteel na een steile wandeling van tien minuten bereiken. Iedereen die het Château de Quéribus wil bezichtigen, moet een gezondheidspas overleggen.

Het in de vierde eeuw na Chr. gestichte klooster Devenish is het voornaamste bouwwerk (nu een ruïne) onder de vele kerkgebouwen op de eilandjes in het grote Lough Erne, dat uit twee onderling verbonden meren in de Noord-Ierse County Fermanagh bestaat. Sinds zijn stichting heeft het klooster Devenish een overval van de Vikingen en een grote brand overleefd, waarna het in de Middeleeuwen een bloeitijd doormaakte als parochiekerk en priorij. Bezoekers kunnen Devenish na een kort tochtje met de pont vanuit Point Trory bereiken en de ruïnes van deze augustijner abdij met zijn fraaie steenhouwwerk bezichtigen. Daarna kunnen ze ook de ruim dertig meter hoge ronde toren bestijgen om beloond te worden met een prachtig uitzicht over de omgeving.