Fotograaf pagina

Lukas Kreibig

Voor Gisela Unterspann is het trauma van de oorlog nog pijnlijk aanwezig. Zij vindt dat haar belevenis van een jeugd zonder ouders lange tijd is genegeerd.

Jaren nadat ze van haar familie was gescheiden, ontving Gisela een brief van haar moeder, die vijftienhonderd kilometer van haar vandaan woonde. Hoewel ze via de briefwisseling weer contact met elkaar kregen, was Gisela niet in staat om vóór de dood van haar moeder Duitsland te bezoeken.

Het Duitse Rode Kruis ontving na de Tweede Wereldoorlog bijna honderdduizend verzoeken om informatie over vermiste kinderen en ouders. De organisatie wijdde zich nog jaren na de oorlog aan het opsporen en herenigen van gezinnen. In deze brief uit 1961 liet het Rode Kruis aan Gisela Unterspann weten dat haar moeder in Duitsland was gelokaliseerd.

Veel ‘wolfskinderen’ in Litouwen kregen aandenkens aan hun familie en vroegere leven opgestuurd van verwanten, want zelf verloren ze bijna al hun bezittingen toen ze uit Oost-Pruisen werden geëvacueerd. Op de foto bekijkt Reinhard Bundt oude familiefoto’s.

Erna Schneider (geb. 1936) ontsnapte uit een dichte veewagon waarin Duitse kinderen uit Oost-Pruisen naar Rusland werden getransporteerd en verschool zich in de bossen. In 1946 belandde ze samen met haar zus en broer in Litouwen, waar ze voedsel en onderdak kregen. Ze zou willen dat de Duitse overheid meer aandacht schonk aan het lot van de ‘wolfskinderen’. Op de foto loopt Erna langs de oever van een meer in de buurt van haar woonplaats in Litouwen.

De in 1936 geboren Reinhard was drie jaar oud toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.

Reinhard Bundt vluchtte vanuit Oost-Pruisen naar Litouwen toen zijn huis werd gebombardeerd. Als een van de ‘wolfskinderen’ die Kreibig tijdens zijn bezoek aan Litouwen ontmoette, sprak alleen Reinhard nog genoeg Duits om er zijn verhaal in te doen. “Ik ben Litouwer, maar in mijn hart ben ik Duits,” zegt hij. Op de foto is hij te zien in zijn slaapkamer in zijn huis in Vilnius.

Nadat het gezin door Sovjettroepen was ontdekt, werd de elf jaar oude Elfriede gescheiden van haar moeder en broer, die naar een werkkamp in Siberië werden gestuurd.

Pas na het ineenstorten van de Sovjet-Unie voelde Erna dat het tijd was om openlijk over haar Duitse afkomst te praten.

Tijdens de verovering van het Oost-Pruisische Königsberg door het Rode Leger werd Gisela gescheiden van haar ouders. Nog steeds woont ze op de boerderij in Lazdijai, waar ze tijdens de Sovjetbezetting van Litouwen op een kolchoz werkte.