Fotograaf pagina

Rogério Bertani

De meeste boombewoners onder de vogelspinnen leven in het Amazongebied, maar deze pas ontdekte soorten waaronder Iridopelma marcoi werden verrassend genoeg in de Braziliaanse savanne gevonden. Uit de vondsten blijkt volgens Bertani hoe veel we nog in de wildernis kunnen ontdekken.

Pachistopelma bromelicola (afgebeeld) lijkt meer op een kleurig schuursponsje dan een spin, maar hij is de tweede tot dusver bekende vogelspinsoort die uitsluitend leeft in bromeliaplanten, waarvan sommige zich vastzetten op bomen en rotsen. De fraaie kleuren van deze boombewoner onder de vogelspinnen hebben misschien een minder fraaie uitwerking: experts vrezen dat de pas ontdekte spinnen geliefde objecten voor handelaars worden.

Deze pas ontdekte, in bomen levende vogelspin, Iridopelma katiae, werd op een Braziliaanse mesa ontdekt, een rotsachtig gebied met weinig bomen. Bertani verwachtte niet dat hij en zijn team boombewoners onder deze spinnen zouden vinden, totdat hij een “prachtige zwarte vogelspin met een achterlijf in levendig rood” ontdekte en nog een ander exemplaar van dezelfde soort, een moeder met nimfen. De spinnen werden gevonden in de bladeren van een bromeliaplant, een ananasachtige soort die de vogelspinnen van water en schaduw voorziet en als een oase in een verder onherbergzaam gebied fungeert.

De rozekleurige Typhochlaena amma is een van de vijf vogelspinsoorten van het geslacht Typhochlaena die onlangs zijn ontdekt. Met een lengte van 2 tot 3 centimeter zijn de vertegenwoordigers van de nieuwe soort de kleinste boombewoners onder de vogelspinnen die tot dusver zijn gevonden, aldus Bertani. Eén enkel exemplaar van het geslacht Typhochlaena werd al in 1841 ontdekt, maar later weer verworpen als onvolgroeid of behorend tot het geslacht Avicularia, dat zeer veel voorkomt in het Amazonebekken. Onlangs kreeg Bertani een exemplaar van Typhochlaena amma, dat ondanks zijn kleine afmetingen duidelijk een volwassen dier was. Na hun studie van andere wetenschappelijke spinnencollecties hebben Bertani en zijn team Typhochlaena nu in ere hersteld, als een aparte groep. “In 1841 was de soort nog dubieus, nu hebben we vijf soorten”, zei Bertani.

Deze ogenschijnlijk met graffiti versierde, nieuwe vogelspinsoort – Typhochlaena costae – is een van de negen bonte (en zeldzame) boombewoners onder de vogelspinnen die volgens een studie zijn ontdekt in Brazilië. Vogelspinnen die in bomen leven, zijn doorgaans lichtgebouwd, met slankere lichamen en langere poten dan hun verwanten. Daardoor zijn ze sneller en wendbaarder, en beter uitgerust om hun prooi in de bomen te verschalken. Ook de uiteinden van de poten zijn ongebruikelijk lang, waardoor ze beter tegen verschillende oppervlakten kunnen opklimmen.