In beeld: zwammen op de Veluwe
Fotograaf Jan Vermeer legde de grote paddenstoelenrijkdom vast rond zijn woonplaats op de Veluwe. Zwammen zijn uitstekende barometers voor de bodemgesteldheid van een bos.
De geweizwam (Xylaria hypoxylon) is gemakkelijk te vinden. De soort groeit vooral op dode loofboomstronken en wordt hooguit zes centimeter hoog.
In dennenbossen liggen overal dennenappels, de ideale voedingsbodem voor de oorlepelzwam (Auriscalpium vulgare). Aan de onderzijde van de hoed zijn de kenmerkende stekeltjes te zien.
Het wit oorzwammetje (Crepidotus variabilis) groeit op bomen en wordt gekweekt voor gebruik in medicijnen.
De rodekoolzwam (Laccaria amethystina) valt amper op tussen gevallen beukenbladeren.
De bekendste soort is onbetwist de vliegenzwam (Amanita muscaria). Ik ontdekte de rood-met-witte- stippenpaddenstoel tot grote vreugde in mijn eigen achtertuin. Bij mijn buurman stond de mooiste groep te pronken. Op mijn verzoek heeft hij er een tijdje omheen gemaaid, tot zich een ideaal fotomoment aandiende. Om een mooie gloed te creëren, heb ik dubbele belichting toegepast.
Valt er licht van bovenaf door de rode hoed van vliegenzwammen, dan ontstaan de schitterendste structuren.
Deze soort is giftig, hoewel minder extreem dan wordt gedacht. De meest voorkomende aandoeningen – hallucinatie, verwardheid en braken – verdwijnen meestal binnen 24 uur.
Het lila koraaltje (Ramariopsis pulchella) is de enige soort die ik buiten de Veluwe heb gefotografeerd. In Gelderland bevindt zich vlak bij de Duitse grens een groeiplaats waar deze minuscule, purperkleurige zwammen voorkomen. De soort geldt in Nederland als ‘gevoelig’, en ze zijn dan ook beschermd.
Op dood hout groeit het troskalknetje (Badhamia utricularis). Deze slijmzwammen zijn in het jonge stadium oranje, maar naarmate ze ouder worden, verschijnt de leigrijze tint.