Ruim honderd jaar geleden wisten de Duitsers al dat de heide het beschermen waard is. In 1921 werd een klein gebied (rond de Wilseder Berg) aangewezen als natuurreservaat. Het natuurpark Lüneburger Heide werd "pas" in 1956 gesticht, als eerste natuurpark in Duitsland. De enige manier om te begrijpen wat dit landschap zo kostbaar maakt, is door het zelf te ervaren. Maak kennis met een landschap dat gevormd werd door een samenspel van mens en natuur.

Fiets naar het heidedorp

Een tapijt van donkerpaarse heide, torenhoge naaldbomen en karakteristieke jeneverbesstruiken – de Lüneburger Heide lijkt in veel opzichten het Duitse antwoord op de Veluwe. In feite vormen de heidegebieden in de hele regio van de Lüneburger Heide het grootste aaneengesloten heidegebied van Europa. Herders trekken door dit enorme gebied met hun Heidschnucken, een schapenras dat al eeuwenlang wordt gebruikt om deze heide te beweiden.

Voor wandelaars en fietsers is het natuurpark Lüneburger Heide een droombestemming. Hier vind je tal van wandelroutes en fietspaden die bezoekers langs de hoogtepunten van het landschap voeren. Daarnaast is een deel van het park autovrij en zijn veel plekken alleen te voet, op de fiets of te paard te bezoeken. Een voorbeeld hiervan is het heidedorpje Wilsede, waar de houten huizen met rieten daken de indruk wekken dat de tijd hier sinds de negentiende eeuw heeft stilgestaan. Hier, gevestigd in een boerderij uit 1742, ligt ook het Heidemuseum ‘Dat ole Huus’, waar bezoekers alles te weten kunnen komen over hoe het leven van de vroegere heidebewoners er rond 1850 uitzag. In de museumwinkel worden souvenirs verkocht die alleen hier te vinden zijn, zoals zelfgemaakte jam en heidehoning.

In augustus en september ligt de bloeiende heide als een paars tapijt over het landschap
In augustus en september ligt de bloeiende heide als een paars tapijt over het landschap.
Lüneburger Heide GmbH/Markus Tiemann

Van mijnbouw naar meren

Even ten noorden van Leipzig, genesteld tussen de rivierlandschappen van de Elbe en de Mulde, ligt een natuurgebied met een bijzonder verhaal: de Dübener Heide. Op het eerste gezicht lijkt het of dit landschap van heidevelden, drasland en bossen er altijd al zo uitzag. Maar wie goed kijkt, ziet nog sporen die herinneren aan de geschiedenis van de streek. De vele kraters in het landschap werden gevormd door de mijnwerkers die hier tot het eind van de twintigste eeuw grote hoeveelheden bruinkool wonnen. Toen de mijnbouw gestaakt werd en de bouwputten onder water werden gezet, transformeerde het gehavende maanlandschap in een natuurgebied vol meren.

Op zoek naar de bever

Het waterrijke heidelandschap is sindsdien een paradijs voor wilde dieren, zoals de bever. De Heide-Biber-Tour (heide-bevertocht) leidt wandelaars over een afstand van ongeveer dertig kilometer dwars door de Dübener Heide. De dagtocht loopt van Bad Dübener naar Bad Schmiedeberg en is makkelijk te herkennen aan de markeringen. Wandel door een landschap waar bossen en open velden elkaar continu afwisselen en zoek naar beversporen, zoals afgeknaagde boomstammen. Hoogtepunten langs de route zijn het bezoekerscentrum van het natuurpark en de waterburcht Reinharz, een barok kasteel uit de zestiende eeuw. Natuurlijk is er onderweg ook een observatietoren vanwaar bezoekers kunnen uitkijken op een meer waar de bevers hun dammen bouwen.

Kijk hier voor meer informatie en inspiratie over de Duitse natuur.

De Dbener Heide was ooit een epicentrum van Duitse mijnbouw Nu is het een rijk natuurgebied vol meren zoals de Bergwitzsee
De Dübener Heide was ooit een epicentrum van Duitse mijnbouw. Nu is het een rijk natuurgebied vol meren, zoals de Bergwitzsee.
WelterbeRegion ADW/Uwe Weigel

GNTBDuits Verkeersbureau
GNTB/Duits Verkeersbureau
GNTB/Duits Verkeersbureau