Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd in National Geographic Traveler 1/2022.
Vanachter het hek ziet Area 51 er verlaten uit. Het lijkt zo eenvoudig om gewoon over de stippellijn die op de weg is aangebracht te stappen om het mysterieuste militaire gebied van de Verenigde Staten te betreden. Nate Arizona weet wel beter. ‘Vergeet het maar,’ waarschuwt mijn eerder nog zo joviale gids streng, fronsend onder zijn neonkleurige bandana. ‘Je ligt onmiddellijk met je neus in het zand, een pistool tegen je achterhoofd.
Voor liefhebbers van alles wat buitenaards is, is dit ground zero. De geheime luchtmachtbasis in Nevada is sinds de jaren veertig het middelpunt van speculatie over bezoek van buitenaards leven aan de aarde. Velen menen dat hier wrakstukken van ufo’s van het beruchte Roswellincident in 1947 worden verborgen, samen met de stoffelijke overschotten van de intergalactische piloten. Anderen vermoeden dat de basis wordt gebruikt om te achterhalen welke technologie de aliens gebruikten, of zelfs voor onderzoek naar tijdreizen. Hoe je het ook wendt of keert, enorm veel mensen geloven dat als ‘the truth out there is’, die hier te vinden is.
In de zomer van 2019 ging de Facebookoproep Storm Area 51 (‘Bestorm Area 51’) viraal. Twee miljoen mensen meldden zich toen aan voor een massale bestorming van de basis om eindelijk met eigen ogen te zien wat er achter het hekwerk verborgen wordt. De fascinatie voor de plek heeft ook een reistrend in de hand gewerkt: ufotoerisme. Zo is de tour die Nate Arizona organiseert, die ook langs de Extraterrestrial Highway en de stad Rachel (een centrum van vermeende paranormale activiteit) leidt, aangeduid als populaire Airbnb Ervaring.
‘Mensen zijn vaak uitgelaten als ze naar Area 51 komen, maar zodra we bij de poorten aankomen, beseffen ze hoe serieus het allemaal is,’ zegt Nate terwijl we langs de afzetting lopen, op zoek naar een beter uitkijkpunt. ‘De Amerikaanse regering heeft immers pas in 2013 officieel toegegeven dat deze plek bestond. Overal zijn bewegingssensoren en camera’s aangebracht. Ze volgen elke beweging. Maak je geen illusies: op dit moment worden we in de gaten gehouden door meerdere bewakers.’
Die bewakers zijn wat ufologen camo guys noemen, het equivalent van de men in black uit de gelijknamige Hollywoodfilm, maar dan echt. Het schijnt dat ze in ongeregistreerde, witte SUV’s rijden, hun ogen verscholen achter gespiegelde zonnebrillen, terwijl ze bezoekers op discrete afstand volgen. En ja hoor, als we een andere poort naderen, ziet Nate een witte SUV geparkeerd op een klif. De koplampen flitsen als we dichterbij komen.
De camo guys laten ons weten dat ze er zijn,’ zegt Nate. ‘Maak je geen zorgen. Zolang we de basis niet binnengaan, is er niets aan de hand.’ Onder deze toeziende ogen vervolgen we onze verkenning langs het terrein. Nate wijst op satelliettorens, kazernes en zelfs een bizarre gespiegelde piramide die vanaf deze afstand zichtbaar is. Terwijl we lopen, zoemen bewakingscamera’s in onze richting en blijft de SUV stoïcijns toekijken.
De schaduwen worden langzaam langer en we trekken ons terug in Rachel, een stoffig stadje op een hobbelige dertien kilometer rijden van Area 51. In het enige motel, met de toepasselijke naam Little A’Le’Inn, zegt manager Cody Theising dat de groeiende fascinatie van toeristen voor het gebied absoluut tot meer boekingen heeft geleid. ‘Natuurlijk zijn daaronder nog steeds de diehard ufofans, maar de meerderheid van de nieuwe gasten zijn normale mensen zoals jij en ik. Mensen die over Area 51 hebben gehoord in het nieuws of in een film en het met eigen ogen willen zien. Meestal zijn ze op roadtrip vanuit Las Vegas, nemen een kijkje bij het terrein, brengen hier een nacht door en delen hun ervaringen op sociale media, voordat ze verder rijden.’
Het nieuwe (para)normaal
Het zijn die ‘normale’ nieuwsgierigen op roadtrips – in tegenstelling tot de toegewijde complottheoretici – die ook bij andere ufohotspots het aantal boekingen doen stijgen. Op zulke lijstjes is Roswell, New Mexico, een onvermijdelijke stop. Hier vond in juli 1947 de allerbekendste vermeende ufocrash plaats. Volgens velen was het de eerste van talloze doofpotaffaires.
Net als Rachel heeft Roswell de afgelopen jaren zijn alienvriendelijke status omarmd, met locaties uiteenlopend van het International UFO Museum and Research Center tot een ruimteschipvormige McDonald’s. Dennis Balthaser, een inwoner die tours met buitenaardse thema’s organiseert in Roswell, zegt dat de vraag zo groot is dat hij zijn rondleidingen tegenwoordig twee keer per dag organiseert, vijf dagen per week. ‘De meeste bezoekers zijn nieuwsgierig naar Roswell, maar weten weinig over wat hier is gebeurd. Meestal hebben ze iets op tv gezien wat hun interesse heeft gewekt. Het is dat niet-weten, dat mysterie, dat ervoor zorgt dat mensen blijven komen. Zolang ze de waarheid niet kennen en mensen blijven speculeren over theorieën, zullen ze dit soort plekken blijven bezoeken.
Het zou natuurlijk slecht zijn voor Dennis’ business, maar denkt hij dat we ooit te weten komen wat er werkelijk gebeurde tijdens die zomerstorm in 1947? Destijds gaf de Amerikaanse luchtmacht toe dat er een ‘vliegende schijf’ was gevonden, om daar een dag later van terug te komen en te beweren dat het om een neergestorte weerballon ging. ‘Ik verwacht niet dat er nog tijdens mijn leven een onthulling komt, maar ik hoop wel dat de waarheid uiteindelijk aan het licht komt. Daar hebben we recht op.’
Die zoektocht naar antwoorden blijft sterk gericht op Amerika, waar volgens het National UFO Reporting Center tijdens de coronapandemie in 2020 ruim 7200 ufowaarnemingen werden gemeld, waar het landelijk gemiddelde in eerdere jaren op rond de duizend lag. Tel daarbij op de in 2020 door het Pentagon vrijgegeven video’s met daarop beelden van unidentified aerial phenomena (UAP), die door marinepiloten tijdens trainingen werden gemaakt, waardoor de wereldwijde belangstelling voor ufo’s nieuw leven werd ingeblazen.
Naast de ‘grote twee’, Roswell en Area 51, is Kecksburg in de staat Pennsylvania een andere bekende ufohotspot in de VS. Hier stortte in 1965 een metalen object zo groot als een auto en bedekt met hiërogliefen neer, naar verluidt met een vurige uitbarsting. Ook in Sedona (Arizona), worden veel buitenaardse waarnemingen gedaan, van kleurrijke lichtbollen tot vliegende schotels. Groepen toeristen uitgerust met nachtkijkers, verrekijkers en telescopen komen hier elke avond samen om op ufo’s te jagen.
Buitenaards inkomen
De VS zijn zeker niet het enige land waar de toenemende populariteit van ufotoerisme is opgemerkt. Al ver voor de pandemie maakten ook Chili, Sri Lanka en Japan handig gebruik van de hype door hun eigen buitenaardse mysteries te promoten. In 2008 opende Chili een uforoute rond de noordelijke stad San Clemente, waar al talloze waarnemingen zijn gedaan. Het dertig kilometer lange bewegwijzerde pad loopt door de Andes en verbindt de locaties van de beroemdste close encounters van het gebied. Je kunt het pad te paard verkennen, met gidsen die telescopen in hun zadeltassen dragen en die je vertellen over de sterren en de vliegende objecten die de aarde als bestemming hadden. Deze buitenaardse sightseeingexpedities monden meestal uit in een door cocktails gevoed intergalactisch debat rond een kampvuur. Onder de gespreksonderwerpen is steevast El Enladrillado in het Reserva Nacional Altos de Lircay, een amfitheaterachtige opstelling van perfect gesneden vulkanische stenen blokken die vermoedelijk zijn aangelegd door een oude beschaving als een landingsplaats voor buitenaardse wezens.
Sri Lanka focust op ‘buitenaardse-mysterietours’ rond Anuradhapura, de hoofdstad van de Noordelijke Centrale Provincie, terwijl de ufohoofdstad van Japan Asuka is, in de prefectuur Nara. Dit kleine dorp is beroemd om zijn mysterieuze gebeeldhouwde granieten monolieten, waarvan de grootste het rotsschip van Masuda is, een 4,5 meter hoog blok met een gewicht van 880 ton en twee vierkante gaten met een doorsnede van een meter.
Wat brengt de toekomst voor ufotoerisme? Terug in het hart van de hype, de bar van de Little A’Le’Inn, is Nate Arizona optimistisch. Niet alleen ziet hij de boekingen nog steeds binnenstromen, een teken dat het fenomeen bepaald nog niet in populariteit aan het afnemen is, zijn grote ambitie is ook om Roswell, Sedona en Area 51 te verenigen in een ufotour XL, die drie staten omspant. ‘Er is hier absoluut iets groots,’ zegt Nate. ‘Het klinkt nogal afgezaagd in de context van vliegende schotels, maar de sky is hier echt de limit.’
Hotspots
Area 51, Nevada, VS
Area 51, ongeveer 240 kilometer ten noorden van Las Vegas, maakt deel uit van een uiterst geheime Amerikaanse militaire basis waarboven een permanent vliegverbod geldt. Samenzweringstheoretici geloven dat de basis een opslagplaats is voor gecrashte buitenaardse ruimtevaartuigen en inzittenden, iets wat de Amerikaanse regering noch heeft bevestigd, noch heeft ontkend. De autoriteiten ontmoedigen bezoekers actief om binnen een straal van acht kilometer van de faciliteit te komen, maar tijdens sommige rondleidingen cirkel je langs de afzetting en de twee hoofdpoorten.
Roswell, New Mexico, VS
In juli 1947 stortte er tijdens een onweersbui een onbekend object neer op aarde, iets ten noordwesten van Roswell. Een boer ruimde het puin op, dat onmiddellijk in beslag werd genomen door het leger. In het eerste officiële militaire persbericht werd verklaard dat er een ‘vliegende schijf’ was gevonden, een claim die snel werd ingetrokken, om te stellen dat er sprake was van een neergestorte weerballon.
Kecksburg, Pennsylvania, VS
Op 9 december 1965 stortte in een bos in de buurt van de stad Keckburg een 4,5 meter lang, koperkleurig object ter aarde, gegraveerd met wat leek op Egyptische hiërogliefen. Veel bewoners zagen het object, maar het Amerikaanse leger arriveerde snel en sommeerde iedereen de site te verlaten. Ooggetuigen werd opgedragen te vergeten wat ze zagen, wat er natuurlijk voor zorgde dat het verhaal als een lopend vuurtje verspreidde. De replica van de ufo die in 1990 in de stad werd gezet, is een toeristische attractie geworden.
Wycliffe Well, Australië
Wycliffe Well, de zelfverklaarde ufohoofdstad van Australië, ligt in het Northern Territory, ongeveer 320 kilometer ten noorden van Alice Springs. Er wordt gezegd dat dit een van de vijf beste ufohotspots ter wereld is, en met een goede reden: er is gemiddeld om de paar dagen een waarneming. Bezoekers kunnen verblijven in hutten op Wycliffe Well Holiday Park, waar de muren zijn behangen met krantenknipsels van ufowaarnemingen en waar wordt beweerd dat je er gegarandeerd zelf eentje spot wanneer je er langer dan 48 uur verblijft.
M-driehoek, Rusland
Een kleine duizend kilometer ten oosten van Moskou, in het gebied rond het afgelegen dorp Molyobka, ligt Ruslands antwoord op Area 51. Hier in de uitlopers van de Oeral beweert de lokale bevolking een reeks onverklaarbare verschijnselen te hebben gezien, waaronder zwevende lichten, vreemde symbolen geschreven aan de hemel, en doorschijnende wezens. Er bestaan hardnekkige geruchten dat mensen die het gebied hebben bezocht, terugkeren met een verhoogde intelligentie of zelfs bovenmenselijke krachten hebben ontwikkeld.
Freelancejournalist Jonathan Thompson woont deels in het Verenigd Koninkrijk, deels in de Verenigde Staten en schrijft behalve voor Traveler ook voor Condé Nast Traveler, The Sunday Times, The Telegraph en Travel + Leisure. @jt_travels
Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd in National Geographic Traveler 1/2022.