BELCHITE, SPANJE | In Belchite vond een van de zwaarste veldslagen van de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) plaats, toen dit dorp in 1937 door de troepen van Franco werd ingenomen en vervolgens door het Republikeinse leger werd belegerd. Belchite werd in de strijd verwoest, maar de vervallen ruïnes dienen als spookachtige herinnering aan het nietsontziende geweld waarvan ze getuige zijn geweest.
Reistip: De ruïnes van het dorp liggen op zo’n achthonderd meter van het moderne plaatsje Belchite, ten zuidoosten van de stad Zaragoza.
KOLMANSKOP, NAMIBIË | Gelegen in de duinen van de Namibwoestijn, werd Kolmanskop ooit gebouwd om werknemers van de naburige diamantmijn te huisvesten. Halverwege de jaren vijftig werd het stadje ontruimd en sindsdien wordt het langzaam door de woestijn verslonden, waarbij veel van de ooit statige huizen met zand worden gevuld. De interieurs van sommige huizen verkeren nog in redelijke staat.
Reistip: De naburige stad Lüderitz is een goede uitvalsbasis voor een verkenning van Kolmanskop en andere verlaten mijnstadjes in het gebied.
BODIE, CALIFORNIË | In 1879 was Bodie een overvol goudstadje met 8500 inwoners en berucht om zijn schiet- en vechtpartijen. Maar nog geen tien jaar later was het grotendeels verlaten, waarna de resterende inwoners gestaag wegtrokken totdat het stadje geheel was uitgestorven. De 150 nog resterende gebouwen zijn amper veranderd sinds ze door de bewoners ervan werden verlaten.
Reistip: Bodie is een Historic State Park van de staat Californië en ligt ruim elf kilometer ten zuiden van de stad Bridgeport.
HERCULANEUM, ITALIË | In de herfst van het jaar 79 na Chr. barstte de vulkaan Vesuvius uit en bedekte de welvarende Romeinse badplaats Herculaneum onder een gloeiendhete wolk van as en puin. Bij de opgraving van de stad zijn talloze villa’s, winkels, badhuizen en een fascinerende hoeveelheid alledaagse voorwerpen aan het licht gekomen.
Reistip: Herculaneum ligt acht kilometer ten zuiden van Napels en is vanuit deze stad bereikbaar met bus en trein (station Ercolano).
KAYAKÖY, TURKIJE | Toen in 1923 een einde kwam aan de Grieks-Turkse Oorlog, moesten circa één miljoen Grieken die in Turkije woonden gedwongen naar Griekenland emigreren. Ook Kayaköy, een Grieks dorp met zo’n tweeduizend inwoners in het westen van Turkije, werd verlaten. De resten van het dorp, waaronder honderden vervallen huizen en twee Grieks-Orthodoxe kerkjes, vormen nu een historisch monument.
Reistip: De dichtstbijzijnde stad is Fethiye, dat op vierenhalve kilometer van Kayaköy ligt.
ST. ELMO, COLORADO, VS | Ooit was St. Elmo een florerend mijnstadje aan de spoorlijn door Centraal-Colorado, maar toen die lijn in 1922 werd opgeheven, liep het stadje leeg. Veel van de gebouwen, waaronder winkels, huizen en de kerk, zijn goed bewaard gebleven en bevatten nog de bezittingen van de voormalige bewoners.
Reistip: St. Elmo ligt in het Gunnison National Forest. Vanuit het stadje zijn de talloze wandelpaden en onverharde wegen in het gebied goed bereikbaar.
HUMBERSTONE EN SANTA LAURA, CHILI | Deze beide bedrijfsstadjes in het noorden van de Chileense Atacamawoestijn werden gebouwd voor werknemers van de salpetermijnen en in 1958 ontruimd. Tot de goed bewaard gebleven gebouwen behoren een theater met de originele stoelen, huizen, een hotel, kruidenierswinkels met oude prijslijsten en een zwembad van smeedijzer dat van de romp van een schip was gehaald.
Reistip: Humberstone en Santa Laura liggen vlakbij het plaatsje Pozo Almonte, een kleine vijftig kilometer ten westen van Iquique, de dichtstbijzijnde grote stad met hotels en een vliegveld.
CHACO CANYON, NEW MEXICO, VS | De Chaco-cultuur floreerde tussen 800 en 1100, toen deze canyon fungeerde als ceremonieel, sociaal en commercieel centrum. De bewoners bouwden van gedroogde zonsteen, zandsteen en hout clusters met huizen en ceremoniële structuren in cirkels, kiva’s genaamd, waarvan er veel intact zijn gebleven.
Reistip: Door de canyon loopt een 14,5 kilometer lange verharde cirkelweg.
PYRAMIDEN, NOORWEGEN | Dit voormalige Sovjet-mijnstadje ligt op de Noorse archipel Spitsbergen en was tussen 1927 tot 1998 bewoond. Tot de nederzetting behoren barakken voor arbeiders van de kolenmijn, een sportcentrum, een buste van Lenin, een bibliotheek, een theater en een muziekhal met inbegrip van de noordelijkste vleugel ter wereld – allemaal achtergelaten nadat het plaatsje werd ontruimd.
Reistip: Overnacht in Longyearbyen, de grootste stad van Spitsbergen, en neem vandaaruit de boot voor een dagtrip naar Pyramiden.
BHANGARH, INDIA | Nadat de plaatselijke hoofdstad Bhangarh in het noordwesten van India in 1720 door de radja van Jaipur was veroverd, werd de stad al snel verlaten. De ruïnes dateren uit de zeventiende eeuw en daarvóór, en omvatten vervallen tempels en paviljoens, een fort en een middeleeuwse bazaar. Volgens volksverhalen zou het er spoken, en rond de opkomst en plotselinge ondergang van de stad zijn talloze lugubere mythen ontstaan.
Reistip: Bhangarh ligt dertig kilometer ten noordoosten van Jaipur. Rondleidingen door de ruïnes, waar het zou spoken, zijn beschikbaar.
