Op 12 januari leidde de plotselinge en spectaculaire uitbarsting van de vulkaan Taal op de Filipijnen ertoe dat de grootste internationale luchthaven van het land werd gesloten en meer dan vijfhonderd vluchten werden geannuleerd. De reusachtige aswolk bereikte een hoogte van een kleine vijftien kilometer, en in de omringende dorpen en steden werden huizen, wegen, akkers en vee onder een laag as bedekt en werden 30.000 mensen uit het gebied geëvacueerd. As en puin van de op één na actiefste vulkaan van het land – die voor het laatst in 1977 was uitgebarsten – bereikte ook de hoofdstad Manilla, tachtig kilometer verder naar het noorden.
De volgende dag vertrokken er van Ninoy Aquino International Airport weer vluchten en op 14 januari werd de luchthaven heropend. Maar de luchtvaartautoriteiten blijven de vulkanische activiteit in de gaten houden. Hoewel de erupties van de Taal sinds de eerste uitbarsting zijn afgezwakt, blijft het alarmniveau 4 van kracht, wat betekent dat de kans bestaat dat zich binnen uren of dagen opnieuw een grote uitbarsting met de uitstoot van grote hoeveelheden as kan voordoen. Reizigers moeten dus bij het plannen van hun trip ernstig rekening houden met deze mogelijkheid. Hieronder bespreken we de vraag of een reis naar de Filipijnen op dit moment verstandig is.
Wat te doen als je al een trip naar de Filipijnen hebt geboekt?
Omdat de vulkaan Taal niet ver van de luchthaven van Manilla ligt (waar de meeste internationale vluchten arriveren), zal een nieuwe uitbarsting leiden tot het annuleren of omleiden van vluchten. Reizigers kunnen het laatste nieuws en aanbevelingen van luchtvaartmaatschappijen raadplegen op de Facebook-pagina van de internationale luchthaven Ninoy Aquino.
De Taal en het omringende, gelijknamige meer liggen op het eiland Luzon, in een gebied dat van oudsher populair is bij toeristen. Bezoekers kunnen er te voet of te paard naar de kraterrand van de vulkaan trekken en de krater zelf aanschouwen; het Meer van Taal is populair bij watersporters en wordt omringd door amusementsparken, picknickplekken en hotels met weidse uitzichten over het gebied. Maar al deze attracties zijn gezien de aanhoudende vulkanische aardschokken in het gebied momenteel gesloten. De bevingen veroorzaken scheuren in wegen en hebben zelfs huizen in tweeën gespleten. Het Filipijnse ministerie van Toerisme heeft opdracht gegeven tot de sluiting van alle toeristische ondernemingen in het getroffen gebied. En terwijl de Filipino’s zich schrap zetten voor een mogelijke uitbarsting van een nieuwe reuzenwolk van as, is de noodhulp aan de evacuées uit het gebied op gang gekomen en zijn de opruimwerkzaamheden begonnen.
Welke toeristische attracties zijn gesloten?
De direct getroffen gebieden zijn de stadjes en dorpen rond het Meer van Taal en tot op zekere hoogte ook Manilla. De luchthaven van Manilla zou door veranderende vulkanische omstandigheden opnieuw gesloten kunnen worden, waardoor de toegang tot het land voor internationale reizigers zou worden beperkt, maar de internationale luchthaven van Mactan-Cebu op de centrale Filipijnen heeft geen gevolgen van de uitbarsting ondervonden.
De nabijheid van Manilla is ook een probleem als je de hoofdstad zelf wilt bezoeken. Meer aswolken zouden door de wind naar de stad kunnen worden geblazen, wat tot de sluiting van scholen en kantoren kan leiden. Een paar dagen na de eerste uitbarsting was de lucht in Manilla weer asvrij en was het niet langer nodig een mondmasker te dragen. Toch zijn ademhalingsmaskers van de standaard ‘N95’ momenteel moeilijk verkrijgbaar, dus reizigers die Manilla willen bezoeken, doen er verstandig aan hun eigen masker mee te nemen.
Het ministerie van Toerisme benadrukt dat andere delen van de Filipijnen veilig en toegankelijk zijn. Het land bestaat uit meer dan zevenduizend eilanden, en de vulkaanuitbarsting heeft geen gevolgen voor talloze stranden en berggebieden op andere toeristische bestemmingen, waaronder Palawan, Boracay, Bohol en Siargao.
Wat gebeurt er als er een nieuwe uitbarsting plaatsvindt?
Hoewel het lastig is te voorspellen of, en zo ja wanneer, er een nieuwe grote eruptie zal plaatsvinden, kijken de Filipijnse autoriteiten naar de seismologische geschiedenis van de vulkaan om de kans op een tweede en mogelijk nog zwaardere explosie te kunnen inschatten. Naast het gevaar van een nieuwe uitbarsting waarschuwen experts voor andere mogelijkheden, waaronder een vulkanische tsunami die de bewoners rond het Meer van Taal kan treffen. (Lees ook: ‘Hoe gevaarlijk is de uitbarsting op de Filipijnen?’)
Wat kunnen reizigers in de nabije toekomst verwachten?
Het Filipijnse Instituut voor Vulkanologie en Seismologie (PHIVOLCS), de overheidsdienst die de vulkanische activiteit in het land in de gaten houdt en de bevolking waarschuwt voor eventuele uitbarstingen, heeft het alarmniveau voor de Taal op 4 (mogelijke eruptie op komst) vastgesteld, net onder niveau 5 (actieve eruptie gaande). Het is moeilijk om te voorspellen hoelang alarmniveau 4 voor de Taal zal blijven gelden. Wij raden reizigers aan om informatie in te winnen op de website en de officiële Twitter-pagina van het PHIVOLCS, en daarnaast via betrouwbare nieuwsbronnen.
Hoe jij kunt helpen
Meerdere overheidsinstellingen en privéorganisaties bieden hulp aan de evacuées, en veel plaatselijke groepen en ook individuen uit de hele Filipijnen doneren geld voor noodhulp aan de slachtoffers en de schoonmaak van het getroffen gebied.
Het Internationale Rode Kruis wijst erop dat het doneren van kleding en andere goederen vanuit het buitenland de organisatie meer hindert dan helpt. Het Filipijnse Rode Kruis zorgt voor de inzet van diensten en middelen ten behoeve van mensen in de evacuatiecentra, waaronder “ambulances, stofmaskers, warme maaltijden, water, sanitair, psychosociale hulp en kindvriendelijke ruimten.” Het Filipijnse Rode Kruis heeft mensen opgeroepen geld via PayPal te doneren.
Volgens Richard Gordon, voorzitter van het Filipijnse Rode Kruis, bereidt de organisatie zich voor op het ergste en beseft ze dat de volle omvang van de schade nu pas duidelijk begint te worden. “We zijn bezig met een race tegen de klok,” zei hij. “Er worden meer aardschokken geregistreerd en ze worden elke dag zwaarder, wat betekent dat de magma zich onderaards mengt met stoom, iets wat tot een rampzalige uitbarsting kan leiden.”
Mensen die zich al op de Filipijnen bevinden, kunnen zich volgens het Filipijnse Rode Kruis bij een van zijn logistieke centra aanmelden als vrijwilliger. Actuele informatie over vrijwilligerswerk is te vinden op de Facebook-pagina van de organisatie.
Tot dusver zijn er geen menselijke slachtoffers gevallen, maar op het centrale eiland in het Meer van Taal zijn veel huis- en veedieren en ook paarden gedood of gewond geraakt door de grote hoeveelheden as die op het gebied zijn neergedaald. De plaatselijke organisatie Guardians of the Fur heeft huisdieren gered die tijdens de evacuatie waren achtergebleven, terwijl er ook een reddingsteam van PETA Azië ter plekke is om dieren van hulp, verzorging en voedsel te voorzien.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com