Het is een uur of elf ’s avonds, je stapt net onder de douche vandaan en ploft met een doffe dreun in bed. Nachtlampje uit, op één oor, en gaan. Er zijn nog geen vijf minuten voorbij wanneer je slaap bruut wordt verstoord: Bzzzzzzz… En probeer dan maar eens de veroorzaker van dat geluid te vinden.
De mug: het dodelijkste dier ter wereld
Over het algemeen worden onze slaapkamers in juli en augustus het meest geplaagd door muggen. Afgezien van slaapgebrek en de jeukende bulten die de beestjes veroorzaken, brengen ze de nodige risico’s met zich mee: volgens de statistieken is de mug het dodelijkste dier ter wereld. De mug kan namelijk drager zijn van ziekten zoals malaria, waaraan jaarlijks een miljoen mensen sterven.
Hoewel malaria in Nederland en België nauwelijks voorkomt, neemt de kans op muggen die tropische ziekten met zich meebrengen toe naarmate de mens steeds vaker en verder reist. Een voorbeeld is de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus), die van oorsprong alleen voorkwam in Zuidoost-Azië maar begin deze eeuw voor het eerst werd waargenomen in Nederland en België. Door het veranderende klimaat zal deze invasieve exoot zich hier steeds beter thuisvoelen.
Moeten we van deze tijgermug een olifant maken?
Hoewel de steek van een tijgermug niet veel vervelender is dan die van andere muggensoorten, kan hij wel dengue (knokkelkoorts), zika en chikungunya verspreiden, infectieziekten die normaal gesproken niet voorkomen in de Lage Landen.
Leestip: Waarom worden sommige mensen zo vaak gestoken door muggen?
Volgens een onderzoek uit juni 2024 zou de komst van de tijgermug samenhangen met het groeiende aantal knokkelkoortsgevallen in Europa. De mug komt inmiddels voor in onder meer voor in Italië, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Kroatië en Portugal. Veelvoorkomende symptomen van ziekten als knokkelkoorts, zika en chikungunya zijn koorts, uitslag en gewrichtspijn en kunnen tot een jaar na de steek van een tijgermug optreden.
Hoe kun je een steek van een tijgermug voorkomen?
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), die de steekmug al sinds 2010 bestrijdt, roept huishoudens op om bakjes of andere voorwerpen waarin regenwater kan blijven staan te verwijderen, zodat zich daar geen muggenlarven en -poppen kunnen nestelen. Wie een tijgermug voorbij ziet zoemen, wordt verzocht hem te vangen en een melding te maken op de website van het RIVM (Nederland) of via Muggen Surveillance (België).
Verder kun je de tijgermug afschrikken met een DEET-spray (50%) of picaridine. Als je op reis gaat naar gebieden waar de tijgermug veel voorkomt, doe je er goed aan je te verdiepen in vaccinaties tegen dengue (knokkelkoorts).
De tijgermug herkennen
Tijgermuggen zijn zwart-wit en kleiner dan onze bruine inheemse muggen. Ook opvallend is dat ze stil te werk gaan: doordat ze geen typisch zoemgeluid maken, zullen ze je niet uit je slaap houden, maar zijn ze wel extra lastig op te sporen.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
