Op een warme dag zit ik met collega’s uit te puffen in het Westerpark in Amsterdam, wanneer plots een van hen uitroept: ‘Zie ik daar nu een schildpad?’ We zijn er heilig van overtuigd dat het een decoratiestuk is, totdat het dier langzaam zijn kopje naar links draait en daarmee ons ongelijk aantoont. Niet veel later duikt er nog een kleine schildpad op aan het wateroppervlak. Hoe komen deze zogenaamde lettersierschildpadden (Trachemys scripta) hier terecht?
Waar komt de lettersierschildpad vandaan?
De lettersierschildpadden in het Amsterdamse park zijn hier natuurlijk niet zomaar verzeild geraakt. De lettersierschildpad kent drie ondersoorten: de roodwang-, geelwang- en geelbuikschildpad, alle drie gewilde huisdieren.
Doordat de uit Amerika afkomstige schildpadden in de natuur zijn uitgezet, worden er in Nederland en België sinds de jaren zeventig ook exemplaren in het wild waargenomen. De meeste lettersierschildpadden worden echter gevonden in stedelijk gebied, maar dat betekent niet dat het dier zich hier ook thuis voelt. De soort gedijt namelijk in leefgebieden met helder zoetwater, een grote hoeveelheid waterplanten en voldoende zonplekken.
Omdat de zomers in de Lage Landen niet lang en warm genoeg zijn, kan de lettersierschildpad zich hier op dit moment ook niet voortplanten. Toch staan alle drie de ondersoorten al sinds 2016 op de (Europese) Unielijst van invasieve exoten. Waarom is dat?
Impact en bestrijding van de lettersierschildpad
Doordat de schildpadden holletjes graven voor hun winterslaap, raken dijken mogelijk beschadigd. Ook kunnen ze ziekten en parasieten overdragen op andere dieren. Bovendien concurreren ze mogelijk met de bedreigde inheemse Europese moerasschildpad.
Door het Europees verbod op de handel en kweek van de lettersierschildpad zal het aantal exemplaren in de natuur vanzelf moeten afnemen, waardoor niet actief hoeft te worden bestreden. Of dit ook echt werkt, wordt bijgehouden door het Meetprogramma Reptielen van RAVON Nederland.
Wanneer een in de natuur aangetroffen waterschildpad gewond, ziek, of overleden is, zal het dier worden opgehaald door de dierenambulance. Probeer de schildpadden niet zelf aan te raken, want ze kunnen hard bijten.
Lees je liever op papier? Bestel het nieuwste Magazine hier!
