Met hun pluizige staart en klimgrage pootjes staan eekhoorns bekend als snoezige bosbewoners. Maar de ene eekhoorn is de andere niet, en sommige soorten kunnen een desastreus effect hebben op een ecosysteem. Neem bijvoorbeeld de Amerikaanse rode eekhoorn (Tamiasciurus hudsonicus), de Siberische grondeekhoorn (Tamias sibiricus) én de grijze eekhoorn (Sciurus carolinensis).
Hoe herken je de grijze eekhoorn?
De grijze eekhoorn is wat langer (en flink zwaarder) dan de in Europa inheemse rode eekhoorn (Sciurus vulgaris). De naam zegt het al: rode eekhoorns zijn te herkennen aan hun roodbruine vacht, terwijl de grijze eekhoorn een grijze pels heeft. Alhoewel...
Die regel gaat niet altijd op. Rode eekhoorns kunnen in de winter een grijzige vacht hebben, en grijze eekhoorns hebben meestal ook wat rode haren op hun kop, flanken en poten. Kijk bij twijfel naar de oren. De rode eekhoorn heeft oorpluimen, pluizige plukjes op de oren die bij de grijze eekhoorn niet voorkomen.
Grijze eekhoorn in Europa
De grijze eekhoorn komt oorspronkelijk voor in het oosten van de Verenigde Staten en Canada. Aan het einde van de negentiende eeuw werd deze soort geïntroduceerd in het Verenigd Koninkrijk; later kwam hij ook in andere delen van Europa terecht.
De komst van de grijze eekhoorn naar Europa leidde op sommige plekken tot een dramatische daling van het aantal inheemse rode eekhoorns. In het Verenigd Koninkrijk komt de grijze eekhoorn inmiddels meer voor dan zijn rode neefjes en nichtjes.
Waarschijnlijk heeft dit grotendeels te maken met het parapokkenvirus. Grijze eekhoorns die dit virus bij zich dragen, merken daar niets of weinig van, maar voor rode eekhoorns is de ziekte dodelijk. Ook is er competitie tussen de twee soorten voor voedsel en leefgebied – een strijd die de grotere en sterkere grijze eekhoorn meestal wint.
Is de grijze eekhoorn schadelijk?
In Nederland en België werd de grijze eekhoorn de afgelopen twintig jaar af en toe in het wild waargenomen, zowel in bossen als in stadsparken en tuinen. Als de invasieve exoot zich in de Lage Landen zou vestigen, is de kans groot dat de rode eekhoorn ook hier op den duur het onderspit delft.
Daarbij komt dat de grijze eekhoorn schade toebrengt aan bomen en landbouwgewassen, en drager kan zijn van het westnijlvirus, dat via muggen kan worden overgedragen op mensen.
Sinds 2016 staat de grijze eekhoorn dan ook op de de Europese Unielijst van invasieve exoten, waarop bijvoorbeeld ook de problematische blauwband en de Amerikaanse rivierkreeft staan. In Nederland en België is het verboden om invasieve exoten te houden, kweken, transporteren of importeren.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
