Op een relatief klein stukje Engeland vind je een verscheidenheid aan landschappen, van paarse heidevelden en weelderige glooiende dalen tot oude bossen en een prachtige kustlijn. Dit, en nog zes andere redenen om de North York Moors te bezoeken.
In het Engelse graafschap North Yorkshire, zo ongeveer tussen de stadjes Middlesborough en Scarborough en ten noorden van York, ligt nationaal park North York Moors. Dit natuurgebied, dat in het oog springt door zijn dramatische, contrastrijke landschap is een paradijs voor liefhebbers van natuur, wandelen, fietsen, cultuur, lokale specialiteiten, de sterrenhemel en adembenemende uitzichten. In de lente geven wilde bloemen de velden kleur, in de late zomer en vroege herfst bloeit de heide dieppaars en in het donker van de winter kun je extra lang genieten van de sterren – in dit wilde stukje Engeland heeft elk seizoen zo zijn eigen bijzonderheden.
1. Paars, zover het oog reikt
Heide is wereldwijd zeldzaam – er is waarschijnlijk minder heide in de wereld dan tropisch regenwoud. Een van de grootste heides van Engeland en Wales ligt in de North York Moors. De heide beslaat een derde van het nationaal park en het grootste deel van het hogergelegen gebied is bedekt met heide. Dit iconische heidegebied is grotendeels niet omheind, wat betekent dat zowel schapen als mensen er eenvoudig kunnen ronddwalen. In de late zomer kleurt de heide dieppaars, maar het landschap is in elk seizoen prachtig. In de winter, als een sluier van mist over de struiken ligt en de wolken boven de uitgestrekte vlakten opstijgen, of wanneer vorst en sneeuw het landschap in etherisch wit hullen.
2. Ontdek het historische culturele erfgoed van de Moors
Verken de North York Moors te voet of per fiets en je staat vanzelf oog in oog met de eeuwenlange geschiedenis van Engeland. Van gotische ruïnes tot honderden jaren oude kastelen, cisterciënzerkloosters en statige achttiende-eeuwse huizen, en van ijzersteenmijnen tot sfeervolle kuststeden en vissersdorpen, zoals Whitby of Staithes: het nationaal park kan bogen op een rijk historisch erfgoed. Er is zelfs een betoverend historische stoomtrein die je meeneemt op een reis door de Moors. Het vissersdorp Robin Hood’s Bay is een doolhof van kleine straatjes. Hier zou vroeger volop gesmokkeld worden, en er zou een netwerk van ondergrondse gangen zijn dat de huizen met elkaar verbindt. Verschillende kloosterruïnes – Whitby Abbey, Rievaulx en Mount Grace – geven een prachtig inzicht in het verleden.
3. Reis terug in de tijd langs de noordelijke Jurassic Coast van Engeland
Aan de oostelijke rand van het natuurgebied ontmoet het land de Noordzee. Hier hebben duizenden jaren regen, ijs, wind en golven de kustlijn gevormd tot een gevarieerd en fascinerend landschap met torenhoge kliffen en rotskusten, steile beboste valleien en beschutte baaien en zandstranden. De zand- en leistenen rotsen en kliffen en de kust zijn gevormd tijdens de Jura, ongeveer 180 miljoen jaar geleden en bevatten versteende overblijfselen van planten en dieren die in die tijd leefden, van ammonieten tot voetafdrukken van dinosauriërs.
Deze kust is beroemd om de vele fossielen die je er kunt vinden. Niet alleen professionele geologen komen hier schatzoeken, ook amateurspeurders vinden hier prehistorische souvenirs. Het bovendien een van de weinige ter wereld waar je de bekendste steen van het gebied kunt vinden: zwarte git (black jet), gevormd uit de overblijfselen van apenpuzzelbomen uit de Jura, en beroemd gemaakt door koningin Victoria. Met name de stranden rond Runswick Bay en Robin Hood’s Bay zijn de moeite waard voor amateurgeologen om te verkennen.
4. Bezoek traditionele marktsteden en pittoreske dorpjes
In de North York Moors vind je verschillende bloeiende marktsteden en pittoreske dorpjes waar intrigerende verhalen over smokkelaars en ijverige monniken voor het oprapen liggen en inwoners bezoek van buiten hartelijk ontvangen. Bezoek de sfeervolle kuststad Whitby, met uitzicht op de beroemde kliffen van Whitby Abbey en de tijdloze kustdorpen Staithes en Robin Hood’s Bay met hun kleurrijke huisjes, vissersboten en haven. Verder landinwaarts ligt het typische marktstadje Helmsley en ansichtkaartdorpen zoals Goathland en Hutton-le-Hole, waar een bezoek aan de bijzondere boetieks en een misschien een pauze met een lokaal gebrouwen biertje aanraders zijn.
5. Verken de North York Moors te voet of op de fiets
Wandelen door deze natuur betekent vrijheid, frisse lucht, ruimte, enorme luchten en een kans om dicht bij de lokale fauna te komen. Daarnaast ontdek je al lopend de geschiedenis die in het landschap is ingebed, van sporen van oude monniken tot legendarische stenen kruisen en grensstenen. Er zijn verschillende wandelroutes uitgestippeld in het gebied, variërend in lengte en moeilijkheid. Een van de meest geliefde is de Cleveland Way National Trail, een 175 kilometer lange route langs dramatische kustlijn en heidevelden die je te voet door de North York Moors leidt. Je kunt een deel van de route lopen als dagwandeling, de hele als meerdaagse wandeling of onder leiding van een gids in een groep.
Wie liever fietst, kan zijn hart hier ook ophalen. De North York Moors beschikken over fietsstroken op geasfalteerde wegen, fietspaden, off-road routes en mountainbikecircuits. De tochten leiden langs en over de heide, door schaduwrijke bossen, over rivierovergangen en bos-, ruiter- en kustpaden. En: onderweg vind je altijd wel ergens ijs en cake en een pub. Je vindt fietsverhuurcentra in onder meer Sutton Bank, Dalby Forest en Great Fryup Dale.
6. Verwen je smaakpapillen
Dat het land en de zee verrukkelijk eten leveren, bewijzen de North York Moors. Op talloze plekken vind je hier lokaal geproduceerde, seizoensgebonden producten, gekweekt door toegewijde telers en uitgestald en geserveerd in de beste delicatessenwinkels, boerderijwinkels en pubs, van verse kreeften en krabben tot lokale brouwerijen en heidehoning uit de heidevelden. Laat je vertellen over de bijzondere producten bij lokale producenten, smul van verfijnde gerechten bij een van de vele restaurants of verbeter je eigen kookvaardigheden op een van de uitstekende kookscholen.
7. Het adembenemende panoramische uitzicht bij dag én nacht
Bij daglicht oogt het landschap van de North York Moors ontzagwekkend en spectaculair dankzij de dramatische kustlijn en de weidse uitzichten over heidevelden en beboste rivierdalen. Dankzij de prachtige luchten en het verre zicht ervaar je een geweldig gevoel van ruimte. Als de nacht valt zie je hier sterren zover het oog reikt: eind 2020 werd het park door de International Dark-Sky Association aangewezen als International Dark Sky Reserve, een van slechts negentien ter wereld. De Moors zijn een van de beste plekken in het land om sterren te zien, vanwege de lage lichtvervuiling en heldere horizonten. Hoe verder je van straatlantaarns verwijderd bent, hoe beter het uitzicht: in de allerdonkerste delen van het nationaal park kun je tot tweeduizend sterren zien.
Zo kom je er
North York Moors is gemakkelijk te bereiken met de ferry van Rotterdam naar Hull of (met eigen auto of camper) van IJmuiden naar Newcastle. Daarna is het nog ongeveer anderhalf uur rijden. Eenmaal aangekomen, kunt je de auto laten staan en genieten van de geweldige wandel- en fietsmogelijkheden.
Kijk hier voor meer informatie over nationaal park North York Moors en alles wat je er kunt beleven.
