Wie aan Jordanië denkt, denkt aan Petra. De historische stad wordt in één adem genoemd met beroemde wereldwonderen als Machu Picchu in Peru en de Taj Mahal in India, en is de grootste toeristische trekpleister van Jordanië.
De ruïnes in de woestijn zijn overblijfselen van tempels, triomfbogen, graftomben en huizen die werden gebouwd door de Nabateeërs, een handelsvolk dat vooral tussen de eerste eeuw v.C. en de tweede eeuw n.C. veel macht had in de regio. De Nabateeërs noemden hun stad Raqmu en hakten deze aan het begin van hun heerschappij uit in de rode zandstenen rotsen.
De reis naar Jordanië
Inmiddels weten jaarlijkse ruim een miljoen mensen de weg naar Petra te vinden. Een van hen was de Portugese kunstenaar Vhils. Namens het project The Jaunt, dat kunstenaars op pad stuurt om inspiratie op te doen voor een nieuw kunstwerk, reisde hij af naar Jordanië. Daar zag hij een andere kant van Petra.
‘Petra is een plek die ik al heel lang wilde bezoeken,’ vertelt Vhils. ‘Architectonische hoogstandjes en een rijke cultuur gaan hier hand in hand. Dat zijn twee elementen die ook een belangrijke rol spelen in de kunst die ik maak.’
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
De kunstwerken van Vhils
‘De werken die ik heb gemaakt naar aanleiding van deze reis, zijn niet zozeer geïnspireerd op de adembenemende monumenten en het opvallende woestijnlandschap van Petra, maar vooral op de mensen,’ vervolgt Vhils. ‘Dan heb ik het niet over toeristen of andere bezoekers die van heinde en verre overkomen, maar degenen die dit land al generaties lang bevolken: de bedoeïenen.’
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Tijdens zijn bezoek aan Petra liet Vhils zich onderdompelen in de nomadische manier van leven. ‘De nomaden waren ontzettend gastvrij. Het viel me op dat ze in nauw contact staan met hun omgeving. Het kale woestijnlandschap, de verzengende hitte, de verstikkende lucht, de rotsachtige bergen en grotten: stuk voor stuk maken deze elementen deel uit van hun identiteit,’ vervolgt Vhils.
Tekst gaat verder onder de video.
‘Door hun levenservaring en kennis die van generatie op generatie is doorgegeven, hebben ze zich perfect weten aan te passen aan een omgeving die even mooi als onherbergzaam is,’ vervolgt de kunstenaar. ‘Een bezoek aan Petra was voor mij een fantastische kans om te leven, te slapen, te eten, te drinken en te praten met en te leren van de bedoeïenen.’
Vhils maakte twee kunstwerken naar aanleiding van zijn reis. ‘De werken die ik voor The Jaunt maakte, zijn een samenvatting van hoe ik het avontuur heb beleefd. Maar ze zijn vooral eerbetoon aan de manier van leven van de bedoeïenen en een weerspiegeling van een ervaring die een diepe indruk op mij heeft achtergelaten.’
De Portugees Alexandre Farto (1987), beter bekend als Vhils, maakte naam toen een van zijn werken, een in een muur uitgehouwen gezicht, verscheen naast dat van straatartiest Banksy, op het Cans Festival in Londen in 2008. Als zelfbenoemd urban archeoloog zoekt hij naar schoonheid in vervallen bouwwerken door moderne bas-reliëfs uit te hakken in muren. Meer zien van Vhils’ reis naar Jordanië? Je leest het in National Geographic Traveler 2/2023.
