Drieduizend jaar geleden waren het de inwoners van west-Polynesië die voor het eerst gingen surfen. De sport raakte bekend in Hawaï, en begon daarna aan een opmars over de hele wereld. Het leverde wereldwijd surffanaten op, zelfs onder verstokte landrotten. Sommige ambitieuze surfers, met een liefde voor golven maar zonder kust in de buurt, leven zich nu uit met riviersurfen. Deze versie van de oorspronkelijke sport levert een vergelijkbare kick op, maar zonder dat je er een oceaan voor nodig hebt. “Je ziet die golven [van de rivier] en je denkt: ‘Daar zou ik op kunnen surfen,'” vertelt Alex Mauer, een Stand Up Paddle (SUP)-professional en fanatieke riviersurfer uit Littleton, in de Amerikaanse staat Colorado.
In het München van de jaren zeventig van de vorige eeuw toog een klein groepje avontuurlijke surfers naar de rivier Eisbach bij het park Englischer Garten. Terwijl ze zich vasthielden aan twee touwen aan een brug, balanceerden ze op houten planken op de rivier. Zo deden ze het oceaansurfen na waarmee ze in het buitenland kennis hadden gemaakt. Volgens veel riviersurfers werd daarmee hun sport geboren. “Eisbach wordt nu gezien als de geboortegrond van alle riviergolven. Elke golf die ze nu opwekken, is daarvan afgekeken,” vertelt Mauer.
Op de oceaan worden golven voornamelijk veroorzaakt door wind. Maar riviergolven ontstaan ofwel door water dat snel over een hoogteverschil stroomt, wat staande golven oplevert, of door vloedbranding. Dit verschijnsel doet zich voor op plekken waar rivieren uitmonden in zee. De eigenschappen van een staande golf hangen, net als bij oceaangolven, af van de factoren waardoor hij ontstaat. De snelheid van het water bepaalt de energie van een golf, het verschil in hoogte bepaalt de grootte van de golf. Omdat de dikte van de golf ook een factor van belang is (een surfboard komt vast te zitten als er maar een paar centimeter water staat), is de omvang van de rivierbedding ook van belang. Als de bedding nauw genoeg is, kunnen een trage stroming en een klein hoogteverschil al bruikbare golven opleveren. Het tegenovergestelde geldt voor brede rivierbeddingen.
Veel plekken voor oceaansurfen zijn inmiddels bekend bij een groot publiek. Ze zijn dan ook vaak overvol, waardoor surfers op zoek gaan naar minder drukbezochte golven op plekken met extreme weersomstandigheden, zoals het ijskoude water rond IJsland. Maar voor riviersurfen is er nog veel onontgonnen terrein. “Een van de dingen die zo cool zijn [aan riviersurfen], is dat er in Amerika alleen al duizenden riviergolven kunnen zijn die nog niet zijn ontdekt,” zegt Mauer. De stroming van een rivier kan per dag en per seizoen verschillen, bijvoorbeeld door de sneeuwval van de winter daarvoor of door andere natuurverschijnselen. Dit betekent dat zelfs een doorgewinterde riviersurfer op het juiste moment op de juiste plek moet zijn om riviergolven te ontdekken waarop gesurfd kan worden.
Van de riviergolven die inmiddels bekend zijn en die een naam hebben gekregen, zoals ook bij oceaangolven de gewoonte is, zijn er in de VS een aantal die echt de moeite waard zijn. Vergeet niet om een drijfmiddel mee te nemen en een helm, om je tegen rotsen of stenen te beschermen.
The Glove and The Right:
Glenwood Springs, Colorado
Deze kunstmatige golf in de rivier Colorado is onderdeel van het Glenwood Springs Whitewater Park. Hij bestaat uit twee aparte golven, een linker en een rechter. De twee golven stromen in elkaar over tot een brede golf bij hoog water. Geïnteresseerde surfers kunnen de omstandigheden eerst checken op de webcams van het park voordat ze het water opgaan.
Lunch Counter:
Jackson, Wyoming
De Lunch Counter is een staande golf die net buiten Jackson te vinden is in de rivier Snake. Het kan lastig zijn om de golf te pakken te krijgen, maar als je er eenmaal op zit, kun je je lol op. Bij Lunch Counter kunnen geoefende surfers minutenlang carven. Omdat je uit de buurt moet zien te blijven van vlotten en boten, die stroomafwaarts altijd voorrang hebben, blijft het steeds spannend.
Brennan’s Wave:
Missoula, Montana
Brennan's is een kunstmatige golf in de rivier Clark Fork waar zowel kajakkers als surfers plezier van hebben, vanaf het begin van de lente totdat hij begint te bevriezen tegen het eind van de herfst of aan het begin van de winter. Deze golf is genoemd naar de uit Missoula afkomstige topkajakker Brennan Guth, die in 2001 overleed tijdens het varen in Chili.
Benihana’s and Chiclets:
Sheridan, Colorado
Benihana’s and Chiclets zijn te vinden in River Run Park. Deze kunstmatige golven kunnen dagelijks worden aangepast aan de stroomsnelheid. Benihana, door velen beschouwd als de beste golf in de staat, ligt meer stroomopwaarts en is geschikter voor ervaren surfers. Chiclets is een goede optie voor beginners.
Lochsa Pipeline:
Lowell, Idaho
Pipeline, die te vinden is in een kloof van de rivier Lochsa, bij mile 113.5 langs Highway 12, is heel brutaal vernoemd naar de beroemde Pipeline-golf in Hawaï. Dat komt waarschijnlijk doordat deze riviergolf met zijn opvallende piek en vaak glasachtige oppervlak bijzonder veel op een oceaangolf lijkt. Dit is een van de drukste riviergolven, en er zijn nogal eens wachttijden, maar voor surfers die op zoek zijn naar een technische uitdaging bij een laag waterpeil, is hij zeker de moeite waard.