Al honderden jaren steelt Venetië de harten van reizigers die de stad bezoeken. In dit artistieke en architectonische juweel aan de Adriatische Zee vind je de beroemde Rialto-brug, het Canal Grande en het San-Marcoplein. Maar wat gebeurt er als de kanalen sneller overstromen met mensen dan met vloedwater? Venetië ontvangt dertig miljoen bezoekers per jaar, en dat toeristische overschot verpest niet alleen de romantische sfeer van de stad. Door het zware verkeer van ontelbare voetgangers, bootjes en cruiseschepen wordt de kwetsbare lagune vervuild, terwijl de plaatselijke bevolking wegtrekt vanwege sterk gestegen huizenprijzen.
Hoewel Venetië altijd een juweel aan de Adriatische kust zal blijven, kunnen reizigers de stad ontlasten door andere maar niet minder spectaculaire bestemmingen te bezoeken. Van China tot België wachten deze met grachten en bruggetjes doorspekte havensteden om ontdekt te worden.
Annecy, Frankrijk
Deze stad wordt ook wel het ‘Venetië van de Franse Alpen’ genoemd en biedt een decor van middeleeuwse châteaus, over het meer glijdende zwanen en sierlijke voetgangersbruggetjes. De kristalheldere grachten worden gevoed door de rivier de Thiou en het Lac d’Annecy, een van de schoonste meren van Europa. Ga op de driewekelijkse markt op zoek naar plaatselijk verbouwde persimoenen, vers brood en raclette of huur een roeibootje en vaar naar het middeleeuwse Palais de l’Île. Wie de stad in maart bezoekt, kan tijdens het Venetiaanse Carnaval indrukwekkende gekostumeerde parades bewonderen. En in augustus wordt tijdens het jaarlijkse Fête du Lac het grootste vuurwerk van Europa ontstoken. Tip voor duurzaam reizen: houd het Meer van Annecy schoon voor de plaatselijke populatie otters en voor de forel, door tijdens het baden te kiezen voor milieuvriendelijke zonnebrandcrème.
Suzhou, China
De oude Chinese stad Suzhou ligt op zo’n anderhalf uur rijden ten westen van Shanghai en kan bogen op een wijdvertakt netwerk van grachten, watertuinen en bootvriendelijke stadswijken. Het Grote Kanaal staat op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO, is ruim tweeduizend jaar oud en loopt over een afstand van 1900 kilometer door de delta van de rivier de Jangtsekiang, wat het tot het langste en oudste kanaal ter wereld maakt. Slenter over oude bruggetjes naar de zesde-eeuwse Hansjan-tempel, stap in een gondola en vaar door de oude tuinen van Mudu of steek een van de 49 symbolische bruggetjes van Tongli over. Tip voor duurzaam reizen: steun de economie van de stad door een tussenstop te maken in een van de theehuizen aan het water, waar je kunt genieten van plaatselijke ingrediënten.
Stockholm, Zweden
Als een van de groenste steden van de EU is de bruisende hoofdstad van Zweden een verzameling van veertien onderling verbonden stadseilanden. Verken Stockholm per veerboot, in een kajak of op een catamaran op zonne-energie. Het Koninklijk Paleis, het oude centrum, het museum Fotografiska, het Stadshus en de wijk Södermalm kunnen allemaal vanaf het water worden bezichtigd. Door zijn milde noordse klimaat kan Stockholm het hele jaar door bezocht worden, en in tegenstelling tot zijn Italiaanse tegenhanger zijn de grachten van dit ‘Venetië van het Noorden’ in de koude maanden ook op de schaats te verkennen. Tip voor duurzaam reizen: het is niet moeilijk om de stad op milieuvriendelijke wijze te bezoeken, dankzij de eco-taxi’s, stadsbussen op biobrandstof, hogesnelheidstreinen en de 650 kilometer aan fietspaden. Plan je bezoek in april voor de Vintagemässa, de eerste en enige Zweedse beurs voor vintage kleding – en een goede manier om verspilling in de wereldwijde modeproductie tegen te gaan.
Brugge, België
De hoofdstad van West-Vlaanderen werd door de Vikingen gesticht en groeide daarna uit tot hét middeleeuwse centrum van de lakenhandel. In de romantische grachten van Brugge werden sierlijk kantwerk, Vlaamse stoffen maar ook Belgisch bier voor de export ingeladen. Tot de bezienswaardigheden die aan de waterkant liggen, behoren de Basiliek van het Heilig Bloed, het Groeningemuseum en de Huisbrouwerij De Halve Maan. Elke drie jaar wordt in de stad de Triënnale Brugge gehouden, een festival met dans- en muziekvoorstellingen en kunstinstallaties langs de grachten en in de keienstraatjes van de stad. Tip voor duurzaam reizen: voor het festival van 2018 werd een vijf ton wegende walvis gebouwd van plasticafval dat uit de oceaan was gevist. Volg de milieuvriendelijke aanpak van de stad en zorg dat je geen wegwerpplastic gebruikt op deze trip.
Udaipur, India
De West-Indiase stad Udaipur wordt omringd door de in mist gehulde silhouet van het Aravalli-gebergte en is een doolhof van stralend witte vorstenpaleizen, baadtrappen (ghats) en kunstmatige meren. De oudste van die meren, het Pichola-meer, ontstond in 1362. Mis het schitterende Stadspaleis, het Jag Mandir-paleis en het archeologische Ahar Museum bij de cenotafen van Ahar niet. De accommodaties in de stad variëren van kleine havelis aan het water tot het luxe Taj Lake Palace, een drijvend vijfsterrenhotel en voormalige koninklijke residentie. Tip voor duurzaam reizen: Udaipurs huidige maharana (beschermheer) is Shriji Arvind Singh Mewar, die het gebruik van hernieuwbare energie actief ondersteunt. Verminder je CO2-voetafdruk door het huren van bootjes en riksja’s op zonne-energie (waar aanwezig).
Tigre, Argentinië
De stad Tigre ligt tussen Buenos Aires en de Paraná-delta (de op één na grootste van Zuid-Amerika) en ontstond in 1678 als klein parochieplaatsje. De stad is inmiddels uitgegroeid tot een plek van jachthavens, roeiclubs – en mate(een kruidenthee en het nationale drankje). Kinderen gaan hier per veerboot naar school en boodschappen worden over het water bezorgd. Fiets over de esplanade Paseo Victorica langs cafeetjes, het Nationaal Marinemuseum, het Museo de Arte de Tigre uit de belle époque en plaatselijke roeiclubs. Tip voor duurzaam reizen: kajak door het natuurreservaat Delta Terra, een verantwoorde manier om rivierotters en vogels genaamd roodkoptroepialen te bewonderen.
Giethoorn, Nederland
Ooit waren de venen rond Giethoorn een belangrijke bron van turf en riet. Dankzij een netwerk van vaarten en sloten konden de plaatselijke boeren zichzelf en hun gewassen naar het dorp vervoeren. Het ‘Venetië van Nederland’ heeft tot op heden zijn sprookjesachtige charme weten te behouden. In het gemoedelijke dorp wemelt het van de huisjes met rieten daken, restaurantjes aan het water en grachtenmusea. Neem de tijd om een bezoek te brengen aan de aparte maar spectaculaire collectie schelpen van het Museum Gloria Maris. Tip voor duurzaam reizen: behoud Giethoorns fraai verzorgde vaarten door het dorp vanaf een roeiboot of een elektrisch ‘fluisterbootje’ te bezichtigen, in plaats van in een vervuilend motorvaartuig. Bezoek het dorp buiten het hoogseizoen, bijvoorbeeld in april en september, om toeristische drukte te voorkomen en toch te kunnen genieten van aangenaam vaarweer.
Gold Coast, Australië
Gelegen tussen South Stradbroke Island en een zanderig uitsteeksel in de Stille Oceaan, overtreft het Australische Gold Coast het Italiaanse Venetië ruimschoots, met zijn bijna vierhonderd kilometer aan aangelegde waterwegen, naast rivieren, meren en surfvriendelijke stranden. Probeer paddleboarding in het estuarium van de Currumbin Creek, waar je van rustige stranden en weidse zeegezichten kunt genieten. Neem je ontbijt in Easy House Vegetarian in Mermaid Waters en neem dan de boot naar Mermaid Beach, voor wat Pilates-lessen of minigolf. In september is een bezoek aan het festival ‘Beach Rugby Australia’ op Kirra Beach in Coolangatta een must. Tip voor duurzaam reizen: de ngo Plastic Free Gold Coast organiseert opruimacties op plaatselijke stranden en promoot milieuvriendelijke bedrijfjes als het plasticvrije café Ocean 4218 en Water3, een netwerk van slimme bijvulstations voor drinkwater dat over de hele stad is verspreid.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
