Is er ooit leven geweest op Mars? Het is een vraag die heel wat wetenschappers bezighoudt. Om het antwoord boven water te krijgen, richten ze hun pijlen niet alleen op de rode planeet zelf maar ook naar haar manen: vooral op Phobos liggen mogelijk antwoorden verscholen.
Naar Phobos met de Martian Moons eXploration Mission
De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA lanceert eind 2026, in samenwerking met onder andere ESA en NASA, de Martian Moons eXploration Mission (MMX). Een ruimtevoertuig wordt in de baan rondom Mars gebracht om daar onderzoek te verrichten naar onder andere het ontstaan van Phobos en Deimos, de twee manen van Mars.
Als alles volgens plan verloopt, keert het ruimtevoertuig een aantal jaar later terug naar aarde met monsters van Phobos. Het doel? Achterhalen hoe de manen zijn ontstaan. Zijn het planetoïden die per toeval in de baan rondom Mars terecht zijn gekomen of zijn de manen gevormd uit brokstukken van de planeet zelf?
Wat leert Phobos over de geschiedenis van Mars
Wanneer dat laatste het geval is, kan Phobos ons veel leren over de geschiedenis van Mars. En of de planeet ooit leefbaar was. ‘Het draait dan allemaal om de mineralen en de chemische samenstelling,’ zegt Elliot Sefton-Nash, die als planeetonderzoeker werkt en namens ESA betrokken is bij de MMX-missie.
Als Phobos inderdaad is gevormd uit brokstukken van Mars, kan de chemische samenstelling van de maan veel prijsgeven over hoe de omstandigheden ooit op Mars waren. En of de planeet leefbaar is geweest.
‘Stel dat er veel water was op Mars,’ zegt de planeetonderzoeker. ‘Dan vinden we op Phobos vermoedelijk klei-achtige materialen terug. Je kunt dan achterhalen hoeveel water er op Mars was ten tijde van de planetoïde-inslag waaruit Phobos ontstond. En dat geeft weer veel prijs over de leefbaarheid op Mars.’
Is leven van Mars overgewaaid naar Phobos?
Het is ook mogelijk dat er deeltjes van Mars zijn overgewaaid naar Phobos. De maan staat relatief dicht bij Mars en maakt elke dag drie rondes rond de planeet.
Stel dat er op een bepaald moment een grote inslag op Mars heeft plaatsgevonden, dan is het mogelijk dat er deeltjes op Phobos terecht zijn gekomen, vertelt Sefton-Nash. Als er op dat moment levensvormen bestonden op Mars, kunnen we dit nu dan op Phobos vinden?
‘Stel dat er leven vanaf Mars de ruimte in werd geslingerd, dan zou het die reis waarschijnlijk niet overleven,’ stelt Sefton-Nash. ‘Dat materiaal van Mars is blootgesteld aan zonlicht en straling en wordt na verloop van tijd ook afgebroken.’
De leefbaarheid van Mars onderzoeken
De kans dat de MMX-missie op Phobos leven tegenkomt, is dus heel erg klein. Maar als het ruimtevoertuig terugkeert naar de aarde met Phobos-deeltjes, is dat voor wetenschappers wel enorm interessant. ‘Het mooie van deze missie is dat we monsters van Phobos op aarde kunnen bestuderen. Hier hebben we instrumenten die we in de ruimte niet kunnen gebruiken, omdat ze te groot zijn of te veel energie verbruiken.’
Mogelijk biedt het onderzoek nieuwe inzichten over de leefbaarheid op Mars. En daarmee komen we weer een stapje dichter bij het antwoord op de vraag of er daadwerkelijk leven heeft bestaan op de rode planeet.
Meer lezen? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
