Het is woensdag 29 augustus 1945. De inwoners van het Spaanse dorpje Buñol, op een halfuurtje rijden van Valencia, zijn uitgerukt om de gigantes y cabezudos te verwelkomen. De optocht is een jaarlijks terugkerend hoogtepunt waarbij mensen verkleed als ‘reuzen en groothoofden’ door de straten trekken. Tot zover niks vreemds aan de stoet van dat jaar. Maar dan gooit een opstootje tussen een aantal tieners roet – of eigenlijk pulp – in het eten... De basis voor La Tomatina is gelegd.
Hoe is La Tomatina ontstaan?
Terug naar de vechtende tieners. In een poging het geschil in zijn voordeel te beslechten, grijpt een van de jongens naar groente en fruit van het marktkraampje naast zich om zijn belager mee te bekogelen. Een traditie is geboren.
In de jaren erna wordt het tomatengooien een terugkerend ritueel in Buñol en neemt het aantal deelnemers gestaag toe. Althans, zo moet het ongeveer zijn gegaan. Het verhaal over de ruziënde jongens is slechts een van de vele versies die de ronde doen over het ontstaan van La Tomatina, zoals het feest al snel wordt gedoopt.
Leestip: Tijdens het Spaanse El Colacho springt de ‘duivel’ over baby’s
Een andere lezing gaat ook uit van rebellerende jongeren in de hoofdrol: een paar jongens uit het dorp zou er de smoor in hebben gehad niet als gigantes y cabezudos te mogen deelnemen aan de parade. Om zich af te reageren, besluiten ze dan maar alle bezoekers het plezier te ontnemen en de voorbijtrekkende stoet te bekogelen met tomaten.
Hoe het ook zij: het tomatengooien werd een blijvertje. Daar gingen nog wel wat jaren overheen. In 1957 besloot de gemeenteraad van Buñol, die niet helemaal gelukkig was met de smerige straten en de bijkomende schoonmaakkosten, het festijn te verbieden. En daar kon je je maar beter aan houden: het overtreden van het verbod kon je een gevangenisstraf opleveren. Twee jaar later stond La Tomatina echter toch weer op het programma en vanaf de jaren tachtig ging de gemeente de rode munitie zelfs uitdelen aan de deelnemers.
Zelf meedoen aan La Tomatina?
Tegenwoordig trekt het grootste voedselgevecht ter wereld duizenden fanatieke deelnemers. Zij gaan elkaar te lijf met tomaten met een krasje: alleen overrijpe en rotte tomaten worden ingezet bij La Tomatina.
Leestip: Dierenleed als traditie: deze 5 praktijken zijn legaal in Europa
Wie het niet kan laten om van de pulp te snoepen, moet snel zijn: de strijd duurt doorgaans een uurtje en na het ravotten wordt de rode drek gauw weggespoeld met waterkanonnen. Door de hoge zuurgraad zorgen de tomaten voor brandschone straten.
Staat rood jou goed en wil je La Tomatina met eigen ogen aanschouwen? Het festival wordt ieder jaar georganiseerd op de laatste woensdag van augustus. Dit jaar wordt La Tomatina gevierd op woensdag 27 augustus 2025. Ben je van plan zelf het strijdtoneel te betreden? Dat kan, iedereen mag deelnemen. Trek oude kleren aan; tomaat was je nogal lastig uit je kleding...
Bekijk hieronder de beelden van eerdere edities van La Tomatina.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
