Deze week ontmoeten Donald Trump en Vladimir Poetin elkaar om te praten over einde van de oorlog in Oekraïne. Dat gebeurt op een militaire basis in Anchorage, in Alaska. De keuze voor de Amerikaanse staat is symbolisch: ooit werd Alaska door Rusland verkocht aan de Verenigde Staten. Dat landsgrenzen in de geschiedenis vaker werden veranderd, blijkt wel uit deze lijst.
1. Rusland ontving Estland van Zweden
In 1645 kreeg Zweden Estland volledig in handen, nadat het in 1561 al het noordelijke deel van het land in bezit had genomen. Het Zweedse koninkrijk was in deze periode zeer machtig en had daardoor veel concurrentie van andere mogendheden te duchten.
Een van die concurrerende heersers was Peter I van Rusland. De tsaar versloeg de Zweden in 1721 en eiste grote stukken land op, waaronder Estland. Voor een som van twee miljoen ‘riksdalers’ werd de vrede beklonken, waardoor Peter I onder meer deze Baltische staat aan het Russische Keizerrijk kon toevoegen.
Leestip: Gewapend beton: de vervallen raketbases van Oost-Europa
Na de Russische Revolutie (1917) kon Estland voor korte tijd van hun onafhankelijkheid genieten, dankzij het Verdrag van Tartu dat in 1920 werd ondertekend. Twintig jaar later werd het land door de Russen geannexeerd en toegevoegd aan de Sovjet-Unie, waar ze zich op 6 september 1991 van los wisten te weken. Sindsdien is Estland weer onafhankelijk.
2. De Verenigde Staten kochten Alaska van Rusland
In de achttiende eeuw trokken er regelmatig Russische bonthandelaren richting Alaska om te jagen op pelsdieren. Na het jachtseizoen vertrokken ze weer. Permanente bewoning begon in 1784, toen Grigori Ivanovitsj Sjelichov de eerste Russische nederzetting vestigde op het eiland Kodiak.
Leestip: Werd Manhattan in 1624 echt voor slechts 24 dollar verkocht aan Nederland?
De Russen verloren in de negentiende eeuw hun interesse in de regio. Ze hadden net de Krimoorlog verloren en konden wel wat geld gebruiken. De Amerikanen boden zich aan als potentiële koper en staatssecretaris William H. Seward kocht Alaska in 1867 aan voor 7,2 miljoen dollar. Aan de lokale bevolking, die er al woonde voor de komst van de Russen, werd niets gevraagd.
Het bleek letterlijk een gouden zet voor de Amerikanen: eind negentiende eeuw werd het edelmetaal gevonden in hun nieuwe territorium. Op 3 januari 1959 werd Alaska officieel de 49ste staat van de Verenigde Staten.
3. Het Verenigd Koninkrijk kocht een deel van Ghana van Nederland
De Portugezen wisten al in de vijftiende eeuw Ghana te vinden vanwege het goud dat er te vinden was. Andere Europese naties volgden dat voorbeeld, waaronder de Nederlanders, Britten en de Denen. In de forten en handelsposten die zij bouwden, wisselden in eerste instantie vooral ivoor en goud van eigenaar, maar later ook mensen.
Leestip: Van Transnistrië tot Kingdom of Lovely: deze landen worden niet erkend
In 1637 veroverde Nederland Fort Sint George op de Portugezen. De slavenhandel was inmiddels in volle gang en het Nederlandse fort was een centrale handelslocatie. In de achttiende eeuw werden hier jaarlijks zo’n 30.000 mensen verkocht als slaaf.
Na een paar honderd jaar uitbuiting droeg Nederland zijn handelsposten in Ghana – de Nederlandse Goudkust – over aan de Britten, voor een bedrag van 47.000 gulden. In het Sumatraverdrag van 1872 werd vastgelegd dat de Britten in ruil daarvoor niet in de weg zouden lopen bij de Nederlandse verovering op het Indonesische eiland Sumatra.
4. Duitsland kocht Palau van Spanje
De Britten waren de eerste Europeanen die kennismaakten met het eiland Palau in de Grote Oceaan. Het schip van kapitein Henry Wilson sloeg in 1783 kapot op het rif, waarna de bemanning maandenlang werd opgevangen door de lokale bevolking. Samen lapten ze het schip weer op en de Britten konden hun weg vervolgen.
Toch waren het de Spanjaarden die het eiland in 1885 in handen kregen. Paus Leo XIII (1810-1903) gaf Spanje de zeggenschap over de Caroline-eilanden, waar Palau onderdeel van uitmaakt. Er werden twee kerken gebouwd en vier geestelijken naar het eiland gestuurd.
Leestip: 3 landen die tegenwoordig niet meer bestaan
De Europese inmenging op Palau bleef redelijk beperkt, totdat de Duitsers het eiland in 1899 kochten van de Spanjaarden. Voor 25 miljoen Spaanse peseta kregen zij alle koloniale territoria van Spanje in handen. De Duitsers ontdekten fosfaat en bauxiet op Palau en begonnen dit te ontginnen. Zij startten ook met het verbouwen van kokosnoten.
In de jaren die volgden werd Palau nog geannexeerd door de Japanners en de Amerikanen, tot het in 1994 officieel de onafhankelijkheid uitriep.
Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!
