Eind vorige eeuw stuitte de Oostenrijker Alex Barendregt per toeval op modefoto’s van het Duitse model Veruschka uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, waarop zij van top tot teen was beschilderd met bodypaint. Barendregt was meteen gefascineerd door deze kunstvorm, maar tijdens zijn onderzoek vond hij geen enkel groot evenement waarmee het ‘nieuwe’ medium werd gevierd. Dus besloot hij in 1998 zelf het eerste bodypaintingfestival van Europate organiseren.

Twintig jaar later, op 12 juli, komen bodypainters uit vijftig landen bijeen in de Zuid-Oostenrijkse stad Klagenfurt voor de 21eeditie van het jaarlijkse World Bodypainting Festival. Dit jaar zullen ze de strijd met elkaar aangaan in twaalf categorieën, van penseel-, spons- en airbrushwerk tot teambodypainting, special effects en kunstinstallaties. Het evenement omvat ook een muziekfestival, een voedselmarkt en een week vol workshops voorafgaande aan het eigenlijke competitieweekend.

“Ik denk dat transformatie altijd iets menselijks is geweest, de transformatie van het lichaam en de lichaamsdecoratie,” zegt Barendregt in een gesprek met National Geographic. “Je kunt er positieve gevoelens, kleuren en emoties mee uitdrukken, in een kunstvorm die ook nog beweegt en schreeuwt en danst.”

Dit jaar is Barendregt vooral opgetogen over de deelname van vertegenwoordigers van inheemse volkeren. Een groep uit Paaseiland zal het in juli opnemen met de traditionele bodypaint-technieken die zij eeuwenlang hebben toegepast om verhalen te vertellen.

Lichaamsbeschilderingen worden al sinds het ontstaan van de mensheid gebruikt. In een recenter verleden gaven kunstenaars een nieuwe draai aan de kunstvorm, die af en toe de aandacht van de modewereld trok. Maar pas in recente tijden is bodypainting echt populair geworden. Dankzij media-aandacht voor festivals als dat in Klagenfurt is bodypainting onderdeel geworden van realityseries als Skin Warsen wordt het medium nu door musea en galeries in de hele wereld erkend als kunst.

De als kunstenares opgeleide bodypaintster Cheryl Ann Lipstreu, in 2017 derde op het World Bodypainting Festival en deelneemster aan het tweede seizoen van Skin Wars, zegt dat bodypainting haar “overkwam.” Nadat ze het medium had leren kennen, werd Lipstreu model voor een andere kunstenaar, waarna ze besloot haar eigen verf te kopen en het menselijk lichaam als canvas voor haar kunstwerken te gebruiken.

“Het spreekt me aan, omdat het ‘doek’ een hartslag heeft,” zegt Lipstreu. “Ik hou van de verbinding met het publiek en van de mogelijkheid dat ik mensen van mijn kunst kan laten genieten. Als ze zichzelf helemaal, van top tot teen, in kunstige lichaamsdecoraties zien, dan is dat een gevoel van pure euforie. Ik weet hoe het voelt, want ik ben zelf model geweest.”

Nadat het festival vorig jaar zijn twintigste verjaardag had gevierd, besefte Barendregt dat het heeft bijgedragen aan de opkomst van een artistieke stroming die nooit eerder heeft bestaan. Maar hij is nog lang niet uitgedroomd.

“Ik zou nu graag een netwerk opzetten, niet alleen binnen de bodypaintsector maar ook met andere kunstenaars en kunstinstellingen,” zegt hij. “In mijn visie moet het een soort Art Baselvoor bodypaint-kunstenaars worden.”