Dit artikel verscheen in Historia Magazine.

Het rijkversierde rijtuig werd gevonden op de binnenplaats van een villa in Civita Giuliana, ten noorden van Pompeï. Daar werden in 2017 opgravingen gestart nadat er tunnels van plunderaars werden ontdekt. Deze hadden het pilentum op een haar na gemist.

In Pompeï zijn al meer rijtuigen gevonden, maar deze vondst is bijzonder: na bijna tweeduizend jaar in de grond is het voertuig nog vrijwel intact. Alle vier de ijzeren wielen en de twee zitjes van de uit tin, ijzer en brons bestaande pronkwagen zijn nog aanwezig. Ook is de rode kleur van het rijtuig nog duidelijk zichtbaar. De achterkant heeft een groenblauwe kleur.

Pilentum
Pilentum
Mibact

Op de zijkant van de pronkwagen staan expliciete, erotische voorstellingen afgebeeld. Nimfen en saters bedrijven in verschillende standjes de liefde met elkaar. Livius en Vergilius meldden in hun geschriften dat de wagens alleen voor speciale gelegenheden werden ingezet, zoals parades, festivals en riten. Het is aannemelijk dat de wagen door een rijke familie werd gebruikt om vrouwen te vervoeren naar huwelijksceremonies. Deze aanname wordt bevestigd door de afbeelding van graankorrels die op de zitting is gevonden – in de Romeinse tijd werd graan gezien als een vruchtbaarheidssymbool.

Volgens onderzoekers stond de wagen op het punt te vertrekken, of keerde het voertuig juist net terug bij de villa. In 2018 werden direct naast de wagen al drie paarden gevonden, waarvan één ingespannen. Toen de Vesuvius in 79 n.C. uitbarstte, werden zij samen met het rijtuig onder een verstikkende laag as bedolven. Het rijtuig is in verschillende delen van de vindplaats naar het laboratorium van het Archeologisch park van Pompeï vervoerd, waarhet vulkanische materiaal wordt verwijderd.

Dit artikel verscheen in Historia Magazine.