De verrassend eenvoudige oorsprong van de Zijderoute

Een netwerk van handelswegen verbond het Verre Oosten met Europa en – via aftakkingen – met India. De overkoepelende term ‘Zijderoute’ wordt toegeschreven aan de negentiende-eeuwse Duitse geograaf Ferdinand von Richthofen. Na verloop van tijd raakte de term ingeburgerd als verzamelbegrip voor een omvangrijk stelsel van handelsroutes door heel Centraal-Azië.

De stad Chang’an was befaamd om zijn prachtige tuinen en vormde het oostelijke begin- en eindpunt van de Zijderoute. Onder de welvarende en bruisende Tang-dynastie van China werd Chang’an een van de grootste steden ter wereld en een grote afzetmarkt voor westerse luxegoederen. Hier verrees halverwege de zevende eeuw, in een tijd van opbloeiende handel met het Westen, ook de boeddhistische pagode van de Grote Wilde Gans.

Op verschillende plekken langs het Chinese deel van de Zijderoute werden grotten door boeddhistische monniken uitgehouwen en gedecoreerd. Het complex van Maijishan in de provincie Gansu stamt uit de vierde en vijfde eeuw en bestaat uit 194 grotten die in de loodrechte rotswand zijn uitgehouwen.

De naam van de Chinese stad Taxkorgan betekent in het Turks ‘Stenen Toren’ en sommige experts menen dat het om de plek gaat die Ptolemeüs als het halfwegpunt op de Zijderoute omschreef. De foto toont de veertiende-eeuwse ruïnes van het fort van de stad, met op de achtergrond het Pamirgebergte.

Ctesiphon ligt in het huidige Irak en was in de eerste eeuw v. Chr. de hoofdstad van het Parthische Rijk en later van het Sassanidenrijk. Het paleis van Taq Kisra, hier op een foto uit 1916, werd in de Sassanidentijd gebouwd.