Urenlang hebben mijn vriend en ik gezocht op Google. Hoe reizen we twee weken langs de Chileense Carretera Austral, een van de mooiste autoroutes ter wereld, zonder auto? Het is een grote puzzel. We komen niet veel verder dan oude sites van busmaatschappijen en ferry’s die al jaren niet meer varen. Hoe anders blijkt dat met een Large Language Model als ChatGPT of Gemini. Heeft AI de toekomst als je nieuwe reisagent?

Steeds meer reizigers gebruiken AI

Ik ben niet de enige die de rol van AI als reismaatje heeft ontdekt. Een kwart van de Nederlanders gebruikt AI voor of tijdens de vakantie, blijkt uit onderzoek van Ipsos I&O en Google. Met als voornaamste doel: aanbevelingen voor activiteiten en bezienswaardigheden.

Bijna de helft verwacht dit in de toekomst te gaan doen. Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) heeft 37 procent van de Nederlanders weleens AI-tools gebruikt. Van hen doet 32 procent dit specifiek voor vakantie-inspiratie.

Virtueel reisbureau in je broekzak

‘Je kunt AI inderdaad goed gebruiken als virtueel reisbureau,’ zegt AI-expert, schrijver en spreker Jan Scheele. ‘Dat begint bij inspiratie opdoen en gaat tot het boeken van tickets.’

Leestip: Alleen op reis: tips van onze redactie

De ontwikkelingen gaan snel. Zo introduceerde TUI afgelopen januari ‘Lena’, een ‘AI-explorer’ die virtuele rondleidingen geeft. Dezelfde maand kondigde OpenAI, de maker van ChatGPT, ‘Operator’ aan. Deze ‘AI-agent’ boekt zelfstandig vliegtickets en reserveert hotels, dankzij samenwerkingen met Booking en Expedia. Al gaat dat nog niet foutloos en moet je privacygevoelige gegevens alsnog zelf invoeren.

Welke tool werkt het best?

Er zijn inmiddels zo’n veertig tools die je helpen bij je reisplanning, schat Scheele. Van ChatGPT tot kleinere reisspecifieke apps als Roam Around, Vacay, Stippl, Curiosio en Layla. Scheele testte er zo’n twintig. ‘Ik gaf ze drie opdrachten: plan een weekend weg in mijn woonplaats Eindhoven, een week naar de zon en drie weken met mijn vader op de motor naar Vietnam.’

Leestip: Hersenonderzoeker legt uit waarom ChatGPT zo slecht is voor je brein

De drie bekendste tools – ChatGPT, Google Gemini en Claude – kwamen het best uit de bus. Niet gek, vindt Scheele: ‘Zij zijn het best getraind en hebben de actueelste informatie.’ Zijn favoriet is Google Gemini: ‘Die is gevoed met data van alle Google-apps, zoals Google Maps en Google Flights. Een schat aan informatie. Of je nu wilt weten waar je het best vegan kunt eten of welk kindvriendelijk café het minst ver rijden is.’

Voor de motorreis door Vietnam kreeg hij van Gemini bovendien allerlei noodnummers, verkeersregels en tips voor een veilige uitrusting. ‘Terwijl ik er niet eens om vroeg.’

AI maakt soms fouten

Check wel alles voor je boekt, waarschuwt Scheele. Want tools maken soms fouten, verzinnen bronnen en zijn niet altijd up-to-date. Dat ondervond Scheele zelf tijdens een presentatie in Limburg. Het publiek wees hem erop dat de chatbot een kasteel noemde dat niet bestond.

‘Die hallucinaties komen steeds minder vaak voor. Maar het is altijd slim openingstijden, prijzen of adresgegevens te controleren via officiële websites.’

Reisagenten blijven nodig

Maakt de opkomst van AI het werk van reisagenten overbodig? Persoonlijk reisspecialist Lonne Rijvers van Solon Travel is daar niet bang voor. Ze organiseert individuele rondreizen op maat.

Leestip: Hoe herken je een AI-foto? Een expert geeft tips

Ja, AI kan veel, erkent ze. Maar mensen blijven behoefte hebben aan contact met andere mensen. Vooral bij complexere reizen. ‘Er kunnen altijd dingen misgaan. Zo had ik laatst klanten die hun aansluitende vlucht in Los Angeles hadden gemist. Dan moet de hele reis omgegooid worden,’ zegt Rijvers.

‘Ik stel ze dan gerust, bel mijn contactpersonen op de plek van bestemming, boek meteen een nieuw hotel en stel de autohuur een dag uit. Een robot kan deze wijzigingen niet uit zichzelf voor je doorvoeren en geen oprechte empathie tonen in zo’n stressvolle situatie.’

Grenzen van kunstmatige intelligentie

Een andere beperking: AI werkt op basis van populaire voorkeuren en gebruikersdata uit openbare databases, zoals fora, beoordelingen en artikelen als ‘De vijftien mooiste plekken in Mexico’.

Rijvers: ‘Tools kunnen alleen noemen wat online staat, ook al vraag je om tips buiten de gebaande paden. Vervolgens deelt AI die ’verborgen parels’ met iedereen, waardoor ze niet zo verborgen meer zijn.’ Zelf heeft ze overal lokale partners en veel reiservaring, zodat ze haar klanten ‘echte insidertips’ kan geven.

Aanvulling op het onverwachte

Rijvers preekt natuurlijk voor eigen parochie. Maar ik heb ook wat moeite met het gebruik van AI als reisagent. Bestaat de romantiek van het reizen niet juist uit het toeval? Uit het onverwachte en spontane? Het ronddwalen door verlaten straten, en ineens tegen een cafeetje met lokale bewoners aanlopen? Zulke plekken staan vaak niet eens op Google Maps – dus zal Gemini er ook niet mee komen.

Scheele snapt mijn twijfels. Persoonlijk vindt hij het prettig eerst online inspiratie op te doen. ‘Daarna bepaal je natuurlijk zelf wat je met die output doet. Als jij het leuk vindt authentieke plekken te ontdekken, is het niet logisch AI alles dicht te laten timmeren. Maar voor ouders met jonge kinderen is het juist lekker als ze het speurwerk niet meer hoeven doen.’ Ik moet AI dan ook vooral zien als aanvulling.

Toen het misging in Patagonië

En inderdaad, op de Carretera Austral bleek AI een handige uitkomst. Al ging het ook een keer mis. Toen we de grens van Chili naar Argentinië lopend wilden oversteken om onze nachtbus te halen, bleek de douane veel eerder dan verwacht te sluiten.

Dát had ChatGPT ons niet verteld. We konden het nog redden als we tien kilometer gingen sprinten met backpack op onze rug. Gelukkig besloot een aardig Argentijns gezin ons net op tijd een lift te geven. In de toekomst kan een nog slimmere AI-tool die stress vast voorkomen. Maar nu hadden we wel een spontane ontmoeting én een verhaal dat ons voor altijd bijblijft.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!