Terwijl de nachten op het noordelijk halfrond in september steeds langer worden, worden nachtkijkers van zonsondergang tot het ochtendgloren getrakteerd op prachtige beelden van buitenaardse werelden. De opvallende gasreuzen Jupiter en Saturnus zullen het zuidelijke firmament beheersen en met de komst van de equinox of ‘nachtevening’ zullen op beide halfronden de seizoenen wisselen.
Dus stof die verrekijker maar af en verken deze maand de nachthemel!
Zodiakaal licht – 5 september
Met een bijna maanloze nachthemel heb je de komende twee weken in de uren vóór zonsopgang op het noordelijk halfrond de kans om het geheimzinnige en moeilijk te spotten zodiakale licht te zien.
In donkere regio’s waar je minder last hebt van het schijnsel van de stad, zie je kort voor zonsopgang een driehoekige gloed (vager dan het schijnsel van de Melkweg) boven de oostelijke horizon opkomen. Dit spookachtige licht ontstaat doordat zonlicht wordt weerkaatst door ijle wolken van stofdeeltjes die in het vlak van het zonnestelsel tussen de planeten zweven.
De maan naast Jupiter – 13 september
Bij het vallen van de avond zie je aan de lage zuidwestelijke nachthemel de langzaam ondergaande maansikkel naast de heldere planeet Jupiter komen te staan. Beide hemellichamen zullen rond tien uur ’s avonds plaatselijke tijd onder de horizon verdwijnen.
De maan naast Saturnus – 17 september
Terwijl de zon achter de horizon wegzakt, zal de wassende, bijna-volle maan hoog aan de zuidelijke nachthemel boven de goudkleurige planeet Saturnus komen te staan. Oplettende nachtkijkers zullen onder dit stralende duo ook het vertrouwde sterrenpatroon van de ‘Theepot’ kunnen spotten, dat deel uitmaakt van het sterrenbeeld Sagittarius de Boogschutter.
Equinox van september – 23 september
De herfstequinox van dit jaar vindt plaats om 03:54 uur in de nacht van zaterdag 22 op zondag 23 september en is op het noordelijk halfrond het officiële begin van de herfst, en op het zuidelijk halfrond van de lente. Het woord ‘equinox’ of ‘nachtevening’ betekent dat op die dag van het jaar de dag en de nacht even lang zijn. De beide equinoxen van het jaar (de herfstequinox en het lentepunt) zijn ook de enige dagen waarop de zon precies in het oosten opkomt en in het westen ondergaat.
De herfstequinox is een van de vier keerpunten in de seizoenen op aarde (de andere twee zijn de zomer- en winterwende). De aarde tolt om een as die 23,5 graden is gekanteld ten opzichte van het vlak waarin hij om de zon draait. Wanneer het noordelijk halfrond naar de zon toe is gekanteld, is het daar zomer terwijl het op het zuidelijk halfrond winter is, en andersom. De dagen van de equinox vormen het officiële begin van de lente en de herfst.
Pegasus verrijst – 30 september
Zoek aan de lage noordoostelijke nachthemel naar het reusachtige sterrenbeeld Pegasus (het vliegende paard). Het gevleugelde ros is het op zes na grootste sterrenbeeld aan het firmament en is gemakkelijk te spotten dankzij vier heldere sterren, die het vierkant vormen waaruit de romp van het paard bestaat.
Vanaf de aarde gezien, is dit uitgestrekte stuk nachthemel groot genoeg om dertig volle maanschijven naast elkaar te bevatten. En hoewel alle vier hoeksterren van Pegasus met het blote oog amper te zien zijn, zijn ze goed te lokaliseren omdat er in dit gedeelte van de nachthemel verder geen andere heldere sterren stralen.
Veel kijkplezier!
Andrew Fazekas, de ‘Night Sky Guy’, schreef het boek Star Trek: The Official Guide to Our Universe. Volg hem op Twitter, Facebook en zijn website.
Dit verhaal werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
