Niet zo lang geleden leek het een vergezocht idee dat je verslaving zou kunnen genezen door de bedrading van het brein te herstellen. Psychiater en toxicoloog Luigi Callimberti onderzoekt samen met neuroloog Antonello Bonci nieuwe manieren om verslaafden te laten afkicken.
Patrick Perotti schoot in de lach toen zijn moeder hem enige tijd geleden vertelde over een arts die verslaafden behandelt met elektromagnetische golven. “Dat moest wel een kwakzalver zijn”, zegt Perotti. Hij woont in Genua en begon cocaïne te snuiven als zeventienjarige, feestende rijkeluiszoon. Na verschillende afkickpogingen ging hij op aandringen van zijn moeder naar dokter Callimberti, daar zou hij alleen maar in een soort tandartsstoel hoeven zitten, waarbij de arts een spoel bij de linkerkant van zijn hoofd zou houden om de hunkering naar cocaïne weg te nemen.
Callimberti werkt al dertig jaar met verslaafden en uit frustratie over traditionele behandelmethoden besloot hij te gaan werken met transcraniële magnetische stimulatie (TMS), een methode die stoelt om de nieuwste wetenschappelijke inzichten. In de krant las hij een artikel over de experimenten van neuroloog Antonello Bonci van het Amerikaanse drugsinstituut NIDA. Door het meten van de elektrische activiteit in zenuwcellen bij naar cocaïne hunkerende ratten hadden Bonci en zijn collega’s ontdekt dat een bepaald hersengebiedje dat een rol speelt bij zelfbeheersing opvallend sloom is. De onderzoekers slaagden erin de ‘slome’ cellen in het rattenbrein te activeren. “Ineens was hun zin in cocaïne verdwenen”, zegt Bonci. De onderzoekers vermoedden dat het stimuleren van het deel van het menselijk brein dat betrokken is bij zelfbeheersing, de prefrontale cortex, ook drugsverslaafden van hun scoringsdrift kan afhelpen.
Gallimberti kwam op het idee om dat met TMS te proberen. De hersenen functioneren door middel van elektrische stroompjes die bij elke gedachte en elke beweging tussen zenuwcellen heen en weer schieten. Die stroompjes kunnen worden beïnvloed door magnetische hersenstimulatie, een methode die al jaren wordt gebruikt tegen depressie en migraine. Dat gebeurt met een simpel apparaatje met een spoel erin. Als daar een elektrische stroom doorheen loopt, wordt er een magnetisch veld opgewekt dat de elektrische activiteit in de hersenen beïnvloedt. Met een reeks van die pulsen zou je misschien de aangetaste verbindingen in het brein van een verslaafde kunnen herstellen, redeneerde Gallimberti.
Gallimberti en een collega, neurocognitief -psycholoog Alberto Terraneo, besloten de methode te gaan testen in samenwerking met Bonci. Ze selecteerden een groep van 39 cocaïne-verslaafden. Zestien junks kregen een maand lang -hersenstimulatie, de andere dertien een -reguliere behandeling, met onder meer medicijnen tegen angst en depressie. Na die maand waren elf mensen in de TMS-groep afgekickt, in de andere groep maar drie.
De onderzoeksresultaten verschenen in januari vorig jaar vorig jaar in het tijdschrift European Neuropsychopharmacology en veroorzaakten een storm aan publiciteit, waarop honderden cocaïnegebruikers zich bij Gallimberts kliniek meldden. Onder hen een geagiteerde Perotti. Na zijn eerste sessie voelde hij zich al meteen een stuk rustiger, vertelt hij. Al snel taalde hij niet meer naar cocaïne. En dat is nu, een halfjaar later, nog steeds zo. “Ik ben een ander mens geworden”, zegt hij. “Zo veel energie en levenslust heb ik in tijden niet gehad.”
Het complete verhaal is te lezen in het septembernummer van National Geographic Magazine.
