In de ruimte kan het knap lastig zijn om ontlasting op de juiste manier te deponeren. Het gebrek aan zwaartekracht kan zorgen voor problemen: ‘Geef me snel een servet,’ smeekte Tom Stafford zijn medeastronauten tijdens de Apollo 10-missie in 1969, ‘er zweeft een drol door de lucht.’

Het eerste ruimtetoilet

Tijdens de eerste ruimtemissies had de doorgaans zo innovatieve ruimtevaartsector een betrekkelijk kinderlijke oplossing voor astronauten om hun behoeften te kunnen doen: de luier.

Omdat de wegwerpbroeken niet echt een ideale oplossing bleken, werd er een toilet ontwikkeld die functioneerde in een omgeving zonder zwaartekracht. Het eerste exemplaar beleefde zijn vuurdoop aan boord van de spaceshuttle. Het ruimtetoilet verschilde niet zo heel veel van een aardse pot, maar om problemen zoals bij de Apollo 10-missie te voorkomen, werd ontlasting niet weggespoeld met water maar direct weggezogen.

Het duurste toilet ooit

In 2021 stuurde NASA voor het eerst sinds 1993 een gloednieuw toilet naar het internationale ruimtestation ISS. Net als zijn voorganger gebruikt hij zuigkracht om de ontlasting af te voeren. Astronauten urineren in een trechter en slang en doen de grote boodschap op de reguliere manier.

De ontwikkelkosten van het ruimtetoilet, dat hieronder is te zien, bedroegen ruim twintig miljoen euro. Daarmee is de wc in het ISS het duurste toilet ter wereld (of eigenlijk: van het heelal). Wat gebeurt er vervolgens met de ontlasting? De grote boodschap wordt opgevangen, vacuüm verpakt en naar de aarde gestuurd voor onderzoek. De urine wordt opgevangen door het toilet en gerecycled... tot drinkwater. Proost!

toilet nasa iss
James Blair, Nasa/JSC
Belangrijke elementen van het nieuwste toilet van NASA zijn de zitting (bovenste deel van het apparaat) en de tank (de witte opslag) die urine klaarmaakt voor verwerking tot drinkwater.