‘Voorstel voor huwelijk: meisje uit Shanghai, augustus 1989, 1,70, administratieve baan, woont in Yangpu. Vereisten: geboren 1982-1986, bachelordiploma. Lengte: 1,78.’ Het is een van de vele duizenden contactadvertenties die op zaterdag- en zondagmiddag te bewonderen is in People’s Park in hartje Shanghai. A4’tjes met foto’s, persoonlijke details en in sommige gevallen zelfs eisen voor salarissen wapperen naast elkaar aan waslijnen.
De vrijgezel in kwestie zul je er niet treffen, evenals die felbegeerde man met minimaal een bachelordiploma: op deze huwelijksmarkt zijn het de ouders die (vaak zonder toestemming) op zoek zijn naar een geschikte huwelijkspartner voor hun kinderen.
Het geboortecijfer opkrikken
De huwelijksmarkt in Shanghai bestaat al sinds 2004 en kent vele varianten in andere Chinese steden. De laatste jaren is het echter actueler dan ooit, want in het snel vergrijzende China wordt het huwelijk gezien als hét instrument om het geboortecijfer op te krikken. Immers, het huwelijkscijfer hangt nauw samen met het geboortecijfer.
Leestip: Twee weken cityhoppen in China: hoe plan je jouw ideale trip?
Het grote probleem: de jonge generatie maakt niet zo veel haast. Gestegen kosten voor levensonderhoud, hoge werkloosheid onder jongeren en grote inkomensongelijkheid zijn redenen om het huwelijk en gezinsuitbreiding uit te stellen. En dus nemen wanhopige ouders het heft in eigen hand.
Demografische druk
In 2023 werden er in China voor het eerst in negen jaar meer huwelijken geregistreerd dan het jaar ervoor. Een trendbreuk die deels kan worden toegeschreven aan uitgestelde huwelijken tijdens de COVID-19-pandemie (in 2024 daalde het aantal weer), maar cijfers die desalniettemin met veel enthousiasme zijn ontvangen. Meer huwelijken betekent namelijk meer kinderen. En dat kan het snel vergrijzende China goed gebruiken.
Uit cijfers van 2022 bleek dat er voor het eerst sinds de jaren zestig een afname was van de bevolking, iets dat zich in 2023 en 2024 herhaalde. Dat is slecht nieuws voor de groeiende groep ouderen en steeds kleiner wordende beroepsbevolking. Naar verwachting zullen er in 2040 zo’n 400 miljoen zestigplussers zijn, en dat vormt een belemmering voor China’s ambitie om ’s werelds grootste economie te worden.
Operation Bed-warming
Van 1979 tot 2015 voerde China een beleid waarbij elk koppel slechts één kind mocht krijgen met als doel om de bevolkingsgroei af te remmen. Het bleek zeer effectief. Zo effectief zelfs, dat de overheid inmiddels het tegenovergestelde propageert als middel tegen de vergrijzing: stellen worden nu aangemoedigd om drie kinderen te krijgen.
Leestip: De tragische geschiedenis van lotusvoetjes in China
In verschillende steden krijgen ouders een bonus voor elk kind dat wordt geboren, met speciale premies voor moeders die jonger zijn dan 25. In het Chinese parlement werd in 2023 zelfs geopperd om kritisch te kijken naar de bruidsschat, de traditie die veel arme plattelandsgezinnen in armoede zou storten.
Ook de districtsregering van Xiangyin in de provincie Hunan had zo zijn eigen ideeën om de huwelijkscrisis aan te pakken. Operation Bed-warming hield in dat vrouwen werden ontmoedigd om naar de stad te verhuizen zodat ze met oudere vrijgezellen in hun geboorteplaats konden trouwen. Het voorstel riep stevige kritiek op, zowel in binnen- als buitenland.
Stijging van scheidingen
Ondertussen op de huwelijksmarkt in Shanghai blijven ouders hoop houden op een geschikte kandidaat voor hun kind, al schiet cupido er in de praktijk maar weinig raak. De traditionele kijk op het huwelijk wordt steeds minder gedragen door de jongere generaties, die hun partner liever uitkiezen op persoonlijke voorkeur.
Leestip: Parijs of Tianducheng? In China worden complete westerse steden nagebouwd
En misschien maar goed ook: in 2023 werd er niet alleen meer getrouwd, maar ook fors meer gescheiden: ruim 2,5 miljoen koppels vroegen een scheiding aan, een stijging van maar liefst 23 procent ten opzichte van het jaar ervoor.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
