Vandaag zijn er precies drie aardjaren verstreken sinds NASA's Curiosity rover zijn enorm spannende afdaling maakte door de dunne atmosfeer van Mars om succesvol te landen op de stoffige oppervlakte van de rode planeet. Ondertussen worden er alweer plannen gesmeed voor de volgende rover missie in 2020.

De vernieuwde rover, uitgerust met een behendige helikopter die zijn lompere reisgenoot zal helpen navigeren door het rotsachtige terrein, zal de afstand verdubbelen die een rover kan afleggen per dag. Het helikopterdeel is ongeveer zo groot als een doos tissues en zal voor de rover uit vliegen om de beste routes en de mooiste plekken voor onderzoek te vinden.

Curiosity is de afgelopen drie jaar de Gale krater aan het onderzoeken - een laaggelegen gebied dat door de wetenschappers is aangewezen als de meest waarschijnlijke plek om sporen van leven, als dat er geweest is, te vinden. Sinds zijn triomfantelijke landing in de krater heeft het 'laboratorium op wielen' ter grootte van een auto al zo'n 11 kilometer afgelegd - hij neemt foto's, verzamelt monsters en analyseert rotsen, zegt Ashwin Vasavada, assistent projectwetenschapper van de rovermissie.

Al vroeg in de missie vond de rover bewijzen voor een eeuwenoud zoetwatermeer in de sedimenten van de Yellowknife baai, het laagste punt in de krater. Hoewel de rover nog niet bewezen heeft of de planeet ooit buitenaards leven heeft gekend, zijn de ontdekkingen van water in het verleden evenals koolstofhoudende verbindingen en voedingsstoffen een duidelijke hint dat het mogelijk was. De rover heeft er net een reis van een jaar opzitten naar de voet van Mount Sharp, een berg gelaagde steen van wel vijf kilometer hoog in het midden van de Gale krater. Deze lagen vormen waarschijnlijk “een soort opgeslagen tijdslijn, net als de lagen in de Grand Canyon.”, zegt Vascavada.

Door de lagen een voor een te bestuderen, hopen de wetenschappers de geschiedenis van leven in de inmiddels bevroren woestijn te ontrafelen. De rover heeft de wetenschappers in feite al zo'n schat aan ontdekkingen gegeven, dat vele kleine ontdekkingen 'nooit in beeld' zullen komen, zegt Vasavada.

Onderzoekers bekijken nu bijvoorbeeld de veranderingen in het methaanniveau van de Mars atmosfeer, wat door nog onbekende redenen wel een factor 10 kan variëren. De rover registreert ook het weer en de eigenaardige windstromen in het grote bassin van de Gale krater. De rover is nog gezond en vol leven, zelfs na drie jaar actieve dienst. Vanuit het perspectief van de rover bekeken, “voelt het niet alsof we oud aan het worden zijn.”, zegt Vasavada. “We hebben het gevoel dat we nog een hoop voor de boeg hebben.”