Wat is er nu eigenlijk gebeurd tijdens Pasen? Christenen geloven dat Jezus werd gekruisigd door de Romeinen en drie dagen later weer opstond uit de dood. Zij baseren zich op de evangeliën van Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes.
Laten we voor het gemak eens uitgaan van deze Bijbelboeken. Wat schrijven zij nu eigenlijk over de kruisiging? En zijn de verhalen wel met elkaar te rijmen? Het korte antwoord is: nee. Dit zijn tien van de tegenstrijdigheden in het paasverhaal.
1. Jezus’ angst
In het lied Gethsemane van de musical Jesus Christ Superstar staat de angst van Jezus centraal. Hij weet dat hij gaat sterven, maar vraagt of de beker gif aan hem voorbij mag gaan.
Dit is in overeenstemming met Matteüs, Marcus en Lucas. In deze evangeliën weet Jezus dat zijn dood nabij is. Hij neemt drie discipelen mee om met hem te waken, maar zij vallen tijdens Jezus’ gebed in slaap. Alleen in Lucas verschijnt er tijdens Jezus’ gebed een engel, waarvan hij nog banger wordt.
Leestip: Wie was Mozes – en heeft hij echt bestaan?
In Johannes is van Jezus’ angst niets te merken. Hij verlaat in zijn eentje de groep en bidt voor zijn discipelen. Hij weet dat het tijd is om te sterven en offert zichzelf op voor God. De vraag of hij gespaard mag blijven, is niet aan de orde.
2. De rol van Judas
In alle vier de evangeliën wordt Jezus verraden door Judas. Maar alleen in Lucas en Johannes doet hij dit omdat hij bezeten is door de duivel. De beroemde Judaskus, waarmee Judas de Romeinen vertelt wie ze moeten hebben, speelt alleen een rol in Marcus, Matteüs en Lucas.
In Johannes geeft Judas de Messias geen kus, maar kijkt hij toe wanneer de Romeinse tempelwacht Jezus komt arresteren. In deze versie maakt Jezus zichzelf kenbaar als Jezus van Nazaret.
3. De dood van Judas
In Matteüs staat dat Judas zo veel berouw heeft, dat hij het geld dat hij verdiend heeft met de omkoping wegsmijt. Daarna hangt hij zichzelf op.
Leestip: Was Pontius Pilatus werkelijk zo onschuldig als de Bijbel zegt?
In het Bijbelboek Handelingen, dat door dezelfde auteur als het evangelie volgens Lucas is geschreven, koopt hij met zijn bloedgeld een akker. Daarin valt hij voorover en zijn buik scheurt open, waardoor zijn ingewanden eruit vallen.
4. De kruisgang
In Marcus, Matteüs en Lucas krijgt iemand anders de opdracht het kruis van Jezus te dragen. In Johannes draagt Jezus zijn kruis zelf.
5. De dag van Jezus’ dood
In Matteüs, Marcus en Lucas wordt Jezus op de eerste dag van Pesach gekruisigd, terwijl hij in Johannes een dag ervoor al veroordeeld wordt. Wellicht wil de auteur van Johannes de link maken tussen Jezus en het paaslam dat tijdens Pesach geslacht wordt. In het begin van zijn evangelie ontmoet Jezus Johannes de Doper, die hem ‘het Lam Gods’ noemt.
6. De laatste woorden van Jezus
In Marcus roept Jezus aan het kruis: ‘Mijn God, mijn God waarom heeft u mij verlaten?’ Daarna sterft hij. In Lucas zegt hij vlak voordat hij sterft: ‘Vader, in uw handen leg ik mijn geest.’ In Johannes uit hij de beroemde woorden: ‘Het is volbracht.’
7. De scheuring van het tempelgordijn
In Marcus scheurt het tempelgordijn na Jezus’ dood, in Lucas is het precies andersom.
8. Opengebroken graven
Alleen in Matteüs vindt er een zware aardbeving plaats na de scheuring van het tempelgordijn. Daarna breken de graven van heilige mensen open en zij wandelen door Jeruzalem, waar ze zich aan veel mensen laten zien.
Leestip: Wat zijn de tien geboden?
Als zo’n unieke gebeurtenis historisch werkelijk had plaatsgevonden, dan zou je verwachten dat de andere auteurs daar ook melding van hadden gemaakt. Waarschijnlijk schreef de auteur van Matteüs dit verhaal om een voorspelling uit het Oude Testament uit te laten komen, waarin God belooft mensen op te laten staan uit hun graf.
9. De steen voor het graf
In Matteüs ligt de steen nog voor Jezus’ graf. Een engel daalt neer, veroorzaakt een aardbeving, en rolt in bijzijn van onder meer Maria Magdalena de steen weg.
In Marcus is de steen al weggerold als de vrouwen aankomen. Zij treffen een man in het wit aan in het graf, die ze vertelt dat Jezus is opgestaan.
Ook in Lucas is de steen al weggerold als een groep vrouwen aankomt bij het graf - dit zijn weer andere vrouwen dan in Marcus.
In Johannes gaat Maria Magdalena alleen naar het graf en ziet dat de steen al is weggerold. Zij vertelt dit aan Petrus.
10. Wie ziet Jezus als eerste?
In Johannes laat Jezus zich na zijn opstanding als eerste aan Maria Magdalena zien, in Lucas aan twee van zijn leerlingen en in Marcus zelfs aan niemand.
Leestip: Hoe steekt de Heilige Drie-eenheid in elkaar?
Het originele evangelie van Marcus eindigt met de mededeling dat de vrouwen zo bang zijn geworden van de engel, dat ze het graf verlaten en niemand vertellen wat ze gezien hebben. Een paar honderd jaar later is er een deel aan het verhaal toegevoegd, waarin Jezus aan Maria Magdalena verschijnt.
Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium én steun de missie van National Geographic. Word nu lid!