Astrologie lijkt populairder dan ooit. Veel jongeren wenden zich tot sterrenbeelden en horoscopen om meer te weten te komen over hun persoonlijkheid of over wat de toekomst zal brengen. Maar wist je dat astrologie al millennia lang veel invloed uitoefent op beschavingen wereldwijd?
De oorsprong van horoscopen
De astrologie vindt zijn oorsprong in het oude Mesopotamië van het eerste millennium v.C. ‘In Babylon werden sterren en planeten bestudeerd om voortekenen van de goden te interpreteren,’ aldus de Britse classicus en oudheidsdeskundige Jasmine Elmer.
De Babyloniërs ontwikkelden twaalf astrologische tekens, waarvan sommige later zijn opgenomen in de westerse dierenriem. Maar het waren de oude Grieken die er specifieke data aan koppelden en de sterrenbeelden zoals wij die kennen hun naam gaven: Ram, Stier, Tweelingen, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaal, Schorpioen, Boogschutter, Steenbok, Waterman en Vissen. Bovendien is het woord ‘dierenriem’ afgeleid van de Griekse uitdrukking zōdiakos kyklos, wat ‘kring van dieren’ betekent.
In de tweede eeuw n.C. legde de astroloog en astronoom Claudius Ptolemaeus in Egypte de basis van de westerse astrologie in zijn Tetrabiblos. Hiermee ontstond het concept van persoonlijke horoscopen, waarbij mensen de sterren kunnen ‘lezen’ en interpreteren om meer te leren over hun eigen leven. Los daarvan ontstonden er ook horoscopen in India en China.
Astrologie in de Middeleeuwen
In de Middeleeuwen speelde astrologie in Europa een belangrijke rol bij het maken van dagelijkse beslissingen. In de veertiende eeuw verstrekten astronomen zelfs persoonlijke horoscopen aan vorsten. Maar een eeuw later, in de tijd van de heksenvervolgingen, veranderde de reputatie van astrologie drastisch, toen het in verband werd gebracht met tovenarij en heidendom. Sommige vorsten namen daarom afstand van de horoscopen.
Vanaf de Renaissance ontstond er opnieuw een interesse in de astrologie, zowel op persoonlijk als filosofisch vlak. Er werden astrologische kaarten en kalenders gemaakt, waardoor taal en opleiding geen obstakel meer vormden bij het lezen van de horoscopen. Astroloog Leonhard Thurneisser, die in dienst was van een Duitse prins, publiceerde in 1575 zelfs een pop-upboek met draaischijven, Astrolabium, te zien op de foto hieronder.
Horoscopen in de moderne tijd
Tijdens de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting raakten horoscopen steeds verder op de achtergrond. Tegen het einde van de zeventiende eeuw werd astrologie nog zelden beoefend. Pas in de twintigste eeuw raakten persoonlijke horoscopen opnieuw in zwang, toen de horoscopenrubriek werd geïntroduceerd in kranten.
In 1930 voorspelde de Britse astroloog R.H. Naylor de toekomst van de pasgeboren prinses Margaret. Volgens haar geboortehoroscoop, die verscheen in de krant Sunday Express, zou ze een ‘bewogen leven zou hebben’ en zouden ‘belangrijke gebeurtenissen voor de koninklijke familie en de hele natie’ plaatsvinden rond haar zevende verjaardag. De horoscoop trok zo veel aandacht, dat Naylor een wekelijkse column in de krant kreeg.
Tegenwoordig zijn sterrenbeelden en horoscopen vooral populair bij millennials en Gen Z’ers, die niet alleen meer over zichzelf en hun leven willen leren, maar er ook een gevoel van gemeenschap en sociale cohesie aan ontlenen. De daghoroscopen van tijdschriften als Cosmopolitan zijn in elk geval razend populair – en zullen dat naar verwachting ook nog wel even blijven.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.