De officials van Tokio hebben laten weten dat de Olympische Zomerspelen van 2020 met een jaar zijn uitgesteld vanwege de toenemende angst voor de coronapandemie.
Dit is de eerste grote verstoring waarmee de moderne Olympische Spelen sinds 1944 zijn geconfronteerd. Alleen wereldoorlogen hebben de Spelen eerder een halt weten toe te roepen. Maar onrust is dit mondiale evenement niet vreemd. Zo heeft het te maken gehad met boycots, verboden en zelfs vulkaanuitbarstingen.
Gedwongen verplaatsing door de Vesuvius
In 1904 kreeg Rome de Olympische Spelen van 1908 toegewezen. Daarmee won het van steden als Berlijn en Turijn. Na twee jaar van voorbereiding sloeg het noodlot toe. De Vesuvius barstte uit, waardoor plaatsen aan de voet van de vulkaan ernstig werden verwoest en de stad Napels werd lamgelegd. Vanwege de kosten voor de wederopbouw moest Italië de Olympische Spelen opgeven.
Maar zelfs een vulkaanuitbarsting kon de Olympische Spelen niet tegenhouden. Officials van het Internationaal Olympisch Comité wezen vervolgens Londen aan om de Spelen te organiseren. De stad had slechts tien maanden de tijd om zich voor te bereiden. De British Olympics Association benutte deze periode optimaal en wist zelfs een heel nieuw stadion uit de grond te stampen. Dit was voor het eerst dat er speciaal voor de Spelen een stadion werd gebouwd.
Europa trekt ten strijde
Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in juli 1914, was Berlijn al ver gevorderd met de voorbereidingen voor de Olympische Spelen van 1916. Ook nu was een nieuw stadion gebouwd. Dit werd geopend met een defilé voor Wilhelm II, de keizer van Duitsland en koning van Pruisen.
Nu het overgrote deel van Europa in oorlog was, overwogen de officials om de Olympische Spelen van 1916 naar neutraler gebied te verplaatsen, zoals de Verenigde Staten, die nog niet bij de oorlog waren betrokken. Maar deze keer was de vraag niet alleen waar de Spelen moesten worden gehouden, maar of er genoeg mannen zouden zijn om eraan deel te nemen. In december 1914 meldde de New York Timesdat de Spelen als gevolg van de oorlog naar alle waarschijnlijkheid zouden moeten worden opgegeven. Uiteindelijk werden de Spelen in 1916 afgelast.
In 1920 werden de Olympische Spelen hervat in Antwerpen in België. Bij de openingsceremonie werden duiven vrijgelaten als symbool van vrede en voor het eerst legden deelnemers de olympische eed af. In de twintig jaar erna vonden de Spelen gewoon plaats. In 1924 werden zelfs de eerste Olympische Winterspelen gehouden.
Nazi’s boycotten en de Tweede Wereldoorlog
Het Internationaal Olympisch Comité wees Berlijn de Olympische Spelen van 1936 toe als symbool van de terugkeer van het land in de internationale gemeenschap na de nederlaag in de Eerste Wereldoorlog. De opkomst van Adolf Hitler en de uitsluiting van Joodse atleten zette echter kwaad bloed. In de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk, Zweden en veel andere landen nam de oproep om de Olympische Spelen van 1936 te boycotten toe.
Desondanks werden de Spelen, die werden ontsierd door racistische propaganda, dat jaar toch gehouden. Het zou voorlopig de laatste keer zijn vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.
In 1940 werd besloten dat Japan zowel de Zomerspelen in Tokio als de Winterspelen in Sapporo mocht organiseren. In 1937 brak echter de oorlog met China uit en andere landen dreigden de Spelen te boycotten. Japan moest afzien van de organisatie en gaf als reden de oplopende kosten van de oorlog en overstromingen in Tokio, Yokohama en Kobe.
Officials van de Olympische Spelen overlegden wederom over verplaatsing van het evenement naar Finland en Duitsland. Uiteindelijk werd het toegewezen aan Helsinki. Maar in 1940 werd Finland binnengevallen door de Sovjet-Unie en werden de Spelen afgelast. De wereld werd tot 1945 door oorlog overspoeld. De Zomerspelen in Londen en de Winterspelen in Cortina d'Ampezzo in Noord-Italië in 1944 moesten worden afgelast.
Boycots
Het is meerdere keren voorgekomen dat landen de Olympische Spelen hebben geboycot of dat ze van deelname werden uitgesloten. In 1964 werd Zuid-Afrika geweerd van de Olympische Spelen vanwege het racistische apartheidsregime. In 1976 trok Denver in Colorado (VS) zich terug als organisator van de Olympische Spelen toen de inwoners aangaven dat ze niet voor de kosten wilden opdraaiden.
De bekendste boycot in de recente geschiedenis is de door de Verenigde Staten aangevoerde boycot van de Olympische Spelen van 1980 in Moskou als protest op de invasie van Afghanistan door de Sovjet-Unie. 66 landen sloten zich aan bij de boycot, waaronder Japan, Canada en West-Duitsland. Vier jaar later draaide de Sovjet-Unie de rollen om. Ter vergelding van de boycot in 1980 vaardigde het land een boycot uit van de Olympische Spelen van 1984 in Los Angeles, die in totaal door veertien landen werd gesteund.
Tokio en de veertigjarige vloek
Hoewel de Olympische Spelen de vele boycots en verboden weliswaar hebben overleefd, zijn ze volgens velen vervloekt. En met name wanneer Japan het gastland is. Begin maart 2020 betreurde Taro Aso, de Japanse minister van financiën, het vooruitzicht dat de Olympische Spelen zouden moeten worden geannuleerd vanwege de coronapandemie.
“Dit probleem doet zich elke veertig jaar voor. De Olympische spelen zijn vervloekt. Dat is een feit,” zei hij. Daarbij verwees hij naar de afgelaste spelen van 1940 en de door de VS geleide boycot van 1980.
En Japan kan het weten of er een vloek rust op de Olympische Spelen. Hoewel Tokio uiteindelijk de Olympische spelen van 1964 organiseerde, was ook dat jaar getekend. Noord-Korea, China en Indonesië boycotten het evenement nadat het IOC weigerde enkele van hun atleten te laten deelnemen. Het was ook de eerste keer dat Zuid-Afrika vanwege de apartheid van de Olympische Spelen werd uitgesloten.
Japan heeft meer dan $ 10 miljard uitgegeven voor de Olympische Spelen van dit jaar. Ondanks de vele tegenslagen heeft het land laten weten het evenement in 2021 te willen houden. Misschien dat de vloek van veertig jaar dan niet meer geldt.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com