National Geographic vroeg zo’n vijftien experts in de toerismesector hoe het reizen er internationaal in 2020 gaat uitzien. De overweldigende consensus was dat toeristen dit jaar meer dan ooit rekening zullen houden met de uitwerking van hun reis op het milieu, op plaatselijke gemeenschappen en op henzelf.
Gezien de talloze krantenkoppen over de klimaatverandering en het feit dat het binnenkort vijftig jaar geleden is dat de eerste Earth Day werd gevierd, is het misschien niet verrassend dat veel mensen op duurzaamheid inzetten. “Reizigers zijn steeds meer geïnteresseerd in trips die ook voor de lange termijn iets betekenen,” zegt Will Jones, oprichter van Journeys by Design en Wild Philanthropy. “Het besef dat je bijdraagt aan iets duurzaams of dat je de wereld een beetje beter maakt, is nu belangrijker.”
De trends voor 2020 weerspiegelen dan ook niet zozeer bepaalde reisbestemmingen, maar meer de instelling waarmee je reist.
Klimaatcompensatie is in
“De hele reissector houdt zich bezig met de klimaatcrisis en doet wat zij kan om de uitwerking ervan te verminderen,” zegt Jonny Bealby, oprichter-directeur van Wild Frontiers, een touroperator die reizen voor kleine groepen verzorgt en populair is bij soloreizigers. Dat begint met de kwestie van vliegen en CO2-uitstoot, volgens vicedirecteur Jenny Mikkelson van Travel Beyond een “zeer belangrijk onderwerp van gesprek.”
Reizigers verwachten van touroperators dat ze bijdragen aan klimaatcompensatie. Zo compenseert Wild Frontiers de CO2-uitstoot van zijn vliegreizen al sinds 2005 en zal het bedrijf dit jaar een compensatie van anderhalve ton CO2per passagier bereiken. Green Savannah, de filantropische tak van Red Savannah, compenseert zijn vliegreizen in samenwerking met de Rainforest Trust, een Amerikaanse ngo die bedreigde stukken regenwoud opkoopt en beschermt. In 2019 financierde Green Savannah meerdere Trust-projecten in het Amazonegebied van Peru en het Annamitisch gebergte in Laos. MT Sobek, gespecialiseerd in avonturenreizen, compenseert niet alleen zijn CO2-uitstoot maar verwijdert het ook uit de atmosfeer door middel van bedrijven als Climeworks, een Zwitserse firma die kooldioxide afvangt. (Wat zijn CO2-compensaties en waarom kopen reizigers ze?)
Klimaatcompensatie is overigens niet helemaal onomstreden. “Mensen die lange vluchten maken, beginnen meer transparantie rond klimaatcompensatie te eisen, want uit onderzoeken komen heel uiteenlopende resultaten naar voren. Ze willen weten of het werkelijk wat uitmaakt,” zegt Melissa Biggs Bradley, oprichter-directeur van het boetiekreisbureau Indagare en bestuurslid van het Center for Responsible Travel.
Microvakanties zijn populair
“Het is minder trendy om een lange vliegreis te maken, en dat eersteklas,” zegt Philippe Brown, oprichter van Brown + Hudson, een bedrijf dat reizen op maat aanbiedt. “Mensen die ooit driemaal per jaar of vaker naar verre en exotische oorden vlogen, doen het nu rustiger aan wat betreft het vliegen.” ‘Microvakanties’ of korte trips worden steeds populairder.
Bij snelle uitstapjes die zich goed lenen voor nabije bestemmingen draait het niet alleen om het besparen van geld. “Ditmaal zoeken ervaren reizigers naar manieren om hun uitwerking op het milieu beheersbaar te houden,” zegt Edward Piegza, oprichter-directeur van Classic Journeys. “Nu toeristen zich beginnen te richten op bestemmingen die dichter bij huis liggen, beseffen ze dat ze niet langer worden geconfronteerd met jetlag, dat ze niet zo ver van huis zijn en dat een regionale trip goed in hun drukke agenda is in te passen.”
Steeds meer groene hotels
“Mensen vragen specifiek om ecolodges,” zegt Brown van Brown + Hudson. Uit een recent onderzoek van booking.com bleek dat zeventig procent van de reizigers eerder een accommodatie zouden boeken als ze zouden weten dat het een milieuvriendelijke plek is, maar ook dat zo’n 72 procent van hen niet wist dat er milieucertificaten voor duurzame vakanties bestaan. Opnieuw moeten reisbureaus aan de slag om daar verandering in te brengen. “We zijn begonnen met ons eigen initiatief op het gebied van sociale verantwoordelijkheid en we beoordelen nu de accommodaties waar we onze klanten naartoe sturen,” zegt Biggs Bradley van Indigare, wier bedrijf het nieuwe programma begin 2020 zal opstarten. En de Unique Lodges of the World van National Geographic omvat een groeiend aantal accommodaties dat sterk op duurzaamheid is gericht.
Volgens George Morgan-Grenville, oprichter-directeur van Red Savannah, staan “groene energie, goede recycling en het gebruik van plaatselijk geproduceerde, biologische ingrediënten hoog op de agenda van reizigers.” Luxe-accommodaties lopen voorop in deze duurzaamheidsrace: het resort &beyond Phinda Private Game Reserve in Zuid-Afrika bottelt zijn eigen gepurificeerde water in recyclebare flesjes van glas, zegt Cari Gray, directeur van Gray & Co., een touroperator die is gespecialiseerd in privéreizen. Ze wijst ook op het ecoresort Islas Secas in Panama, dat geheel op zonne-energie draait en al zijn organische afval composteert, en op de Finca La Donaira in Spanj, waar de biologische moestuin en boomgaard bijna alles produceert wat het hotel opdient en waarvan de overschotten worden verkocht aan de plaatselijke gemeenschap.
Wegwerpplastic verdwijnt
“Klimaatcompensatie is één ding, maar we kunnen ook elke dag een stapje méér doen,” zegt Catherine Heald, medeoprichter en directeur van Remote Lands, dat zich toelegt op het verzorgen van reizen naar Azië. Volgens O’Shannon Burns, directeur duurzaamheid van de internationale National Geographic Expeditions, is het “meenemen – en gebruiken! – van een herbruikbaar waterflesje en koffiebekertje een eenvoudige manier om onderweg het gebruik van wegwerpplastic te verminderen.”
“Steeds meer bedrijven, waaronder het onze, hebben het gebruik van wegwerpflesjes op hun reizen geheel uitgebannen,” zegt Anne Wood, productdirecteur van MT Sobek. Bealby van Wild Frontiers, een van de oprichters van ‘One Bottle at a Time’, een groep Britse touroperators die ernaar streeft om vóór het einde van 2020 één miljoen plastic flesjes minder op hun reizen te gebruiken, moedigt klanten aan om flesjes met ingebouwd waterfilter mee te nemen en te gebruiken.
Maar het terugdringen van het plasticverbruik gaat verder dan het uitbannen van waterflesjes. Californië verbiedt hotels vanaf 2023 om hun klanten te voorzien van plastic flacons met shampoo, conditioner en zeep, zegt Biggs Bradley van Indagare, die erop wijst dat Marriott International het gebruik van plastic drinkrietjes in zijn hotels heeft uitgebannen en van plan is om tegen het einde van 2020 al het wegwerpplastic uit zijn toiletruimten te verwijderen. En dit beleid wordt steeds verder uitgebreid, zoals blijkt uit ontwikkelingen zoals die in het resort Soneva Fushi op de Malediven: ruim tien jaar geleden deed het bedrijf zijn drinkrietjes in de ban en in 2017 begon het met het recyclen van zijn plasticproducten. Tegenwoordig wordt negentig procent van al het afval van het resort gerecycled, in het kader van een programma waarbij nieuwe producten uit afval worden gemaakt. In februari 2020 zal Soneva een initiatief lanceren om ook bij te dragen aan het terugdringen van plastic op naburige eilanden.
Teruggeven doet goed
“Het duurzaam gebruiken en behoeden van natuurlijke hulpbronnen voor ecosystemen is een trend die in Afrika steeds meer voet aan de grond krijgt,” zegt Mikkelson van Travel Beyond, die uitlegt dat de bron van de rivier de Okavango bestaat uit een kleine streek met beboste heuvels in Angola. Mogelijke gevaren als ontbossing, vervuiling of veranderingen in het landgebruik in dat gebied zouden de watertoevoer van de Okavangodelta in Botswana bedreigen. Ook het Mau-bos, de bron van de rivier de Mara en andere waterwegen in Kenia, wordt in hoog tempo ontbost. Toerisme in dat soort sleutelgebieden kan deze natuurlijke hulpbronnen helpen beschermen.
Voor globetrotters die een actievere bijdrage willen leveren, “gebeuren er momenteel zeer spannende dingen op het gebied van amateurwetenschap, vooral met betrekking tot technologie die het voor reizigers eenvoudiger maakt om clusters van wetenschappelijke gegevens te vergaren,” zegt Burns van National Geographic Expeditions. “Zo sturen sommige van onze reizigers in Alaska hun foto’s op naar Happywhale, een online-database van walvisfoto’s die wetenschappers gebruiken om meer inzicht te krijgen in de samenstelling van diverse walvispopulaties en hun migraties. Onderzoekers kunnen diersoorten niet het hele jaar door in het veld bestuderen, maar met deze technologie beschikken ze over toeristen als hun waarnemers ter plekke.”
De milieugroep Earthwatch brengt amateur-wetenschappers in contact met onderzoeksprojecten in de hele wereld. Een van de projecten die de groep onlangs heeft gelanceerd, is een onderzoek naar hotspots van biodiversiteit op Cuba: het ecologische reservaat Lomas de Banao en het wildreservaat van Tunas de Zaza. Daar werken vrijwilligers en wetenschappers samen in het vergaren van gegevens over vogels, amfibieën en boomsoorten. Nu de economie van Cuba in de lift zit, zou dit soort onderzoek plaatselijke milieuactivisten kunnen helpen bij het ontwerpen van regelgeving voor natuurbehoud.
Vrouwenreizen zijn geliefd
“We zien een sterke groei in groepsreizen voor alleen vrouwen,” zegt Carole Cambata, directeur van Greaves Tours, dat is gespecialiseerd in reizen naar India. Mikkelson van Travel Beyond heeft dezelfde trend waargenomen, evenals Heald van Remote Lands, wier bedrijf geregeld groepsreizen voor vrouwen naar Zuidoost-Azië verzorgt, onder andere naar Cambodja, Laos, Vietnam en Thailand.
In de nieuwste versie van dit soort reizen zal het idee nog verder worden toegespitst: “Vrouwen zijn bijzonder geïnteresseerd in het ondersteunen van andere vrouwen, wat reisbureaus ertoe heeft aangezet om uitsluitend vrouwelijke gidsen in te huren en hun producten alleen van vrouwelijke ondernemers te betrekken,” zegt Brown van Brown + Hudson. Jones, van Journeys by Design en Wild Philanthropy, noemt de Chobe Game Lodge in Botswana en de anti-stroperseenheid ‘Black Mambas’ in Zuid-Afrika als voorbeelden van organisaties in Afrika die alleen vrouwen als gidsen en natuurbeschermers aanstellen. Intussen meldt de touroperator AdventureWomen, die sinds 2018 reizen verzorgt waarop reizigsters in contact komen met plaatselijke vrouwen, dat dit programma een van de drijvende krachten achter het succes van haar reizen is geweest.
Wellnessvakanties in de lift
“Er is grote vraag naar een terugkeer naar de basis, bijvoorbeeld met geluidstherapie en bostherapie,” zegt Gray van Gray & Co. Biggs Bradley van Indagare is het daarmee eens. Volgens haar bieden “steeds meer accommodaties programma’s aan die specifiek zijn bedoeld voor het bevorderen van persoonlijke verandering en die niet louter op lichaam en geest zijn gericht, maar ook op de mentale en spirituele voordelen van een weerzien met de natuur.” Voor dat soort ervaringen beveelt zij Blackberry Mountain in Tennessee aan, naast Shou Sugi Ban House in New York, het Four Seasons Resort Chiang Mai in Thailand en het Asaya-programma van Rosewood Hotels and Resorts.
Afrikaanse safari’s zijn uiteraard al ervaringen die je onderdompelen in de natuur, maar volgens Mikkelson van Travel Beyond ligger er ook op dit terrein nieuwe kansen met betrekking tot gezondheid: “Traditioneel gezien draaide het bij safarikampen altijd om groot wild en autotours, maar resortketens die in wellness zijn gespecialiseerd, zoals Six Senses, beginnen nu ook in safaribestemmingen te investeren.”
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com.