Als tiener had ik een hekel aan wandelen. Er was echter één uitzondering: als mijn familie een weekend ging wandelen op de Veluwe, ging ik maar al te graag mee. Vrijwel elk voor- of najaar huurden we een huisje in het oosten van het land en maakten we dagelijks een wandeling door het bos, over de heide of langs zandverstuivingen.

De Veluwe omvat onder meer twee van de bekendste nationale parken van Nederland, De Hoge Veluwe en Nationaal Park Veluwezoom, en een groot deel is uitgeroepen tot Natura 2000-gebied. Dat maakt het een prachtig gebied om te wandelen. Dit zijn mijn zes favoriete wandelroutes op de Veluwe – waarbij je ook nog eens iets leert over de wolf in Nederland en België.

1. Wandelen op de Posbank in Veluwezoom

Laat ik beginnen met de beste tip: wandelen op de Posbank in Nationaal Park Veluwezoom. Van ongeveer half augustus tot half september kleurt de heide hier felpaars, een bijzonder gezicht.

Maar ook de rest van het jaar kun je heerlijk wandelen in dit deel van de Veluwe. In het bezoekerscentrum, op 12 minuten lopen vanaf station Rheden, leer je van alles over de omgeving, waarna je zelf op verkenning kunt in het heuvellandschap. Voor de wandelroute Posbank-Veluwezoom (5 kilometer) volg je de gele schildjes met paarse pijltjes.

2. Wildspotten in het Deelerwoud

Wil je graag wilde dieren zien? Dan is een wandeling door het Deelerwoud een aanrader. In dit natuurgebied, dat tussen Nationaal Park Veluwezoom en de Hoge Veluwe in ligt, overheerst de rust. Daardoor laten dieren als wilde zwijnen en dam- en edelherten zich hier vaker zien.

Ook kom je op de wandelroute Deelerwoud (8 kilometer) Schotse hooglanders tegen, die zowel in de zomer als winter buiten staan. Sinds eind 2023 zijn sommige routes door Natuurmonumenten iets verlegd om kwetsbare stukken natuur te ontzien, dus volg altijd de (in dit geval groene) pijlen.

damherten in het deelerwoud op de veluwe
Rob Kints//Getty Images
Damherten in het Deelerwoud op de Veluwe.

3. Bezoek het middelpunt van Nederland in Lunteren

Rond 1950 werd de Goudsberg, een heuvel ten noordoosten van Lunteren, aangewezen als het geografische middelpunt van Nederland. Dit punt wordt gemarkeerd door drie grote zwerfkeien.

Leestip: Tien van de mooiste wandelroutes van Nederland

Op de Goudsberg vind je 5 leuke wandelroutes die je langs dit punt sturen: Belmont (2,4 kilometer), Lunterse Boer (3,4 km), Uilenbos (4,6 km), Topattracties Goudberg (8,4 km) en Wekeromse Zand & Celtic Fields (13,4 km). Populair bij wandelaars is de Uilenbos-route, waarbij je over de Tijdlijntrap – die je meeneemt op een reis door het verleden – naar het middelpunt van Nederland loopt.

4. Wandelen over de Belevingsroute op de Hoge Veluwe

Om wandelen op de Veluwe voor iedereen toegankelijk te maken, heeft Nationaal Park De Hoge Veluwe in samenwerking met het Revalidatiefonds en het Fonds Verstandelijk Gehandicapten de Belevingsroute ontwikkeld.

Deze route van 1 kilometer start bij het Museonder, het ondergrondse museum van De Hoge Veluwe, en prikkelt alle zintuigen: bezoekers kunnen hier zien, voelen, ruiken en horen. Bovendien zijn de paden goed toegankelijk voor mindervaliden.

5. Radio Kootwijk

Heb je het over wandelen op de Veluwe, dan mag natuurlijk ook Radio Kootwijk niet worden vergeten. Dit oude zendstation op de Veluwe vormde begin twintigste eeuw een belangrijke verbinding tussen Nederland en zijn voormalige koloniën, zoals Nederlands-Indië.

Leestip: Dit zijn 10 van de mooiste wandelroutes in Duitsland

Nadat alle zendapparatuur was verwijderd in 2004 kwam een groot deel van het gebied in handen van Staatsbosbeheer, waarna het hekwerk rond het zendpark werd verwijderd en Radio Kootwijk toegankelijk werd voor wandelaars, fietsers en wild. Een leuke route is de Heidewandeling Radio Kootwijk, een wat stevigere wandeling van 12,5 kilometer door het hart van de Veluwe.

wandelen naar radio kootwijk op de veluwe
patrick verhoef//Getty Images
Het oude zendstation van Radio Kootwijk ligt in het hart van de Veluwe.

6. Leer al wandelend over de wolf op de Veluwe

In Nationaal Park Veluwezoom kun je met een gids van Natuurmonumenten op pad om alles te leren over de wolf, die na bijna twee eeuwen afwezigheid in 2015 terugkeerde naar Nederland. Zo laat het dier zich steeds vaker zien in wandelgebieden als de Utrechtse Heuvelrug.

Tijdens deze excursie op de Veluwe krijg je antwoord op vragen als: Hoe kun je de sporen van een wolf herkennen? En wat moet je doen als je een wolf tegenkomt? Je zult niet oog in oog komen te staan met de dieren zelf, maar desalniettemin is de wandeling een actieve manier om meer te weten te komen over de wolf.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!