Uit het National Geographic-boek The 10 Best of Everything.

1. Smithsonian Institution, Washington D.C.

Het Smithsonian is een van de grootste onderzoeks- en museumcomplexen ter wereld, met 19 musea, het National Zoological Park en diverse onderzoekscentra. Hier liggen ruim 137 miljoen objecten met betrekking tot de Amerikaanse geschiedenis opgeslagen, dus je kunt je maar beter voorbereiden op een stevige wandelweek. Er is zo veel te zien dat als je elk tentoongesteld object één minuut zou bekijken, dag en nacht, je daarvoor tien jaar nodig zou hebben en dan nog maar tien procent van de hele collectie zou hebben gezien. Daarom is het verstandig om op pad te gaan met een plattegrond. Richt je op hooguit één of twee tentoonstellingen en twee of drie verschillende musea.

Trekpleisters: De rode muiltjes van Dorothy uit The Wizard of Oz, jurken van de First Ladies; de allereerste Amerikaanse vlag, in het National Museum of American History; de ‘Juwelenhal’ (Gem Hall) met de Hope-diamant in het National Museum of Natural History; en de vliegmachine van de gebroeders Wright uit 1903, de Spirit of St. Louis, en de capsule van de Apollo 11 in het National Air and Space Museum.

2. Louvre, Parijs, Frankrijk

Voordat het Louvre twee eeuwen geleden een museum werd, was het een middeleeuws fort en het paleis van de Franse koningen geweest. De toevoeging van I.M. Pei’s piramide schokte velen toen deze aanbouw in 1989 als de nieuwe hoofdingang werd geopend, maar op een of andere manier werkt het, door verschillende elementen van het museumcomplex samen te binden. De collecties van het Louvre, die bijna de hele geschiedenis van de oudheid tot de eerste helft van de negentiende eeuw bestrijken, behoren tot de belangrijkste in de wereld. Een goede plek om te beginnen zijn de fundamenten van de middeleeuwse donjon van Philips Augustus onder het Pavillon Sully – het is het hart van het Louvre, kinderen zijn er dol op en vandaaruit loop je direct door naar de Egyptische zalen.

Trekpleisters: de Venus van Milo, de Nikè van Samothrake en Leonardo da Vinci’s Mona Lisa.

3. Akropolismuseum, Athene, Griekenland

De indrukwekkende collectie aan de voet van de Akropolis herbergt vondsten die op de hellingen van deze heuvel zijn gedaan. In de bijzondere galerij van glas loop je door de geschiedenis en kun je – omhoog lopend naar de Akropolis – een blik werpen op de archeologische opgravingen, met Atheense heiligdommen uit elke historische periode in de buurt. Hier zijn kleinere nederzettingen opgegraven, die een kijkje bieden in het dagelijks leven in het oude Athene. Voor het eerst kunnen objecten in de galerij voor Archaïsche Kunst van alle kanten worden bekeken, omdat ze in open zalen door het veranderlijke daglicht worden beschenen.

Trekpleisters: Het fries van het Parthenon is gemonteerd op een frame met dezelfde maten als de cella van de tempel, zodat elk detail goed bekeken kan worden. 4. Staatsmuseum

4. Hermitage, Sint-Petersburg, Rusland

Rusland mag dan ver van de artistieke Europese centra – Parijs, Rome en London – hebben gelegen, desondanks is het Hermitage erin geslaagd een spectaculaire collectie kunst van wereldklasse te verzamelen – ruim drie miljoen objecten – die vrijwel de gehele geschiedenis bestrijken, van de prehistorie tot de vroege twintigste eeuw. Het museumcomplex bestaat uit zes gebouwen aan de rivier de Neva, met als hoofdgebouw het verjaardagstaartachtige Winterpaleis. Dit uitbundig barokke bouwwerk in blauw en wit werd in 1764 voltooid en was daarna eeuwenlang het hoofdpaleis van de tsaren. Catharina de Grote stichtte het museum in dat jaar, toen ze 255 schilderijen uit Berlijn aankocht. Het museum richt zich vooral op de West-Europese kunst, met 120 zalen in vier gebouwen die de periode van de middeleeuwen tot het heden behandelen. Je vindt ze hier allemaal: Rembrandt, Rubens, Tiepolo, Titiaan, Da Vinci, Picasso, Gauguin, Cézanne, Van Gogh, Goya... Meer informatie over rondleidingen is te vinden op de website van het museum.

Trekpleisters: De ‘Gouden Zalen’ van de ‘Schattencollectie’ tonen meesterwerken van goudsmeedkunst uit Eurazië, de kusten van de Zwarte Zee in de oudheid en de Oriënt. Het museum bezit ook werken uit de privécollectie van tsaar Nicholaas II, waaronder schilderijen, tekeningen en cameeën waarop zijn kroning wordt gevierd.

5. British Museum, Londen, Groot-Brittannië

In het grootste museum van het Verenigd Koninkrijk worden de nationale archeologische en etnografische collecties bewaard: meer dan acht miljoen objecten, van prehistorische botten en stukken van het Atheense Parthenon tot volledige Assyrische paleiszalen en prachtige goudjuwelen. Trekpleisters: De Egyptische galerij kan bogen op de mooiste collectie Egyptische oudheden in de wereld, waaronder de Steen van Rosetta, die in 196 v. Chr. werd gegraveerd.

6. Prado, Madrid, Spanje

De overvloed aan klassieke meesterwerken in het Prado is te danken aan de Spaanse koninklijke familie. De kunstwerken werden in de loop der eeuwen met passie en goede smaak verzameld of in opdracht gegeven door koningen en koninginnen. Naast hoogtepunten van de Spaanse schilderkunst, met werken van Velázquez, Goya, Ribera en Zurbarán, bezit het Prado grote collecties Italiaanse kunst (waaronder Titiaans en Rafaëls) en werken van Vlaamse meesters. In 1819 opende Fernando VII de collectie voor het publiek, in hetzelfde neoclassicistische gebouw van Juan de Villanueva waar ze ook tegenwoordig nog is ondergebracht.

Trekpleister: De Drie Gratiën van Rubens.

7. Metropolitan Museum of Art, New York

Het Metropolitan Museum of Art is het grootste museum op het westelijk halfrond. De collectie van ruim twee miljoen voorwerpen is niet alleen zeer breed – ze bestrijkt de hele wereld en de hele geschiedenis van de oudheid tot het heden – maar ook grondig, waarbij sommige terreinen zó goed zijn vertegenwoordigd dat ze als aparte musea kunnen worden beschouwd. De collectie Europese schilderkunst is verbluffend, met werken van Botticelli, Rembrandt, Vermeer, Degas, Rodin en andere meesters. De Egyptian Collection toont onder meer de tombe van Perneb (circa 2440 v. Chr.) en de prachtige Tempel van Dendur (rond 23-10 v. Chr.). De American Wing bevat Amerikaanse kunst en kunstnijverheid, waaronder een aparte zaal met een prairiehouse van Frank Lloyd Wright. Er komt geen einde aan.

Trekpleisters: Adam en Eva, de bekende gravure van Albrecht Dürer, is een van de vele indrukwekkende werken die je in ‘het Met’ kunt ontdekken.

8. Vaticaanse Musea, Vaticaanstad, Italië

De Musei Vaticani zijn opgebouwd uit 22 aparte collecties, de éne nog spectaculairder dan de andere. De beroemdste zijn waarschijnlijk het Museo Pio-Clementino, met zijn schitterende klassieke beeldhouwwerken; de Stanze (‘kamers’) die geheel door Rafaël zijn beschilderd; de Pinacoteca (schilderijenverzameling), met de beste werken uit de Vaticaanse schilderijencollecties uit de Middeleeuwen en de Renaissance; en natuurlijk Michelangelo’s Sixtijnse Kapel. Dan zijn er ook nog de Egyptische oudheden van het Museo Gregoriano Egizio en de Etruskische schatten in het Museo Gregoriano Etrusco. En dat is nog maar een begin.

Trekpleisters: De befaamde Sixtijnse Kapel en de Stanze van Rafaël mag je niet missen.

9. Uffizi, Florence, Italië

Met het oog op Italië is de aanbeveling ‘schitterend’ een cliché geworden, gezien de enorme hoeveelheid monumenten en kunstwerken in het land die dit predicaat verdienen. Maar in het geval van de Galleria degli Uffizi is de term eigenlijk niet adequaat, voor een kunstcollectie die de mooiste collectie renaissancewerken ter wereld herbergt. Je vindt hier alle grote namen van de Italiaanse kunst, niet alleen de meesters van de Renaissance maar ook schilders uit de vroege middeleeuwen, de barok en het maniërisme.

Trekpleister: De geboorte van Venus van Botticelli.

10. Rijksmuseum, Amsterdam, Nederland

Met zo’n 900.000 objecten herbergt het Rijksmuseum de grootste collectie kunstwerken en historische voorwerpen van Nederland. Het museum is vooral befaamd om zijn zeventiende-eeuwse Hollandse meesters, onder wie Van Ruysdael, Frans Hals, Johannes Vermeer en Rembrandt van Rijn. Het ‘Rijks’ werd in 1800 opgericht om de kunstcollecties van de Nederlandse stadhouders onder één dak te brengen en toont ook kunstwerken uit de middeleeuwen. In 2013 werd het museum na een langdurige en grondige renovatie heropend.

Trekpleister: De Nachtwacht van Rembrandt.