Nu de seizoenswisseling dan toch echt een feit is op zowel het noordelijk als het zuidelijk halfrond, krijgen nachthemelkijkers over de hele wereld een optimaal zicht op een gigantische planetoïde op het moment dat die vlak langs de aarde suist. Bovendien worden ze getrakteerd op een meteorenzwerm die in tweeën is gerukt door het enorme zwaartekrachtsveld van Jupiter.
Dus haal je verrekijker uit de mottenballen en bereid je voor op een ontdekkingstocht langs de nachtelijke hemel, deze maand.
Hoogtepunt van de zuidelijke Tauriden - 5 november
De jaarlijkse meteorenzwerm Tauriden is een nachtelijke show in twee delen: de oorspronkelijke sliert ruimtepuin is in de loop van de tijd uit elkaar getrokken door de zwaartekracht van passerende planeten. Daardoor zijn er twee groepen Tauriden-meteoren ontstaan, die op een verschillend moment hun hoogtepunt hebben.
De zuidelijke zwerm lijkt in de nacht van 4 op 5 november in het oosten tevoorschijn te schieten uit het sterrenbeeld Taurus, of stier, waaraan de zwerm ook zijn naam dankt. Het aantal vallende sterren in deze zwerm is niet bijzonder indrukwekkend, het zijn er niet meer dan tien per uur. Maar die geringe hoeveelheid wordt gecompenseerd door de verbazingwekkende helderheid van de meteoren. De brokstukken in de Tauriden zijn groter dan de gemiddelde meteoren, waardoor ze indrukwekkende vuurballen kunnen vormen.
Maan op bezoek bij Saturnus – 11 november
Kijk een uur na zonsondergang naar het zuidwesten en je ziet de maansikkel naast een heldere, geelgekleurde Saturnus staan. Toeschouwers met een telescoop hebben de kans om de beroemde ringen en grote manen van de planeet te bekijken.
Hoogtepunt van de noordelijke Tauriden - 12 november
In de nacht van 11 op 12 november kunnen sterrenkijkers in Europa het hoogtepunt van de noordelijke Tauriden zien. Ook bij deze zwerm lijkt het of de verschillende meteoren tevoorschijn komen uit het sterrenbeeld Taurus, dat die nacht in het zuiden aan de hemel staat. Toeschouwers kunnen zo'n tien tot vijftien vallende sterren per uur bewonderen, waaronder mogelijk ook enkele vuurballen, tenzij wolken of stadslichten roet in het eten gooien.
Mars bij de maan - 15 november
Wie ongeveer een half uur na zonsondergang richting het zuiden kijkt, ziet halverwege de hemel Mars naast de wassende maan staan. De twee objecten staan maar op zo'n drie graden afstand, wat ongeveer de breedte is van je drie middelste vingers wanneer je er met gestrekte arm naar kijkt.
De rode planeet wordt in de loop van de maand snel fletser en kleiner. Toeschouwers met een telescoop hebben daarom de komende weken de beste kans om het oppervlak van Mars te bekijken.
Hoogtepunt van de Leoniden – 17 november
Wie laat opblijft op de 17e en wakker blijft tot vroeg in de volgende morgen, kan het hoogtepunt zien van de jaarlijkse meteorenzwerm de Leoniden. Meestal zijn er dankzij deze zwerm op het donkere platteland zo'n twintig vallende sterren per uur te bewonderen. Maar dit jaar zijn alleen de helderste meteoren te zien, omdat de rest wegvalt tegen het licht van de volle maan. In de uren voor de ochtendschemering, als de maan in het westen ondergaat, heb je dan ook de meeste kans om vallende sterren te zien.
Planetoïde Juno in oppositie – 17 november
De circa 250 kilometer grote planetoïde Juno is met een verrekijker of een kleine telescoop goed zichtbaar op het moment dat deze het dichtst bij de aarde komt te staan sinds 2005. De afstand tussen onze planeet en de ruimterots is dan zo'n 150 miljoen kilometer en het zal tot 2031 duren voor hij weer zo dichtbij komt.
Als je Juno wilt zien, kun je het best op zoek gaan naar het sterrenbeeld Eridanus, dat rond middernacht in het oosten opkomt en naast Orion en Taurus te zien is. Juno lijkt slechts één graad ten westen van de zwakke ster 32 Eridani af te staan. De beste manier om Juno op te sporen, is om gedurende een paar nachten een foto of een schets te maken van het veld van sterren. De ‘ster’ die beweegt is de planetoïde.
Maan bij Praesepe – 27 november
Wie voor zonsopgang naar de oostelijke horizon kijkt, zien de afnemende maan in de buurt staan van het open cluster Praesepe. Met een verrekijker zijn in de sterrenhoop de tientallen afzonderlijke sterren te zien waaruit het cluster bestaat.
Mooie nachten!
Andrew Fazekas, de Night Sky Guy, is de auteur van Star Trek:The Official Guide to Our Universe. Volg hem op Twitter en Facebook.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
