De afgelopen twintig jaar zijn de oceanen wereldwijd steeds groener geworden. Dat is de belangrijkste conclusie uit een onderzoek dat in juli 2023 werd gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature. Maar hoe komt dat? En kan het kwaad?
Waardoor worden de oceanen steeds groener?
De kleurverandering is waargenomen in 56 procent al het oppervlaktewater in de oceanen. Met een planeet die voor meer dan zeventig procent uit water bestaat, gaat het dus om een gebied dat groter is dan het totale landoppervlak.
De aanstichter van de merkwaardige kleur? Fytoplankton. Dit microscopisch kleine organisme, dat verantwoordelijk is voor ongeveer zeventig procent van de zuurstofproductie op aarde (meer dan alle bossen bij elkaar), dankt zijn groene kleur aan het pigment chlorofyl. Zijn taak in zee is even simpel als belangrijk: koolstofdioxide uit de atmosfeer opnemen en omzetten in glucose. Fytoplankton vormt daarmee een belangrijke schakel in de voedselketen en een lekker maaltje voor sponzen, krill en schelpdieren.
Kan de groene kleur kwaad?
Het grootste kleurverschil, dat overigens niet met het blote oog maar alleen met een speciale satelliet is waar te nemen, werd aangetroffen in de wateren rond de evenaar. De bevindingen zijn misschien wel het zichtbaarste bewijs van wat onderzoekers al langer weten: dat het mariene ecosysteem verandert.
Om vast te stellen of er een verband bestaat tussen de steeds groener wordende oceanen en klimaatverandering, raadpleegden de onderzoekers een eerdere studie waarin verschillende klimaatscenario’s naast elkaar werden gelegd. Daarin werd al voorspeld dat een toename van de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer zou leiden tot groenere oceanen, een scenario dat nu dus dus werkelijkheid is geworden.
Wat de precieze gevolgen zijn van de toenemende hoeveelheden fytoplankton is nog lastig te zeggen. Daarvoor is meer onderzoek nodig. Maar, zo hoopt hoofdonderzoeker B.B. Cael, hopelijk draagt de studie bij aan meer bewustwording: meer broeikasgassen leiden niet alleen tot hogere temperaturen, maar veranderen ook de samenstelling van de oceaan.
