Vannacht werd het Russische schiereiland Kamtsjatka getroffen door een zware aardbeving, waarop direct een tsunami-alarm werd afgegeven. Dat er op deze plek in Oost-Azië een aardbeving van 8,8 op de schaal van Richter voorkomt, komt voor seismologen niet als een verrassing. En dat heeft alles te maken met de Pacifische Ring van Vuur. Wat is dat?
Wat is de Pacifische Ring van Vuur?
De Pacifische Ring van Vuur is een hoefijzervormig gebied rond de Grote Oceaan waar bijzonder veel geologische activiteit plaatsvindt. De geologische formatie, te zien op de illustratie bovenaan, is enkele tientallen kilometers breed en zo’n veertigduizend kilometer lang. De riem loopt in een boog langs onder meer Nieuw-Zeeland, Indonesië, de Filipijnen, Japan en de westkust van Canada, de Verenigde Staten, Mexico en Zuid-Amerika.
Leestip: Wat een vulkaan op La Palma ons leert over buitenaards leven
Bewoners van deze gebieden zullen niet zo snel opkijken als de grond onder hun voeten begint te schudden: van alle aardbevingen ter wereld vindt zo’n negentig procent plaats in de Ring van Vuur. Verspreid over de gordel liggen ook nog eens honderden vulkanen, waarvan een deel regelmatig uitbarst. Waarom wordt juist dit gebied zo vaak getroffen door natuurgeweld? Om dat te begrijpen, is het belangrijk om eerst iets te weten over de beweging van aardplaten.
Rusteloze aardplaten
Het buitenste deel van de aarde, een rotsachtige laag van zo’n tachtig kilometer dik, noemen we de lithosfeer. Deze stenen huls waarop wij leven staat niet stil, maar is voortdurend in beweging. Dat komt omdat de lithosfeer bestaat uit verschillende aardplaten die drijven op magma. De platen botsen tegen elkaar op, schuiven onder elkaar door, schuren tegen elkaar aan of bewegen juist van elkaar weg – processen die kunnen leiden tot aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, tsunami’s en aardverschuivingen.
De meeste en heftigste geologische activiteit vindt plaats rond de breuklijnen tussen twee platen – en in het bijzonder bij subductiezones, waar de ene aardplaat zich onder de andere schuift. Dit maakt de Pacifische Ring van Vuur zo wispelturig. Het gebied volgt de grens van de Pacifische Plaat, ’s werelds grootste aardplaat, en bestaat voor een groot deel uit subductiezones.
De gevaarlijke ligging van Japan
In het geval van Japan gaat het nog een stap verder, omdat het land op het grensgebied van drie verschillende aardplaten ligt, met meerdere subductiezones. Ondanks die ongelukkige ligging vallen er relatief weinig doden door aardbevingen in Japan.
Sinds de catastrofale aardbeving van Kobe in 1995, waarbij duizenden mensen om het leven kwamen, is het land een voorloper geworden op het gebied van aardbevingsbestendige architectuur. Deze technologische ontwikkeling heeft in de loop der jaren vele levens gered, en zorgt ervoor dat de wolkenkrabbers in Tokio zo nu en dan dansen.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
