In discussies over schermtijd komen tablets en smartphones er doorgaans niet zo positief van af. Terecht, zo stellen experts van onder meer de Sorbonne-universiteit in Parijs en de University of Portsmouth (VK), maar slechts tot op zekere hoogte. Uit een artikel dat in 2022 werd gepubliceerd in Frontiers in Psychology blijkt dat schermtijd negatieve gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van een kind, maar ook positieve. Hoe zit dat?

Is het belangrijk om de schermtijd van kinderen te monitoren?

Het woord ‘schermtijd’ spreekt op zichzelf al boekdelen: de term legt vooral de nadruk op hoe lang een kind achter een schermpje zit. Ten onrechte, aldus Katie Davis, auteur van Technology’s Child: Digital Media’s Role in the Ages and Stages of Growing Up. ‘Door de nadruk alsmaar op de duur van het schermgebruik te leggen, gaan we voorbij aan het belang van wát kinderen precies kijken. Ouders kunnen dan gaan denken dat de schadelijke effecten van schermgebruik met een simpele rekensom zijn uit te sluiten. Dat is niet zo.’

Leestip: Dit zijn de voordelen van een socialemediapauze

‘Het oversimplificeert het probleem,’ vindt ook Keena McAvoy van DMV Unplugged. ‘Een 5-jarige die, met ouders in het kielzog, een video van 45 minuten op een iPad kijkt, is heel iets anders dan diezelfde 5-jarige, alleen op zijn slaapkamer, 45 minuten lang opgeslokt door YouTube Shorts. Dat heeft een heel ander effect op het kinderbrein.’

Kan schermgebruik ook goed zijn voor kinderen?

Sterker nog, schermtijd zou van positieve invloed kunnen zijn op de ontwikkeling van een kind. Uit een onderzoek uit 2022 blijkt bijvoorbeeld dat videogames, in de juiste context, de probleemoplossende vaardigheden, hand-oogcoördinatie en de cognitieve ontwikkeling van kinderen kunnen verbeteren en versnellen.

Met de juiste begeleiding kunnen kinderen apparaten gebruiken om te leren wat hun interesses zijn en contact te leggen met kinderen uit andere gemeenschappen. Maar daar hebben ze wel hulp van hun ouders bij nodig, stelt Davis. ‘Voer gesprekken over digitale gewoonten,’ adviseert ze. ‘Bied kinderen context bij wat ze online zien. Alleen dan kun je gezond technologiegebruik bevorderen.’

Op een gezonde manier met technologie omgaan

McAvoy raadt ouders bovendien aan om het gebruik van ‘algoritmische aangestuurde apps, zoals YouTube, TikTok en Instagram, zo lang mogelijk uit te stellen’. Zoek in plaats daarvan naar apps, games en tv-programma’s die creativiteit, kritisch denken en actieve betrokkenheid stimuleren, in plaats van alleen passieve consumptie.

Leestip: Kan deze rode kleurstof ADHD verergeren?

Het doel is dus niet om schermen helemaal te weren, maar om kinderen te leren op een gezonde manier met technologie om te gaan. Davis: ‘Ouders kunnen zich afvragen of het apparaatgebruik van hun kind zelfsturend is en of het de ontwikkeling bevordert. Dat is veel belangrijker dan bij te houden hoe lang een kind achter een scherm doorbrengt.’

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!