In de Verenigde Staten zit de Kerstman op 26 december al lang en breed in zijn slee terug naar huis – al weten ze aan de andere kant van de oceaan wel hoe ze uitbundig kerst moeten vieren. In Nederland maken we ons dan rustig klaar voor het volgende etentje bij de schoonfamilie of een tripje naar de meubelboulevard. Waarom eigenlijk? Aan wie of wat hebben we tweede kerstdag te danken?

Van 12 kerstdagen naar 2

2 kerstdagen veel? Voor Amerikanen misschien wel, maar een paar honderd jaar geleden zou men dat maar een sober feestje gevonden hebben.

De Germanen vierden, voor de opkomst van het christendom, in december het Midwinterfeest. Daar trokken ze elk jaar 12 dagen voor uit. Het Midwinterfeest werd gehouden rondom de kortste dag van het jaar, vaak 21 december. Dat het daarna weer steeds wat langer licht werd, was reden voor een feestje.

Leestip: Waar komt onze kerstboom vandaan?

Heidense feestdagen zoals het Midwinterfeest werden in de eerste eeuwen van onze jaartelling vervangen door christelijke feestdagen. Er kwam een 12-daagse kersttijd tussen 25 december en 6 januari. Op 25 december werd, zoals nu ook nog, de geboorte van Jezus gevierd. Op tweede kerstdag werd de martelaar Sint-Stefanus herdacht.

Zo sneuvelden derde en vierde kerstdag

Van die 12 kerstdagen zijn er inmiddels nog maar 2 over. Het grootste deel van die feestdagen sneuvelde al vele eeuwen geleden. De 12-daagse kersttijd werd in 813 teruggebracht tot 4 kerstdagen.

Wanneer de vierde kerstdag afgeschaft werd, is niet helemaal duidelijk, maar het is in ieder geval al even geleden. In 1773 besloot de Nederlandse overheid dat ook een derde kerstdag niet nodig was en bleven alleen eerste en tweede kerstdag nog over.

Boxing Day in plaats van tweede kerstdag

Niet alleen in Nederland hebben we op 26 december een extra dag vrij. Ook bij bijvoorbeeld onze oosterburen is tweede kerstdag een officiële feestdag. En in Engeland is deze dag ook niet weg te denken uit de feestkalender, maar daar wordt tweede kerstdag Boxing Day genoemd.

Leestip: Waar komt het verhaal rond de Kerstman vandaan?

Het idee daarachter? Door een extra dag aan kerst toe te voegen, kunnen ook degenen die op eerste kerstdag moeten werken genieten van een dagje vrij. De naam Boxing Day komt uit de tijd waarin de rijken hun werknemers een box met cadeautjes gaven. De voorloper van het moderne kerstpakket.

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!