Engeland, 1838: een groot landgoed in Bedfordshire heeft sinds kort een nieuwe bewoner. Hij is nog geen meter lang, heeft korte poten, is bruin van kleur en scharrelt rond in de bosjes. Af en toe klinkt er een schel geblaf. En nee, het is geen hond. Tussen de struiken verschuilt zich een Chinese muntjak, een kleine hertachtige die – net als onder meer de wasbeer, wasbeerhond en rode neusbeer – in Europa wordt beschouwd als een invasieve exoot.

Chinese muntjak of blaffend hert?

De Chinese muntjak (Muntiacus reevesi), afkomstig uit China en Taiwan, groeit in de negentiende eeuw uit tot een geliefd huisdier in Engeland. Het dier staat bekend om zijn schattige voorkomen en wordt ook wel blafhert genoemd vanwege zijn luide, hese geblaf, dat hij vooral in de bronsttijd laat horen – bij gevaar maakt hij een ‘klikkend’ geluid.

Laat je echter niet misleiden door zijn lieve oogjes: de muntjak heeft twee scherpe slagtanden, waarvan hij gebruik kan maken bij gevechten met andere dieren. Toch zal het schuchtere beestje niet zomaar de aanval inzetten, maar hij brengt wel andere risico’s met zich mee.

Chinese muntjakken in de Lage Landen

Met name tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog ontstaan er in hoog tempo ook wilde muntjakpopulaties, omdat dierverzorgers het leger in moeten of omheiningen niet worden onderhouden. Tegen het einde van de twintigste eeuw zijn al minstens 75 meldingen bekend van ontsnapte of vrijgelaten exemplaren.

Vandaag de dag komt de soort veel voor in Zuid-Engeland, Ierland en Noord-Ierland. In België zijn de meeste exemplaren te vinden op locaties in de provincies Antwerpen en Limburg. In Nederland zijn er slechts incidentele waarnemingen, veelal in Noord-Brabant, Overijssel en op de Veluwe.

Van geliefd huisdier tot ongewenste exoot

Hoe welkom het hertje eerst ook was, vandaag de dag wordt er van alles gedaan om hem te weren. Dit gebeurt in Nederland en België met name door afschot of door afvangst. Waarnemingen kunnen worden doorgegeven via het zogenoemde Waarschuwingssysteem Invasieve Exoten. Maar waarom precies wordt het dier bestreden?

De muntjak kan schade toebrengen aan tuinen en land- en bosbouwgebieden, waar hij jonge planten en struiken aanvreet. Ook concurreert hij mogelijk met reeën. Sinds 2016 staat de Chinese muntjak op de Unielijst invasieve exoten om te voorkomen dat hij zich vestigt in andere landen. Hier is het aantal waargenomen exemplaren nu nog laag, maar mocht u in uw tuin ineens geblaf horen...

Schrijf je ook in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.