Deze leeuwenpopulatie leeft aan de kust: ‘Hun veerkracht is buitengewoon’

De verschuiving die de leeuwenpopulatie in Namibië heeft doorgemaakt, is ongekend. Zo’n dertig jaar geleden kwamen de zogeheten desert lions slechts heel af en toe naar het strand om zich tegoed te doen aan zeehonden. Tegenwoordig bestaat hun dieet volledig uit deze zeedieren. De Belgische natuurfotograaf Griet Van Malderen zette de dieren op de gevoelige plaat: ‘Ze hebben mijn hart gestolen.’

Leeuwen die jagen op zeehonden

Vroeger leefde er een populatie van tachtig leeuwen in de Namibwoestijn, maar wegens grote droogte en aanvaringen met boeren zijn er daar nog slechts twaalf van over. Toch is hun verhaal allerminst hopeloos. ‘Hun veerkracht is buitengewoon,’ vertelt Van Malderen.

In de zoektocht naar alternatieve voedselbronnen trokken de dieren vanaf 2017 regelmatig naar het strand, waar ze recentelijk op een kolonie zeehonden stuitten. Dit is nu hun primaire voedselbron. Het is uniek gedrag: nergens anders ter wereld jagen leeuwen op mariene dieren.

Leeuwin Gamma ligt aan de kust, waar ze haar prooi – een dode zeehond – beschermt. 

‘Ik wilde Gamma al vijf jaar aan de zee fotograferen, en het is eindelijk gelukt,’ aldus natuurfotograaf Griet Van Malderen.

Een van de beste jagers in de populatie is Gamma, te zien op de foto bovenaan. Ze behoort tot de zevende generatie van deze populatie woestijnleeuwen en nu 3,5 jaar oud. ‘Haar tante Bravo heeft acht maanden geleden twee welpjes geworpen. Dat zijn de eerste uit de troep die niets anders dan zeehonden hebben gegeten,’ aldus de natuurfotograaf. ‘Ze liepen met drie maanden al gewoon het water in, dat was fantastisch om te zien.’

Een nieuwe manier van jagen

De troep lijkt zich volledig te hebben aangepast aan hun nieuwe leefomgeving, maar er zijn nog steeds uitdagingen. ‘Gamma is al een paar keer in het gezicht gebeten door een zeehond,’ vertelt Van Malderen. Een zeehond kan immers niet wegrennen, maar wel bijten. Daar moeten de leeuwen hun jachttechnieken op afstemmen.

Leestip: Deze 5 dieren keerden terug naar Nederland – net als de wolf

Zo doodde Gamma eens veertig zeehonden in één nacht. ‘De leeuwen moesten leren om alleen te doden wat ze daadwerkelijk eten,’ aldus Van Malderen. ‘Nu slachten ze er misschien twee of drie.’ Dat is voldoende om te kunnen overleven, en tegelijkertijd de kolonie zeehonden in stand te houden, zodat ze als voedselbron kunnen blijven dienen.

Ook voor de zeehonden geldt dat ze moeten leren om met de nieuwe situatie om te gaan. Om de leeuwen te ontwijken, verschuilen ze zich steeds vaker achter rotsen. ‘We gaan het gedrag van beide soorten steeds beter begrijpen en documenteren.’

Zeehonden, een riskante voedselbron

Van Malderen werkt inmiddels vijf jaar nauw samen met de Namibische leeuwenexpert Philip Stander, die in 1997 de stichting Desert Lion Conservation Trust oprichtte om deze populatie te beschermen. ‘Hij doet er echt alles voor om deze leeuwen te beschermen en volgt iedere stap die ze zetten,’ vertelt Van Malderen.

Momenteel doet de stichting volop onderzoek naar de troep. Zo zijn ze ontzettend benieuwd of deze populatie zich uiteindelijk zal evolueren tot een nieuwe (onder)soort, die volledig is aangepast aan het leven aan zee.

Wie weet ontstaat uit deze populatie een nieuwe leeuwensoort, die volledig is aangepast aan het leven aan zee.

Het is nog maar de vraag wat het eten van zeehondenvlees doet met de gezondheid van de leeuwen. Doordat zware metalen als cadmium en kwik in de natuur worden geloosd, raakt het mariene ecosysteem vervuild. Zeehonden krijgen dit via hun voedsel binnen. ‘Er is al een aantal leeuwinnen gestorven aan een metaalvergiftiging,’ aldus Van Malderen. ‘We hebben ook nog geen idee hoe de welpjes op het dieet zullen reageren.’

Stander neemt daarom monsters van de gedode zeehonden voor verder onderzoek. Ook staan ze in contact met andere wetenschappers die onderzoek doen naar walvissen en zeehonden, om zo meer te leren over de toekomst van de leeuwenpopulatie.

Veerkracht van de natuur

De foto’s van Van Malderen laten duidelijk de veerkracht van de natuur zien. ‘Het is een fantastisch verhaal van hoop,’ vertelt ze. ‘De natuur kan terugkomen, maar dan moeten we haar wel de tijd en ruimte geven. Dat is onze verantwoordelijkheid.’

Leestip: De luiaard is extreem traag. hoe weet hij toch te overleven?

Daarom maakt de stichting Desert Lions Conservation zich hard om de leeuwen te beschermen tegen massatoerisme. ‘Deze populatie is nog mensenschuw. Ze zijn niet gewend aan toeristen op safari’s, zoals andere leeuwen. We willen ze wel aan mensen laten zien, maar dat moet wel op de juiste manier en met respect gebeuren. We zijn nog aan het kijken hoe we dat kunnen organiseren.’

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!