Al sinds mensenheugenis zoeken mensen hun toevlucht in grotten bij problemen die zich bovengronds afspelen: denk aan oorlog, vervolging of een onherbergzaam klimaat. Op verschillende plekken ter wereld zijn woningen uitgehouwen in rotsen of diep in de grond uitgegraven. Een reeks oude foto’s biedt een uniek inkijkje in deze bijzondere gemeenschappen.
Hoe kwamen de grotwoningen tot stand?
Inwoners van Coober Pedy, een mijnplaatsje in de Australische outback, zijn ondergronds gaan wonen om te ontsnappen aan de meedogenloze temperaturen in de woestijn. Om dezelfde reden werden in Guadix in Zuid-Spanje huizen uitgehakt in de rotsen.
Leestip: Tijdmachines bestaan niet? Deze ijsgrotten in de Alpen komen behoorlijk in de buurt
Grotten hebben mensen ook beschermd in tijden van oorlog. Zo vluchtten de eerste christenen de Turkse grotten van Cappadocië in, in de hoop te ontsnappen aan vervolging door de Romeinen. In de aanloop naar de Chinese Revolutie gebruikte Mao Zedong het grotcomplex van Yan’an in China als uitvalsbasis voor het mobiliseren van de boeren. Ook Europese burgers en soldaten verscholen zich in grotten om te ontsnappen aan conflicten; in Frankrijk schuilden Franse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog in kalksteengrotten.
Boeren en mensen die het zich niet konden veroorloven een eigen huis te bouwen hebben vaak hun toevlucht gezocht in grotwoningen, die soms uitgroeiden tot symbolen van een geheel eigen cultuur. Zo vestigden de Berbers in Matmata, Tunesië, zich al eeuwen geleden in ondergrondse woningen.
Het leven in de grotten
Soms zijn grotten niet alleen maar plekken om in roerige tijden in te schuilen. Veel grotwoningen, waaronder de vierde-eeuwse toevluchtsoorden voor de eerste christenen in Cappadocië, zijn inmiddels uitgeroepen tot Unesco-werelderfgoed en hebben hun eigen restaurants en hotels. Ook blijken ze een duurzaam alternatief voor conventionele huisvesting; grotwoningen hebben maar weinig tot geen energie nodig om te worden verwarmd of gekoeld.
Bekijk hier de beelden van grotwoningen over de hele wereld.
