Op 17 december 1903 schreven Wilbur en Orville Wright geschiedenis met de eerste gemotoriseerde vliegtuigvlucht ooit. Hun toestel, de Wright Flyer, bleef slechts 12 seconden in de lucht, maar liet zien dat vliegen technisch mogelijk was. Aan die korte, baanbrekende vlucht gingen jaren van experimenteren vooraf.
Van fietsenmaker tot vliegtuigbouwer
De gebroeders Wright groeiden op in Dayton (Ohio) en verdienden hun brood als fietsenmaker. Dat beroep bleek een verrassend vruchtbaar opstapje naar een leven als vliegenier: ook de Fransman Paul Cornu, die de eerste helikoptervlucht maakte, was fietsenmaker.
Hun bedrijf was succesvol, maar de broers verlangden naar een nieuwe uitdaging. Geïnspireerd door de zweefvluchten van Otto Lilienthal, een Duitse luchtvaartpionier, begonnen ze in de achterkamer van hun zaak met experimenten in aerodynamica. De winst uit hun fietsenwinkel investeerden ze in hun droom: het bouwen van een werkend vliegtuig.
De eerste vlucht van de gebroeders Wright
Tegen de tijd dat de gebroeders Wright hun eerste vlucht maakten, had de mens al grote stappen gezet om het luchtruim te verkennen. De eerste succesvolle luchtreis met een zeppelin was een feit en Salomon August Andrée had de eerste Noordpoolexpeditie per luchtballon ondernomen. De Wright Flyer zou echter de eerste zwaarder-dan-lucht-machine zijn die de mens van de grond kreeg.
Het vliegtuig was gemaakt van sparrenhout met een katoenen bekleding en woog 274 kilogram. Rechts van het midden bevond zich een benzinemotor van 12 pk, ongeveer het vermogen van een moderne scooter. Links was er plek voor de piloot. Een comfortabele stoel was er niet: de piloot lag plat op zijn buik op de onderste vleugel om gewicht te besparen. Hij moest zijn hoofd recht naar voren houden om de luchtweerstand te beperken.
Wie van de broers als eerste vliegtuigpiloot de geschiedenisboeken in zou gaan, werd bepaald door een muntje op te gooien. Wilbur won de toss op 13 december, maar zijn eerste vlucht mislukte. Vier dagen later was het daarom de beurt aan Orville. Op 17 december was het wel raak: de Wright Flyer bleef 12 seconde lang in de lucht en legde een afstand van 37 meter af.
Andere pogingen met de Wright Flyer
Luchtvaartgeschiedenis was geschreven. Na hun eerste vlucht waren de gebroeders Wright niet te houden. Nog dezelfde dag deden ze vier pogingen. De laatste duurde het langst: in 59 seconden werd een afstand van 260 meter overbrugd.
Het lukte echter niet om de Wright Flyer veilig te laten dalen. Bij de landing braken de voorste steunen. En hoewel de schade eerst nog te herstellen was, tilde een harde windvlaag het vliegtuig op en sloeg het weer neer. De Wright Flyer was total loss en had zijn laatste vlucht gemaakt.
De erfenis van de gebroeders Wright
Het weerhield de broers er niet van om het vliegtuig door te ontwikkelen. Ze perfectioneerden hun ontwerp en gaven presentaties in Europa en Amerika, waarmee ze investeerders aantrokken en meer aandacht voor hun project genereerden. Hun successen inspireerden ingenieurs wereldwijd.
Hun werk markeerde het begin van de moderne luchtvaart, maar het duurde nog jaren voordat vliegtuigen commercieel werden ingezet. Tegenwoordig wordt er sneller gevlogen dan het geluid en honderden passagiers tegelijk vervoerd – ideeën die in de tijd van de Wright Flyer ondenkbaar waren. Innovaties die allemaal teruggaan naar die eerste vlucht in 1903.
Wil je de missie van National Geographic steunen en onbeperkt toegang krijgen tot National Geographic Premium? Word nu lid!
