Al sinds de Oudheid speelt de hond een rol in het leven van de mens. Niet alleen als huisdier of jachtmaatje, maar ook als symbool in religie, mythologie en kunst. In het oude Egypte werden honden vereenzelvigd met goden, in Griekenland kregen ze een plek in mythen en in huizen in het Romeinse Rijk verschenen ze op muurschilderingen en mozaïeken. Deze vijf voorbeelden tonen hoe veelzijdig honden door de geschiedenis heen zijn afgebeeld.

1. Mozaïek met een trouwe blik

Op het mozaïek bovenaan, opgegraven in 1993 tijdens de bouw van de Bibliotheca Alexandrina in de Egyptische stad Alexandrië, kijkt een hond de toeschouwer aan – niet anders dan het iconische logo van platenlabel His Master’s Voice. Het werk is in de tweede eeuw v.C. gemaakt met minuscuul kleine steentjes, een techniek die bekendstaat als opus vermiculatum (‘wormachtig werk’).

2. Hond, wolf of jakhals?

Het bronzen beeldje van de god Wepwawet toont hem met twee cobra’s aan zijn zijde. Wepwawet werd in het oude Egypte gezien als beschermer van de farao en begeleider bij de jacht. Dit exemplaar werd gevonden in het Serapeum van Sakkara en stamt uit de zevende tot vierde eeuw v.C.

het bronzen beeldje van de egyptische god wepwawet
Servaas Neijens
Het bronzen beeldje van de Egyptische god Wepwawet.

3. Cerberus, de hellehond

Op een sarcofaag die de twaalf werken van Hercules uitbeeldt, ontbreekt ook Cerberus niet: de hond van Hades, die de poorten van de onderwereld bewaakte. In zijn laatste opdracht moest Hercules het monster naar de bovenwereld brengen. Toen koning Eurystheus de hond zag, schrok hij zo dat hij zich in een groot vat verstopte. De sarcofaag dateert uit ca. 170 n.C.

cerberus, de hond van hades die de poorten van de onderwereld bewaakte
Servaas Neijens
Linksonder is Cerberus te zien, de hond van Hades die de poorten van de onderwereld bewaakte.

4. Dodelijk drama in Pompeï

Het onderstaande fresco toont het dramatische einde van Aktaion, de jager die door de godin Artemis werd veranderd in een hert. Zijn eigen honden keerden zich tegen hem en verscheurden hem, omdat hij de godin had bespied toen zij naakt baadde. Het fresco, daterend uit de derde eeuw v.C., is te zien in het Huis van Menander in Pompeï, dat met zijn 1800 vierkante meter een van de grootste huizen in de stad is.

een fresco van het dramatische einde van aktaion, de jager die door de godin artemis werd veranderd in een hert
Servaas Neijens
Dit fresco toont het dramatische einde van Aktaion, de jager die door de godin Artemis werd veranderd in een hert.

5. Hond als sieraad

Uit de 13de Dynastie stamt een gouden hanger met afbeeldingen van honden. Hoewel de stijl lange tijd werd toegeschreven aan de Minoïsche beschaving, wijzen recente studies eerder op invloeden uit de Levant. Het sieraad werd gevonden in Avaris, waar destijds de Hyksos woonden – een volk uit West-Azië dat zich in Egypte vestigde.

gouden hanger uit de 13de dynastie met afbeeldingen van honden
Servaas Neijens
Een gouden hanger uit de 13de Dynastie met afbeeldingen van honden.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!