In een Russisch boerendorpje in de achttiende eeuw, vlakbij het stadje Sjoeja in de oblast Ivanovo, leefde een vrouw wiens lichaam de grenzen van het mogelijke ver leek te overstijgen. Valentina Vassilyev, vermoedelijk geboren in 1707 en overleden in 1782, wordt door Guinness World Records erkend als de moeder van 69 kinderen. Daarmee draagt ze de titel van de ‘vruchtbaarste vrouw ooit’. Wat weten we over haar?

Alleen maar meerlingen

Volgens meerdere historische bronnen, waaronder een rapport van het klooster van Nikolsk in 1782, beviel Vassilyev tussen circa 1725 en 1765 in totaal 27 keer. Bij geen enkele bevalling kreeg ze een eenling.

Leestip: Wat als je Siamese tweelingbroer sterft – maar jij niet?

Zestien keer ging het om een tweeling, zeven keer om een drieling en vier keer om een vierling. Het is daarom aannemelijk dat Vassilyev een zeer zeldzame, genetische aanleg had voor hyperovulatie: het vrijkomen van meerdere eicellen per cyclus. Dat vergroot de kans op meerlingen aanzienlijk.

Wil je niets missen van onze verhalen? Volg National Geographic op Google Discover en zie onze verhalen vaker terug in je Google-feed!

Op papier betekent dit dat zij over een periode van ongeveer veertig jaar gemiddeld om de anderhalf jaar zwanger was. In totaal is zij ongeveer achttien jaar van haar leven in verwachting geweest.

Opvallend laag sterftecijfer

De lichamelijke prestatie van Vassilyev is gerust uitzonderlijk te noemen, zeker als je daarbij haar levensomstandigheden in beschouwing neemt. Het boerenbestaan in het Rusland van de achttiende eeuw was zwaar: de kindersterfte was hoog en medische zorg bestond nauwelijks.

Toch zijn, volgens de historische verslagen, ‘slechts’ twee van haar kinderen kort na de geboorte overleden. Dat is een opvallend laag sterftecijfer in het licht van die tijd.

Onderwerp van discussie

De combinatie van deze zeer frequente zwangerschappen én het grote aantal meerlingen roept natuurlijk vragen op vanuit biologisch oogpunt. Medische experts wijzen onder andere op de lichamelijke belasting en risico’s voor een vrouw die tientallen keren bevalt, zónder moderne medische zorg.

Leestip: Geboortegordels, het ‘magische’ ritueel van middeleeuwse moeders

Hoewel het record door het Guinness World Records officieel is erkend onder de titel Most Prolific Mother Ever, blijft ook de authenticiteit van de historische gegevens onderwerp van discussie. De onderbouwing is beperkt: namen, geboortedata en sterfdata van de kinderen zijn bijvoorbeeld niet in archieven vastgelegd. Zelfs haar eigen voornaam staat niet met zekerheid vast.

Waarom dit verhaal ertoe doet

Toch is het te gemakkelijk om het leven van Vassilyev weg te zetten als mythe. Er zijn wel degelijk meerdere bronnen die verslag doen van deze uitzonderlijke prestatie. Bovendien is het alleen al een belangrijk verhaal om te delen: het roept vragen op over wat het menselijk lichaam aankan, en over de manier waarop historische feiten worden doorgegeven – of juist niet.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!