In het vroegnegentiende-eeuwse Siam, het huidige Thailand, werden twee jongens geboren die de wereld versteld deden staan. Ze waren namelijk met elkaar vergroeid. Hun namen waren Chang en Eng, de eerste (bekende) Siamese tweeling uit de wereldgeschiedenis en daarmee naamgever van dit bijzondere fenomeen.
Het bizarre levensverhaal van Chang en Eng startte in 1811, toen de broers het levenslicht zagen in een vissersdorpje in de buurt van Bangkok. Al direct waren ze het onderwerp van fascinatie bij iedereen die ze zag. Zoiets was nog nooit eerder vertoond – ook artsen waren hier nog niet mee bekend. De broers zaten borst tegen borst aan elkaar vast, verbonden via een stuk kraakbeen en een gedeelde lever.
Wonder of freakshow?
Hun moeder, een Chinese immigrante, voedde de jongens ondanks hun fysieke verbondenheid op als zelfstandige individuen. Zo leerden ze lopen, zwemmen en zelfs vechten. Dat relatief gewone leven veranderde voorgoed in 1829, toen de Schotse handelaar Robert Hunter de tweeling ontdekte en meenam op wereldtournee. Eerst als wonder van de natuur in Europa, later als freakshow in Amerika.
Leestip: Hoe een Sovjetwetenschapper een mens met een aap probeerde te kruisen
Overal waar ze kwamen, trokken de broers drommen bezoekers. Sommigen kwamen uit nieuwsgierigheid, anderen uit afgrijzen. In een tijd waarin anatomie nog grotendeels onbegrepen was, stonden Chang en Eng symbool voor het onverklaarbare.
Meer dan een attractie
Na jaren van touren, uitputting en misbruik, verbraken de broers het contract met hun impresario. Ze vestigden zich in de staat North Carolina, waar ze Amerikaans staatsburger werden en de achternaam Bunker aannamen. Ze kochten een boerderij, bezaten – tot hun latere spijt – zelfs slaafgemaakten op hun plantage, en leefden een bestaan dat zeker voor die tijd even alledaags als uitzonderlijk was.
Leestip: Hoe slavernij Nederland rijk maakte – en uiteindelijk werd afgeschaft
Maar wat hun verhaal werkelijk fascinerend maakt, is hun persoonlijke leven. Beiden trouwden – met twee zussen – en kregen samen maar liefst 21 kinderen. Door ruzie tussen de vrouwen werd later besloten de gezinnen van elkaar te scheiden. Er werden daarom twee huizen gekocht, en de broers wisselden elke drie dagen van woonplek.
Samen tot het bittere einde
Medisch stond men ook voor een raadsel. Pogingen tot scheiding van de broers werden overwogen, maar artsen waagden zich er niet aan. De gedeelde bloedcirculatie maakte een operatie levensgevaarlijk. Tot het bittere einde bleven ze daarom samen.
Dat moment kwam in 1874, toen Chang onverwacht stierf in zijn slaap. Eng ontwaakte en zag tot zijn grote schrik dat zijn broer was overleden. Hij riep zijn vrouw en kinderen om hem bij te staan. Een dokter werd benaderd voor een spoedoperatie, maar Eng weigerde van zijn dode broer gescheiden te worden. Zelf overleed hij drie uur later. Sommige artsen vermoeden dat hij stierf aan shock, andere aan verstikking.
Spiegel van hun tijd
Chang en Eng werden begraven in Mount Airy (North Carolina). Hun gedeelde lever werd bewaard voor wetenschappelijk onderzoek en ligt vandaag de dag in een glazen vitrine in het Mütter Museum in Philadelphia.
Meer dan een medische curiositeit zijn Chang en Eng een spiegel van hun tijd. Ze werden verhandeld, bewonderd, uitgebuit en vereerd. Hun verhaal is tegelijk tragisch en bewonderenswaardig – en blijft, tot op de dag van vandaag, verbijsteren.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
