Orkaan Harvey is een ware nachtmerrie voor iedere rampenbestrijder.
De orkaan is de meest hevige storm die sinds orkaan Wilma in 2005 in de VS aan land is gekomen. Doordat de orkaan snel in kracht toenam en met een enorme regenval gepaard ging, wacht Texas waarschijnlijk een catastrofe. Het oog van de orkaan kwam vrijdag laat aan land bij Rockport in Texas, ongeveer 56 kilometer ten noordoosten van Corpus Christi.
De storm zwol aan terwijl deze op donderdag en vrijdag de kust van Texas naderde. Donderdag om acht uur ’s ochtends lokale tijd bereikte de windsnelheid een piek van 96 kilometer per uur. Tegen acht uur vrijdagochtend was dat al 177 kilometer per uur en om twee uur ’s middags zelfs 193 kilometer per uur. Volgens de schaal van Saffir en Simpson is Harvey daarmee een serieuze orkaan van categorie 3, wat inhoudt dat de windstoten verwoestend kunnen zijn.
Vrijdagavond was de orkaan doorgegroeid tot een orkaan van categorie 4, met windstoten van meer dan 211 kilometer per uur. Zoals voorspeld, ging de orkaan met deze kracht aan land. Tegen zaterdagochtend had de orkaan zoveel van zijn kracht verloren dat hij als categorie-1-storm verderging. Toch blijft er een behoorlijk risico op overstroming vanwege de enorme regenval en stormvloed.
Volgens Jeff Masters, oprichter van de website Weather Underground, proberen meteorologen nog steeds te achterhalen waarom een orkaan zo snel in sterkte kan toenemen. Drie van de meest krachtige orkanen ooit – orkaan Charley in 2004, Andrew in 1992 en de Labor Day-orkaan van 1935 – werden op een soortgelijke manier heviger voordat ze de kust bereikten. En stuk voor stuk richtten ze enorme schade, zo niet een complete verwoesting aan.
Orkanen krijgen hun energie van warm zeewater dat ten minste 26 °C moet zijn. De ontwikkeling van een orkaan kan ontregeld worden door windschering. Hierbij verstoort wind op grote hoogte de circulatie binnenin de storm en zorgt er zo voor dat de storm aan kracht verliest.
In een blogpost zegt Masters dat orkaan Harvey die dag meer dan zes uur boven zeer warm water van minimaal 29,5 °C vertoefde. Ook werd de storm niet gehinderd door windschering. Volgens Masters zorgden deze factoren ervoor dat Harvey snel in kracht kon toenemen.
Alle orkanen gaan gepaard met hevige regenval. Maar volgens Masters is het ongewoon dat een storm met enorme windsnelheden zoals die van Harvey zo’n immense regenvloed met zich meebrengt. Het National Hurricane Center in Miami voorspelt dat tot en met woensdag in het binnenland van Texas wel 635 millimeter regen kan vallen. Door de combinatie van sterke wind, voortdurende hevige regen en omvallende bomen zullen veel elektriciteitspalen het begeven.
De ellende voor Texas is dat orkaan Harvey een trage reis landinwaarts maakt. Normaal gesproken maken orkanen vaart boven land en bewegen ze in een sneller tempo. De verwachting is echter dat Harvey blijft hangen en zich de komende dagen met slechts een paar kilometer per uur zal verplaatsen. Daardoor richt hij veel meer schade aan.
De schade door overstroming wordt veroorzaakt door stormvloed: een berg water die door de wind omhoog wordt geblazen en het land op wordt geduwd. Masters merkt op dat de stormvloed die door Harvey wordt veroorzaakt “enorme hoeveelheden water vanuit verschillende kanten richting Galveston Bay en het scheepvaartkanaal van Houston kan opstuwen. Met als gevolg mogelijk een wijdverspreide, misschien zelfs nooit eerder vertoonde, overstroming van de zuidoostelijke delen van Houston, ter hoogte van de Bay en het kanaal.”
De kust van Texas is bezaaid met infrastructuur, van woningen tot wegen en bruggen, en een behoorlijk netwerk van petrochemische industrie, raffinaderijen en andere zware industrie. Ecologen waarschuwen voor lekkage van olie of andere giftige chemicaliën als gevolg van schade aan deze infrastructuur.
Deskundigen waarschuwen er ook voor dat het land ruim een eeuw lang is ontwikkeld en bebouwd, zeker aan de kustlijn. Dat heeft ertoe geleid dat veel natuurlijke moerassen en eilanden die ooit water en wind als gevolg van orkanen tegenhielden, veel kleiner zijn geworden of zelfs zijn verdwenen. De leidingen en kanalen die kriskras door het landschap zijn aangelegd, vormen een ideaal transportmiddel voor het landinwaarts reizende water. En dat zorgt voor nog meer schade.
Dit artikel is bijgewerkt op 26 augustus om 16.40 uur.
Luister naar het gesprek met IPPY Award-winnaar en auteur Willie Drye over zijn nieuwste boek, For Sale – American Paradise: How Our Nation Was Sold An Impossible Dream In Florida, op NPR-partners WUNC, Chapel Hill en WLRN in Miami. Zijn blog, Drye Goods, bestaat tien jaar. Volg hem ook op Facebook
