Rodrigue Mugaruka Katembo, parkwachter van Afrika’s oudste natuurpark Virunga in DR Congo, ontvangt vandaag de Goldman Environmental Prize, ‘s wereld meest prestigieuze onderscheiding voor mensen die zich inzetten voor natuurbehoud. Katembo ontvangt de prijs voor zijn succesvolle maar levensgevaarlijke inzet om het park te beschermen tegen de dreigende oliewinning.

Deze beelden zijn gebruikt in de Oscar-genomineerde documentaire Virunga, die met producer Leonardo DiCaprio een miljoenenpubliek wist te mobiliseren. De publieke druk leidde uiteindelijk tot het terugtrekken van SOCO uit Virunga.

De Nederlandse natuurorganisatie IUCN NL steunt Katembo’s werk sinds 2010 en werkte mee aan de documentaire. “Rodrigue doet zijn werk met gevaar voor eigen leven”, zegt Tina Lain van IUCN NL vanuit San Francisco, die Katembo begeleidt bij de awarduitreiking. In vijftien jaar tijd werden in Virunga ruim 160 parkwachters vermoord, en in april 2014 werd de directeur van het park beschoten. In 2013 werd Katembo zelf opgepakt en gedurende 17 dagen vastgezet en gemarteld nadat hij medewerkers van SOCO de toegang tot het park ontzegde.

Inmiddels werkt Katembo als directeur van Upemba Nationaal Park, dat hij onder eveneens gevaarlijke omstandigheden beschermt tegen stropers, militia en mijnbouw. Onder zijn leiding is de olifanten- en zebrapopulatie sterk gegroeid en de ontbossing verminderd. “Zijn veiligheid, en die van vele andere natuurbeschermers, blijft een groot aandachtspunt,” zegt Lain. “De internationale bekendheid die Rodrigue krijgt dankzij deze prijs kan helpen zijn veiligheidspositie te versterken.”

Naast Katembo kregen vijf anderen, die in hun continent strijden voor natuurbehoud, de prestigieuze prijs. Waaronder Prafulla Samantara, die de inheemse groep Dongria Kondh een epische overwinning bezorgde tegenover mijnbouwreuz Vedanta Resources, en zo hun heilige heuvels redde. Alsook Mark! Lopez die de staat Californië zover kreeg om huizen in het oosten van Los Angeles te vrijwaren van het lood dat het gebied al drie generaties lang vervuilde als gevolg van een lek.