Het regenseizoen kondigt zich in het noorden van India niet stilletjes aan. Ten minste honderd mensen vonden de dood door een enorme zandstorm die de regio woensdagnacht teisterde.
Volgens lokale berichten vielen de meeste doden en gewonden door grote objecten die door zware windstoten omver werden geblazen.
Zandstormen zijn een normaal weersverschijnsel in deze regio. De omvang en intensiteit van de laatste storm deed overheidsfunctionarissen echter versteld staan. De storm raasde van de westelijke staat Rajasthan naar de oostelijke staat Uttar Pradesh en deed onderweg Delhi aan.
De afgelopen jaren viel er zelden meer dan een tiental doden door een zandstorm.
“Ik doe dit werk nu al twintig jaar en zo erg heb ik het niet eerder meegemaakt,” aldus Hemant Gera, minister voor rampbeheer en hulpverlening in Rajasthan, in een gesprek met de BBC.
Waarom was deze storm zo dodelijk?
“De grote boosdoener was een enorm onweerscomplex dat ’s nachts over het gebied trok en daarbij stormwinden boordevol zand genereerde,” vertelt Bob Henson, meteoroloog en schrijver bij Weather Underground. “De krachtige winden waren waarschijnlijk valwinden, vergelijkbaar met de valwinden die het midden en oosten van de Verenigde Staten teisteren tijdens hevige onweersbuien.”
Zoals de naam al aangeeft, wordt een valwind of ‘downburst’ gekenmerkt door intense, neerwaartse luchtstromen tijdens onweersbuien. Van alle weerspatronen kunnen deze winden de krachtigste windvlagen veroorzaken. Wanneer de dalende lucht de grond raakt, wijkt deze horizontaal uit en gaat daarna weer omhoog.
Valwinden kunnen zich uitstrekken over een afstand van ruim driehonderd kilometer. Sommige zijn meer geconcentreerd en scheren over amper twee kilometer over de grond. Valwinden van minder dan vier kilometer worden ‘microbursts’ genoemd.
Volgens Henson was het zand zelf niet zozeer van invloed op de intensiteit van de storm, maar kunnen de downbursts zijn verhevigd door de droge lucht.
De meteorologen met wie de Indiase krant Hindustan Times sprak, merkten op dat het ongebruikelijk warme weer in de regio ook kan hebben bijgedragen aan de intensiteit van de storm. Eerder deze week bereikte het kwik in Rajasthan een temperatuur van 45 °C.
Ken Waters werkt als deskundige op het gebied van zandstormen bij National Weather Service. Hoewel deze storm uit zand bestond, deelde de wind volgens hem de hardste klappen uit.
“Met name het wegverkeer ondervindt overlast van zandstormen. Je kan door het zand worden overvallen en het ontneemt je het zicht. Je weet niet eens of je nog op de weg rijdt,” zegt hij en voegt eraan toe dat zandstormen ook gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken.